Προς το παρόν το χτύπημα κατά του Ιμάμογλου φαίνεται να έχει αναζωογονήσει και να ενώσει την αντιπολίτευση, αλλά η έκβαση αυτής της αντιπαράθεσης παραμένει απροσδιόριστη.
Tο καθεστώς στην Τουρκία βρίσκεται και πάλι σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Η φυλάκιση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, μαζί με δεκάδες αιρετούς και δημοτικούς αξιωματούχους, συνιστά αναμφίβολα πραξικόπημα.
Αλλά αυτή τη φορά ένα πραξικόπημα από την ανάποδη .Το χτύπημα δεν πραγματοποιείται από τον στρατό κατά της κυβέρνησης, όπως συνέβη πολλές φορές στο παρελθόν της Τουρκίας, αλλά ενορχηστρώνεται από αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία, σε βάρος του τελευταίου χώρου της δημοκρατίας που απομένει: των εκλογών με ελεύθερο ανταγωνισμό. Αποφασίζοντας την κατάργηση του εκλογικού ανταγωνισμού, , δίνοντας εντολή στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης να διώξει τον κύριο πολιτικό του αντίπαλο, ο Ταγίπ Ερντογάν διέβη τον Ρουβίκωνα.
Επικεφαλής ενός υπερπροεδρικού καθεστώτος, κομμένου και ραμμένου στα μέτρα του, αποφάσισε να φτάσει στα άκρα με τον απολυταρχισμό του, αψηφώντας οποιοδήποτε κόστος για την χώρα και πιθανώς και γι’ αυτόν τον ίδιο. Αποκάλυψε με αυτόν τον τρόπο ότι δεν είχε πια την δυνατότητα, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της δημοκρατίας , να κερδίσει αυτές τις εκλογές. Αυτή είναι και η μοίρα των περισσότερων δεσποτικών ηγετών που παρέμειναν στην εξουσία για πολύ καιρό.
Η αντιπολίτευση περίμενε αυτό το χτύπημα εδώ και δύο χρόνια ,ενώ τα καθεστωτικά ΜΜΕ το είχαν ήδη «αναγγείλει» ή το διακινούσαν σαν είδηση . Οι εισαγγελείς, καθοδηγούμενοι από το προεδρικό μέγαρο, ετοίμαζαν την εγκληματική ενέργεια κατά του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης . Για το λόγο αυτό ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης κατά του Ερντογάν, δίσταζε να προτείνει την υποψηφιότητά Ιμάμογλου το 2023.
Παρ’ όλα αυτά, έκτοτε, τα ΜΜΕ, υπό τις εντολές των κυβερνώντων, έφερναν συχνά στο προσκήνιο τις κατηγορίες που κυκλοφορούσαν. Εξαπέλυσαν μια ολόκληρη εκστρατεία αμφισβήτησης της εγκυρότητας του πανεπιστημιακού διπλώματος του ανώτατου άρχοντα της Κωνσταντινούπολης , γεγονός που οδήγησε στην έναρξη μιας επιπλέον δικαστικής έρευνας γι’ αυτόν. Το σχέδιο εξόντωσης του Εκρέμ Ιμάμογλου ξεκίνησε τον περασμένο Οκτώβριο με τη φυλάκιση δημάρχων δύο δημοτικών διαμερισμάτων της Κωνσταντινούπολης, μελών του ίδιου κόμματος, του CHP (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα). Ακολούθησε η σύλληψη περίπου δέκα δημοτικών στελεχών του CHP.
Η σύλληψη του Ιμάμογλου ήταν προδιαγεγραμμένη Για να αντιμετωπίσει αυτή την επίθεση, ο πρόεδρος του CHP αποφάσισε να διοργανώσει, για πρώτη φορά στην τουρκική ιστορία, προκριματικές προεδρικές εκλογές στις 23 Μαρτίου, με μοναδικό υποψήφιο τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης.
Στόχος αυτού του δημοψηφίσματος ήταν να ενισχυθεί η νομιμοποίηση του Ιμάμογλου, δίνοντάς του το χρίσμα του επίσημου υποψηφίου για τις μελλοντικές προεδρικές εκλογές. Κάτι τέτοιο θα έπρεπε κανονικά να συμβεί το 2028, προηγήθηκε όμως , γιατί οι εκλογές είχαν μεγάλη πιθανότητα να γίνουν πολύ νωρίτερα . Η προκήρυξη αυτών των προκριματικών, κινητοποίησε τη βάση του CHP που ανέκτησε έτσι την πολιτική πρωτοβουλία κατά του Ερντογάν .Ενόψει των πολύ δυσμενών για τον Ερντογάν δημοσκοπήσεων, αυτή η κινητοποίηση της βάσης του CHP προκάλεσε την επιτάχυνση, ίσως και με κάποια δόση πανικού από το προεδρικό μέγαρο, της υλοποίησης του σχεδίου εξουδετέρωσης του Ιμάμογλου.
