Στην πρόσφατη σύνοδο της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκα στον προθάλαμο της αίθουσας της συνεδρίασης στο τραπέζι που εγώ και ο σ. Λευτέρης πουλούσαμε την εφημερίδα Εποχή.
Σε μια στιγμή πλησιάζει το τραπέζι με τις εφημερίδες μια κυρία, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής, η οποία αφού είδε την εφημερίδα διάβασε και τον υπότιτλο της
«Για την κομμουνιστική ανανέωση;» είπε και με έναν έντονο μορφασμό αποστροφής αποχώρησε χωρίς να αγοράσει βέβαια την εφημερίδα
Στο μικρό αυτό επεισόδιο αντανακλάται και η τεράστια διαφοροποίηση και μετάλλαξη που έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια το άλλοτε ισχυρό -ακόμα και με ευρωπαϊκούς όρους- κόμμα της ριζοσπαστική αριστεράς.
Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, ακούγεται η ιδέα ο ΣΥΡΙΖΑ να εγκαταλείψει το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, του οποίου υπήρξε ιδρυτικό μέλος, και να προσχωρήσει στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, στην Σοσιαλιστική Διεθνή!
Ο Νίκος Παππάς, υποψήφιος για την προεδρία του κόμματος στις επερχόμενες εκλογικές διαδικασίες, ήταν περισσότερο από σαφής. Σε μια εμφάνιση του στον τηλεοπτικό σταθμό OPEN αφού αναρωτήθηκε για το «Ποια θα είναι η σχέση μας με το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, στις συνόδους του οποίου ήταν καλεσμένος ο Αλέξης Τσίπρας εδώ και πέντε χρόνια; Μήπως ήρθε η ώρα να δούμε το επόμενο βήμα;», κατέληξε τελικά στο συμπέρασμα, όπως και πολλοί άλλοι (Κ. Ζαχαριάδης κλπ.) ότι πρέπει «να συζητήσουμε σοβαρά την περίπτωση να ενταχθεί το κόμμα μας στη Σοσιαλιστική Διεθνή και στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα». Πρότεινε μάλιστα ότι την τελική απόφαση για το συγκεκριμένο ζήτημα πρέπει να την πάρουν τα μέλη του κόμματος με εσωκομματικό δημοψήφισμα
Ο Ν. Παππάς αντιλαμβάνεται βέβαια ότι για να γίνει ευπρόσδεκτος ο ΣΥΡΙΖΑ στη Σοσιαλιστική Διεθνή πρέπει να αλλάξει τα πάντα. Πάνω απ’ όλα πρέπει να απαρνηθεί ότι τον συνδέει με το ριζοσπαστικό παρελθόν του: «Εάν δηλαδή γυρίσουμε προγραμματικά στη ζεστή φωλιά της ριζοσπαστικής Αριστεράς – υποστηρίζει ο Ν. Παππάς- θα έχουμε χάσει τη μεγάλη εικόνα μπροστά απ’ τα μάτια μας». Αντί για την «φωλιά» (sic) της ριζοσπαστική αριστεράς προτείνει να βλέπουμε την μεγάλη εικόνα με την ένταξη του κόμματος στην Σοσιαλιστική Διεθνή.
Η ανανεωτική αριστερά δεν είχε θέσει ποτέ θέμα προσχώρησης της στη Σοσιαλιστική Διεθνή ακόμα και όταν τα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά και εργατικά κόμματα, στην πιο αριστερή τους φάση την μεταπολεμική περίοδο– και με ηγέτες με το κύρος του Βίλυ Μπραντ, του Ούλοφ Πάλμε και του Μπρούνο Κράισκι- υποστήριζαν το κράτος –πρόνοια και στις διεθνείς σχέσεις ακολουθούσαν πολιτικές ειρήνης.
