Το μακρινό 2000 η ΒΙΠΕ Κομοτηνής ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη βιομηχανική περιοχή της Βόρειας Ελλάδας. Εκατό εργοστάσια και περίπου 17.000 εργαζόμενοι έδιναν πνοή σε όλη την περιοχή. Ύστερα ήρθε η οικονομική κρίση. Τα εν ζωή εργοστάσια μειώθηκαν δραματικά και οι 17.000 εργαζόμενοι το 2009 είχαν υποχωρήσει στους 10.000. Σήμερα τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα: γύρω στα 20 εργοστάσια είναι ανοιχτά και μόλις 1.300 εργαζόμενοι περνούν κάθε πρωί τις πύλες της ΒΙ.ΠΕ.
Μια «ασήμαντη λεπτομέρεια»: επί υπουργίας Αλογοσκούφη αποσυνδέθηκε για πρώτη φορά η επιδότηση του Αναπτυξιακού Νόμου με τη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Ένα δώρο σε επιχειρηματίες που έπαιρναν την επιδότηση των αναπτυξιακών νόμων και έπειτα από λίγο καιρό απλώς έφευγαν για τη Βουλγαρία ή αλλού. Σήμερα τα εργοστάσια που παραμένουν είναι πλέον εντάσεως κεφαλαίου και όχι εντάσεως εργασίας. Ένα νέο εργοστάσιο ετοιμάζεται, αυτό του Ήρωνα, που θα απασχολήσει γύρω στους 400 εργαζόμενους για δύο-τρία χρόνια και μετά γύρω στους 50-60, κυρίως εξειδικευμένο προσωπικό.
Η Σέλμαν μένει στα αζήτητα. Τρεις πλειστηριασμοί βγήκαν άγονοι. Είναι ένα εργοστάσιο που αν αγοραστεί, μπορεί πολύ σύντομα να ανάψει φουγάρο, γιατί τα μηχανήματά του είναι συντηρημένα και οι χώροι του προστατευμένοι. Ένα διαχρονικό πρόβλημα είναι η στάση των πιστωτριών τραπεζών για αρκετά εργοστάσια της ΒΙ.ΠΕ., μας λένε ο Γιώργος Χατζηαθανασίου, ταμίας τους Εργατικού Κέντρου Κομοτηνής, και ο Τάκης Μουμτζίδης, μέλος του Δ.Σ. Και οι δύο συμφωνούν ότι τόσο μια δημόσια τράπεζα όσο και μια τράπεζα αναπτυξιακή θα μπορούσαν να δώσουν πνοή στην περιοχή.
Η Ροδόπη σε σχέση με την Ξάνθη και τον Έβρο αδικήθηκε όσον αφορά το ποσοστό επιδότησης από τον τελευταίο Αναπτυξιακό Νόμο. Στη Ροδόπη ακόμη θυμούνται τις «παλιές καλές ημέρες» που δούλευαν τα κλωστήρια του Λαναρά, η Fanco, θυμούνται όμως και τις φούσκες των Αναπτυξιακών. Με πίκρα οι συνομιλητές μας μας λένε ότι η κλωστοϋφαντουργία για την Ελλάδα τελείωσε. Είναι άραγε έτσι; Σήμερα επιβιώνουν κυρίως βιομηχανίες πλαστικών. Υπάρχει και η Pharmaten, που δεν είναι στη βιομηχανική περιοχή, αλλά έχει έδρα στις Σάπες.
Η ήττα του βιομηχανικού τομέα στη Ροδόπη, αλλά και του μοντέλου ανάπτυξης που επί δεκαετίες επιλέχθηκε, εκτός από ένα μικρό διάλειμμα το 2015-2019, και το πώς αντιλαμβανόταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ τη λογική των Αναπτυξιακών Νόμων, έχει χρεοκοπήσει. Σήμερα, μας λένε συνομιλητές μας, πρέπει να δουλευτεί ένα νέο μοντέλο, αυτό που θα δένει με τις πραγματικές ανάγκες της πραγματικής κοινωνίας και θα προσφέρει καλές θέσεις εργασίας.
Οι εργαζόμενοι σήμερα, όπως επισημαίνουν οι συνομιλητές μας, είναι σε κατάσταση σοκ και φόβου εξαιτίας των όσων έχει ψηφίσει η κυβέρνηση της Ν.Δ. Αύριο; Η ελπίδα, αν υπάρχει, πεθαίνει τελευταία. Γι’ αυτό χρειάζεται η εκπόνηση ενός πειστικού εναλλακτικού μοντέλου παραγωγής για τη Θράκη. Και αυτή είναι η ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., να εκπονήσει αυτό το σχέδιο σε συνεργασία με τους ανθρώπους της περιοχής.
Σταμάτης Σακελλίων