Τι κοινό έχει η Ιστορία της Θεραπαινίδας της Μάργκαρετ Ατγουντ για μια δυστοπική κοινωνία της εξαναγκαστικής αναπαραγωγής με Το Εύθραυστο των Λευκών της Ρόμπιν Ντιάντζελο για την απροθυμία των Λευκών να συζητήσουν περί ρατσισμού; ‘Η με την Αγαπημένη της Νομπελίστριας Τόνι Μόρισον για το τραύμα της δουλείας, το βραβευμένο με Πούλιτζερ Maus του Αρτ Σπίγκελμαν για το Ολοκαύτωμα και το Ολα τα αγόρια δεν είναι Γαλάζια του Τζορτζ Τζόνσον για τις εμπειρίες του μεγαλώνοντας ως μαύρος και queer;
Ολα προσφέρουν μια κριτική ματιά σε θέματα όπως η φυλή, ο ρατσισμός, το φύλο, οι περιθωριοποιημένοι. Κι όλα τους βρίσκονται σε λίστες «προγραμμένων έργων» συντηρητικών οργανώσεων Αμερικανών γονέων που έχουν πετύχει την απαγόρευσή τους σε σχολεία διαφόρων Πολιτειών, με το επιχείρημα ότι διαστρεβλώνουν την ιστορία και είναι «άσεμνα και επιβλαβή για τα παιδιά, γιατί τα κατηχούν σε επικίνδυνες ιδεολογίες». Αποτέλεσμα ευρείας καμπάνιας που συντονίζεται από ομάδες όπως «Μητέρες για την Ελευθερία» ή «Οχι Αριστερή Στροφή στην Εκπαίδευση», χρηματοδοτούμενες από τον ακροδεξιό δισεκατομμυριούχο Τσαρλς Κοκ.
Η Αμερικανική Ενωση Βιβλιοθηκών κατέγραψε αριθμό ρεκόρ αιτημάτων για απαγορεύσεις βιβλίων: 330 τον Σεπτέμβριο – Νοέμβριο του 2021, ενώ κατατέθηκαν 89 σχετικά νομοσχέδια σε πολιτειακές Βουλές: από νόμο στο Νιου Χάμπσαϊρ που απαγορεύει στο διδακτικό προσωπικό να παρουσιάζει αρνητικά την αμερικανική ιστορία ώς νομοσχέδιο στην Οκλαχόμα που δεν επιτρέπει σε δημόσιες βιβλιοθήκες να δίνουν σε μαθητές βιβλία περί σεξουαλικότητας και ταυτότητας φύλου.
Καθώς η «τραμποποίηση» της κοινωνίας και της πολιτικής βαθαίνει στις ΗΠΑ, η πνευματική δημιουργία λογοκρίνεται, θυμίζοντας συμβολικά άλλες εποχές. Οπως έγινε το 1933, στην Πλατεία της Οπερας του Βερολίνου, όταν ο Εθνικοσοσιαλιστικός Γερμανικός Σύνδεσμος Φοιτητών εγκαινίασε καμπάνια «κατά του αντι-γερμανικού πνεύματος» με μια τελετουργική πυρά 25.000 βιβλίων. Ανάμεσά τους και έργα του Γερμανοεβραίου συγγραφέα Χάινριχ Χάινε, ο οποίος είχε γράψει προφητικά «Εκεί που καίνε βιβλία, στο μέλλον θα καίνε ανθρώπους».
Χριστίνα Πάντζου
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
