Οι διαδηλώσεις για τα Τέμπη έδειξαν ξανά ότι η κοινωνία, όταν την πνίγει η αδικία, μπορεί να βγει στον δρόμο και να δημιουργήσει γεγονότα μεγάλης κλίμακας. Ελπίζω να συνεχιστεί. Η Αριστερά χαιρέτισε τις κινητοποιήσεις, έβγαλε ανακοινώσεις που κατακεραύνωσε την κυβέρνηση, έβαλε την οργή στα πρακτικά της Βουλής. Πέρασαν όμως δύο χρόνια ακούγοντας για ψεκασμένους, για ανθρώπινο λάθος, για την κακιά την ώρα. Σπάνια ακούστηκε κάτι για τις ιδιωτικοποιήσεις και τα συμφέροντα πίσω από όλα αυτά. Τι έκανε στην πραγματικότητα αυτά τα δύο χρόνια η Αριστερά; Ποιες πρωτοβουλίες πήρε για να σπάσει την συγκάλυψη; Τι είπε για το μέλλον; Ποιον έπεισε;
Πάνε δέκα χρόνια από τότε που σταμάτησα να είμαι ενταγμένος σε κόμμα της Αριστεράς. Δέκα χρόνια είναι πολλά, αλλά όχι και τόσο πολλά. Και για μένα ήταν δημιουργικά. Η πληγή του 2015, που για καιρό έμοιαζε ανοιχτή, έχει κλείσει. Όχι πως δεν άφησε σημάδια – αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας σήμερα. Πραγματικά θα ήθελα όλοι να βγάλουμε κάποια ειλικρινή συμπεράσματα από το 2015 και να τα συζητήσουμε κάποια στιγμή ισότιμα με περισσότερες από 200 λέξεις ο καθένας. Όμως, το πρόβλημα σήμερα δεν είναι το 2015 αυτό καθαυτό. Είναι πως μοιάζει να ‘χουμε ξεχάσει ποια Αριστερά ήμασταν ή θέλαμε να γίνουμε πριν το ’15, ή πριν το ’12 για να το πω καλύτερα.
Τι έγινε η κληρονομιά που παραλάβαμε αλλά και η Αριστερά που μπολιάσαμε. Τι έμεινε από την ταυτότητα Νεολαία Συνασπισμού, από το αντιπαγκοσμιοποιητικό και τα Φόρουμ; Τι έγινε η ενσώματη συμμετοχή, το κοινωνικό έδαφος, η πολιτική ανυπακοή, η πάλη ενάντια στην καταστολή, ο δρόμος, η διεθνιστική δράση, η οικολογία, το αντιρατσιστικό κίνημα, ο φεμινισμός και η αυτοδιάθεση, οι μάχες για βιώσιμες πόλεις, το άπλωμα της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας στις γειτονιές και τους κοινωνικούς χώρους; Τι απέγινε ο σεβασμός της άλλης άποψης του Χώρου Διαλόγου, η κοινωνική αντιπολίτευση, τα μετωπικά κινήματα, η ενότητα και η κοινή δράση της Αριστεράς;
Δεν βλέπω αυτή την Αριστερά. Την ανοιχτή, τη μάχιμη, την ενωτική, τη συγκρουσιακή που ταυτόχρονα πάλευε μέσα και έξω από τους θεσμούς. Την Αριστερά που έστηνε επιτροπές για το άρθρο 16 στις γειτονιές, διαδήλωνε στα Προπύλαια με τους φοιτητές και ήταν κακό σπυρί μέσα στην Βουλή. Τη ριζοσπαστική και ανανεωτική Αριστερά που έφτασε μεν να γίνει κυβέρνηση, αλλά εμπνεόταν από τον Μάη του ’68 και την Κομμούνα, και προσπαθούσε να μπολιάσει το σήμερα με την ομορφιά των αξιών και των οραμάτων της.
Κοιτάζω τις ειδήσεις και τα κόμματα της Αριστεράς μοιάζουν τόσο μακρινά. Σαν μια τηλεοπτική σειρά που εκτυλίσσεται σε παράλληλο σύμπαν. Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να κάνει άνοιγμα στη Νέα Αριστερά επειδή έφυγε ο Κασελάκης για να ξαναγίνει αξιωματική αντιπολίτευση, η Νέα Αριστερά μιλά για λαϊκό μέτωπο, αλλά θυμίζει ποιοι στήριξαν τον Κασελάκη και ψηφίζει την Κατσέλη, το ΜέΡΑ25 τους κατακεραυνώνει γιατί θυμάται τι έκαναν το ‘15, ο Τσίπρας μαλώνει την πολυδιασπασμένη προοδευτική αντιπολίτευση (sic) από το Ίδρυμα Τσίπρα, το ΚΚΕ συνεχίζει να είναι ΚΚΕ και οι υπόλοιποι ξύνουμε το κεφάλι μας. Σαν να είναι μια Αριστερά για απογοητευμένους ή πρώην αριστερούς – και όχι μια Αριστερά που δίνει μάχη, σήμερα, με και για την κοινωνία.