Πώς έγινε αυτό; με διαδικασίες ακύρωσης του πτυχίου του Ιμάμογλου. Τριάντα ολόκληρα χρόνια μετά και με πρόσχημα ότι υπάρχει παραποίηση στο έντυπο εγγραφής του πανεπιστημιακού διπλώματος του , τον συλλαμβάνουν, καταλογίζοντας του επιπλέον την κατηγορία της διαφθοράς, του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και της ανταλλαγής πληροφοριών με τρομοκρατική οργάνωση.
Η αυθόρμητη μαζική κάθοδος των φοιτητών στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης, το ίδιο απόγευμα της σύλληψης Ιμάμογλου, που ακολουθήθηκε και από άλλους φοιτητές που ήρθαν από μεγάλες πόλεις της Τουρκίας , δεν ήταν τόσο αναμενόμενη. Αυτό οδήγησε το CHP να διευρύνει την αντεπίθεσή του και να ζητήσει αφενός την συμμετοχή στην ψηφοφορία για τις προκριματικές εκλογές όχι μόνο για τα μέλη του κόμματος, αλλά για όλους τους πολίτες ,με κάλπες που στήθηκαν σε ένδειξη αλληλεγγύης και αφετέρου να διοργανώσει καθημερινές διαδηλώσεις με τεράστια συμμετοχή, κάτι που είχε να σημειωθεί στην Τουρκία πάνω από δέκα χρόνια. Η ενθουσιώδης παρουσία του κόσμου στις προκριματικές (15 εκατομμύρια ψηφοφόροι) και οι καθημερινές διαδηλώσεις, μάλλον δεν είχαν προβλεφθεί από τα επιτελεία του Ερντογάν.
Οι απαγορεύσεις των συγκεντρώσεων, η σύλληψη περισσότερων από χιλίων διαδηλωτών, πολλοί εκ των οποίων είναι νέοι, δημοσιογράφων και δικηγόρων, δεν φαίνεται να πτοούν προς το παρόν, την επιθυμία μεγάλου μέρους του πληθυσμού να βγει στους δρόμους, να συμμετάσχει σε συναντήσεις που διοργανώνει το CHP ή να εκδηλώσει την οργή του χτυπώντας κατσαρόλες και τηγάνια το βράδυ. Πολύ περισσότερο από ό,τι στις μεγάλες μητροπόλεις της Τουρκίας, είναι οι διαδηλώσεις στις μικρότερες πόλεις της Ανατολίας, ιδιαίτερα στα εκλογικά προπύργια του AKP που αποκαλύπτουν την έκταση της πτώσης της δημοτικότητας αυτού του κόμματος και του αρχηγού του. Στα περισσότερα από τα κορυφαία πανεπιστήμια της Τουρκίας, οι εκκλήσεις για μποϊκοτάζ αυξάνονται. Ακόμα και αν η πλειονότητα των συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών εργαζομένων που πρόσκεινται στο καθεστώς σιωπά, τα συνδικάτα εκπαιδευτικών, ο δικηγορικός σύλλογος, πολλές επαγγελματικές οργανώσεις, δείχνουν την υποστήριξή τους στον Ιμάμογλου.
Το CHP καλεί τώρα για εκ περιτροπής διαδηλώσεις κάθε εβδομάδα, από τη μια πόλη στην άλλη στην Τουρκία και στις συνοικίες της Κωνσταντινούπολης. Η διαδήλωση στην Κωνσταντινούπολη, στις 29 Μαρτίου, κινητοποίησε περίπου δύο εκατομμύρια ανθρώπους. Το CHP ζει υπό την ηγεσία του νέου προέδρου της μια πραγματική αλλαγή. Είναι πλέον το πρώτο κόμμα στις δημοσκοπήσεις και πάνω από το 50% των ερωτηθέντων εγκρίνει τις διαμαρτυρίες για την απελευθέρωση του Ιμάμογλου.