Η μεγάλη πλειοψηφία των κομμάτων της σημερινής σοσιαλδημοκρατίας, εκτός ορισμένων εξαιρέσεων, έχουν δυστυχώς μεταλλαχθεί σε κόμματα του ακραίου κέντρου, των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, του πολέμου, των τεράστιων πολεμικών δαπανών (Γερμανία) και σε ορισμένες περιπτώσεις και του ρατσισμού ενώ πολλά σε υιοθετούν και την αντιμεταναστευτική ατζέντα της δεξιάς και της άκρας δεξιάς.
Η αλήθεια είναι, και εδώ έχει δίκιο ο Ν. Παππάς, ότι τον δρόμο αυτό άνοιξε ο Αλ. Τσίπρας, ο οποίος χωρίς ο ΣΥΡΙΖΑ να αποχωρήσει από το Ευρωπαϊκό Κόμμα της Αριστεράς, συμμετείχε ο ίδιος στις συνόδους του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η κρίση προσανατολισμού του ΣΥΡΙΖΑ -όσον αφορά την συμμετοχή του στις ομάδες του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου και γενικότερα για τον χαρακτήρα του ως αριστερό κόμμα- ήταν ήδη από τότε εμφανής. Οι ευθύνες του ασφαλώς και είναι μεγάλες,
Ωστόσο για να είμαστε δίκαιοι με την ιστορία ο Αλ. Τσίπρας μετά τις εκλογικές ήττες δεν αποδέχθηκε τις προτάσεις των διαφόρων «φίλων» της συμφοράς και των «συμβούλων της εκλογικής συντριβής, οι οποίοι του πρότειναν την πλήρη μετάλλαξη του κόμματος και το άλμα προς τα εμπρός –στην προκειμένη περίπτωση και προς το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα- αλλά προτίμησε τον δύσκολο δρόμο της παραίτησης.
Ο Ν. Παππάς, όπως και πολλά στελέχη του κόμματος –από την Κίνηση Μελών και όχι μόνον- υπόσχονται σήμερα να ολοκληρώσουν αυτή την στροφή με την αποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ από το Ευρωπαϊκό Κόμμα της Αριστεράς. Το φάντασμα του Ντ’ Αλέμα και της διάλυσης του ιστορικού Ιταλικού κόμματος πλανάται πλέον πάνω από τον ΣΥΡΙΖΑ
Η πλήρης από-αριστεροποίηση του –αν επικρατήσουν αυτές οι απόψεις- είναι προ των πυλών, γεγονός που θα ενισχύσει τις φυγόκεντρες τάσεις στις γραμμές του με απρόσμενα, όπως ο καθένας μπορεί να φανταστεί, αποτελέσματα.
Τα χιλιάδες μέλη του κόμματος με αναφορές στην κομμουνιστική ανανέωση και την ανανεωτική, ριζοσπαστική αριστερά, που χλευαστικά και υποτιμητικά αποκαλούνται ακόμα και σήμερα ΣΥΡΙΖΑ του 3%–αυτά που οδήγησαν το κόμμα από το 5% στο 32%- ασφαλώς και δεν πρόκειται να αποδεχθούν να μεταλλαχθούν –ορισμένοι μετά από δεκαετίες όχι μόνο κοινωνικών αλλά και ιδεολογικών αγώνων- σε σοσιαλδημοκράτες και το κόμμα τους να καταλήξει σε ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του συρμού, περίγελος των μέχρι σήμερα αντιπάλων του. Μόνον ένας αφελής μπορεί να πιστεύει ότι θα αποδεχθούν με την ψήφο των μελών της μιας ημέρας και της μίας ψήφου, με αντίτιμο τα 2 ευρώ, να αλλάξουν όχι το κόμμα τους αλλά ολόκληρη τη ζωή τους.
Οι υποψήφιοι για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ -όπως και όλα τα ηγετικά στελέχη του κόμματος- είναι πλέον υποχρεωμένοι να πάρουν, πάνω στο φλέγον αυτό ζήτημα, δημόσια θέση.
Τάκης Μαστρογιαννόπουλος
Redlines