Στον κινηματογραφικό χώρο όπου κινούμαι, συναντώ δεκάδες δημιουργικούς και ευαίσθητους ανθρώπους. Πολλοί έχουν αριστερές ή ελευθεριακές αναφορές. Σχεδόν όλοι λειτουργούν στην καθημερινότητά τους με τρόπο που θα περιέγραφες ως αριστερό: είναι αλληλέγγυοι, προοδευτικοί, ζουν λιτά, εξεγείρονται απέναντι στην αδικία. Τα Τέμπη είναι μέσα στις κουβέντες τους, το ίδιο η Παλαιστίνη, ο φεμινισμός και το lgbt+, η ακρίβεια, οι πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία, οι εξώσεις στο Βερολίνο, ο Τραμπ. Αλλά η ελληνική Αριστερά ως τέτοια; Απούσα. Μπορεί κανένα πικρό χαμόγελο. Δεν είναι θέμα αδιαφορίας αυτών των ανθρώπων. Είναι θέμα της Αριστεράς, που μοιάζει να μη συνομιλεί με αυτόν τον κόσμο.
Υπάρχουν δεκάδες νέες ελληνικές ταινίες που μιλούν για την κρίση, τον κοινωνικό εκφασισμό, την περιθωριοποίηση, την ιστορική μνήμη, το φύλο και την σεξουαλική ταυτότητα. Φέτος βιώσαμε κρούσματα λογοκρισίας με τα Αδέσποτα Κορμιά της Ελίνας Ψύκου. Θεατρικές παραστάσεις που βάζουν πολιτικά ερωτήματα τα σπάνε. Συναυλίες χιπ χοπ που γεμίζουν στάδια έχουν ρίμες γεμάτες ταξικές αναφορές και κοινωνικά αδιέξοδα. Αλλά η σχέση της Αριστεράς με αυτόν τον κόσμο είναι εξωτερική. Μπορεί κάποιο στέλεχος να βάλει σε μια ομιλία του έναν στίχο του ΛΕΞ που άκουσε ότι είναι πιασάρικος. Αλλά δεν τον συναναστρέφεται αυτό τον κόσμο, δεν είναι μέρος του. Δεν έχει φυσική παρουσία εκεί όπου ζει, εκεί που γεννιούνται ιδέες, συγκροτούνται τάσεις, εκφράζονται νέες ανάγκες.
Είναι σαν να ζει απομονωμένη στον πλανήτη της κεντρικής πολιτικής, αυτής της πολιτικής με Π κεφαλαίο που συνδιαλέγεται με το πολιτικό σύστημα, μιλώντας για την κοινωνία άχρωμα, χωρίς να είναι κομμάτι της.
Λείπει η ζωή, η ανθρωπιά, η πρωτοβουλία, η ανοιχτωσιά. Και ίσως και για αυτό να φταίει το τρισκατάρατο ή το επιούσιο το ’15. Ό,τι κάποτε φούσκωνε τα πανιά μας μοιάζει να έχει μείνει κάτω από τη σκόνη του θριάμβου και της πανωλεθρίας της πρώτης κυβέρνησης της Αριστεράς.
Το ερώτημα είναι μπορούμε να ξαναθυμηθούμε εκείνη την Αριστερά και φυσικά την Αριστερά που κληρονομήσαμε– όχι με ανακοινώσεις, όχι με επικλήσεις και μνημόσυνα, αλλά με πράξεις, σχέσεις, ιδέες και φαντασία;
Αυτό είναι το στοίχημα. Να κουβεντιάσουμε για την Αριστερά που μας εμπνέει και την κοινωνία που οραματιζόμαστε. Γιατί μαζί πάνε αυτά. Τουλάχιστον όσους και όσες μας αφορά μια τέτοια συζήτηση. Μια Αριστερά που θα ανακατευτεί ξανά με τον κόσμο που αγωνιά και δίνει τις μάχες του σήμερα και θα έχει στόχο για το αύριο.
Μοιάζει δύσκολο αλλά αν δεν τα καταφέρουμε, τουλάχιστον να το κουβεντιάσουμε, τότε στην πραγματικότητα μου φαίνεται πως δεν θα μιλάμε για την Αριστερά, αλλά μόνο για το κέλυφός της. Ένα άδειο καβούκι. Ή παραπάνω από ένα. Δεν έχει σημασία.
Τάσος Κορωνάκης
Η ΕΠΟΧΗ