Φυλακίζοντας τον Ιμάμογλου και διορίζοντας στη θέση του έναν διαχειριστή ,ο Ερντογάν ήθελε όχι μόνο να ανακτήσει τον έλεγχο του μεγάλου δήμου της Κωνσταντινούπολης αλλά και να κερδίσει σημαντικούς πόρους για το κόμμα του. Την τελευταία στιγμή η κατηγορία της ανταλλαγής πληροφοριών με την τρομοκρατική οργάνωση δεν έγινε αποδεκτή από τον δικαστή, που αρκέστηκε στον εγκλεισμό του Ιμάμογλου μόνο για διαφθορά. Μάλλον η ομάδα του Ερντογάν φοβόταν μια ακόμη μεγαλύτερη αντίδραση του πληθυσμού. Ο αντιδήμαρχος του Ιμάμογλου, επίσης μέλος του CHP, εξελέγη προσωρινά από το δημοτικό συμβούλιο. Σε δημαρχεία δύο διαμερισμάτων, προπύργιων του CHP, από την άλλη, διορίστηκαν διοικητικοί και υπονομάρχες στη θέση των έγκλειστων δημάρχων.
Αλλά είναι πολύ νωρίς για να πούμε ότι ο Ερντογάν είναι πλέον στριμωγμένος. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ζορίζεται, αλλά όπως κάθε δεσποτικός ηγέτης κρατά ακόμα πολλά βέλη στην φαρέτρα του. Πιθανότατα θα περιμένει έως ότου η κόπωση, ακόμη και η αποθάρρυνση να καταβάλει ένα μεγάλο μέρος των διαδηλωτών, έτσι ώστε στη συνέχεια να καταστείλει πιο εύκολα αυτούς που επιμένουν να αψηφούν τον Ηγέτη.
Ήδη περισσότεροι από χίλιοι διαδηλωτές έχουν συλληφθεί και πολλοί από αυτούς έχουν φυλακιστεί. Αναμένεται ότι θα ενοχοποιήσει ενδεχομένως το CHP και τους διαδηλωτές και θα τους καταστήσει υπεύθυνους για το χάος που δημιουργήθηκε στην οικονομία. Ήδη το ραδιοτηλεοπτικό συμβούλιο επιβάλει κυρώσεις σε τηλεοπτικά μέσα και κανάλια YouTube ,που μεταδίδουν τις διαδηλώσεις ή ασκούν έντονη κριτική στην κυβέρνηση.
Ενδεχομένως, σε δεύτερο χρόνο, μπορεί να στοχεύσει άμεσα το CHP, ακυρώνοντας την εκλογή του προέδρου του και διορίζοντας έναν «διαχειριστή» στην κεφαλή του κόμματος. Ο πρόεδρος του CHP Özgür Özel, βλέποντας αυτό το πλήγμα να έρχεται, συγκάλεσε έκτακτο συνέδριο στις 6 Απριλίου για να ανανεώσει την εντολή της ηγεσίας του κόμματος. Ένας αγώνας με τον χρόνο βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ του ίδιου και των εισαγγελέων που ελέγχονται από το προεδρικό μέγαρο. Το να θέσει το CHP υπό πλήρη έλεγχο θα μπορούσε να οδηγήσει τη χώρα σε μια πολύ πιο βίαιη αντιπαράθεση και μια ανοιχτή δικτατορία. Τέλος, ο Ερντογάν μπροστά στον «κίνδυνο των άθεων, των βλάσφημων, των προδοτών, των κολλητών του Σόρος,…» θα μπορούσε επίσης να κινητοποιήσει πόρους από τον θρησκευτικό εθνικισμό και να καλέσει σε διάσωση του τμήματα της νεολαίας και μέλη των συντηρητικών λαϊκών τάξεων. Σε μία τέτοια περίπτωση θα άνοιγε η κερκόπορτα ενός λανθάνοντος εμφυλίου πολέμου.
Η μεγάλη αντιπαράθεση είναι τώρα ανοιχτή στην Τουρκία μεταξύ του Ekrem Imamoglu (54 ετών), του μηχανισμού CHP και όλων εκείνων που φιλοδοξούν μια κάπως δημοκρατική Τουρκία από τη μια πλευρά και του Ταγίπ Ερντογάν (71 ετών) από την άλλη, συμπεριλαμβανομένων των δικαστών , των εισαγγελέων, της αστυνομίας, των μέσων ενημέρωσης και των ένθερμων υποστηρικτών του. Προς το παρόν το χτύπημα κατά του Ιμάμογλου φαίνεται να έχει αναζωογονήσει και να ενώσει την αντιπολίτευση, αλλά η έκβαση αυτής της αντιπαράθεσης παραμένει απροσδιόριστη. Μπορεί να βυθίσει τη χώρα στα βάθη μιας πιο σκοτεινής δικτατορίας για πολύ καιρό. Μπορεί επίσης να γεννήσει με πόνο μια Τουρκία που απελευθερώνεται από την ροπή της για αυταρχισμό.
