Macro

Σαν Σήμερα 15 Ιανουαρίου: Δολοφονούνται η Ρόζα Λούξεμπουργκ και ο Καρλ Λίμπκνεχτ

Στις 15 Ιανουαρίου 1919 δολοφονούνται στο Βερολίνο από μέλη των Φράικορπς, οι δύο μεγάλοι Γερμανοί κομμουνιστές επαναστάτες, Ρόζα Λούξεμπουργκ και Κάρλ Λίμπκνεχτ. Η δολοφονία τους ήρθε ως τραγική κατάληξη της ήττας της εξέγερσης του Γενάρη, στην οποία οι Σπαρτακιστές διεκδίκησαν να καταλάβουν την εξουσία από τους Σοσιαλδημοκράτες, από τους οποίους είχαν μόλις διασπαστεί με επίδικο την επαναστατική ρήξη ή την ενσωμάτωση στο αστικό καπιταλιστικό σύστημα.
Τα Φράικορπς, ήταν οι εθελοντικές παρακρατικές ομάδες που χρησιμοποίησε ευρέως ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Φρίντριχ Έμπερτ, προκειμένου να καταστείλει την κομμουνιστική εξέγερση. Ήταν στελεχωμένα κυρίως από βετεράνους πολεμιστές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και μετά την πολύτιμη βοήθεια που έδωσαν στους Σοσιαλδημοκράτες τον Γενάρη του 1919, συνέχισαν τη δράση τους εναντίον όλων των δημοκρατικών δυνάμεων της μεσοπολεμικής Γερμανίας του συντάγματος της Βαϊμάρης, καταλήγοντας να επανδρώσουν μαζικά τα Τάγματα Εφόδου του ναζιστικού κόμματος, τα περιβόητα SA που καθοδηγούσε ο Έρνεστ Ρεμ.

Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας, το SPD, είχε καταλάβει την εξουσία τον Νοέμβριο του 1918, μέσα από μία αρκετά εκτεταμένη στάση στρατιωτών και ναυτών που αρνούνταν να συνεχίσουν τον πόλεμο για λογαριασμό του Κάιζερ. Συμβούλια εργατών άρχισαν να αναπτύσσονται γρήγορα σε όλη τη χώρα και οι Σπαρτακιστές θεώρησαν ότι η διαδικασία αυτή πρέπει να μετατραπεί άμεσα σε γενικευμένη κοινωνική επανάσταση, αντίθετα με τους Σοσιαλδημοκράτες που έψαξαν έναν συμβιβασμό με την αστική τάξη. Την πρωτοχρονιά του 1919, οι Σπαρτακιστές μαζί με τους συμμάχους τους εγκατέλειψαν την κυβέρνηση και ίδρυσαν το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας. Από τις 4 μέχρι τις 15 Ιανουαρίου, οι κομμουνιστές συγκρούστηκαν με τους σοσιαλδημοκράτες και τους όψιμους συμμάχους τους, που πάλευαν για την διατήρηση του στάτους κβο. Όταν η ήττα των Σπαρτακιστών ήταν πλέον εμφανής, άνδρες των Φράικορπ εισέβαλαν στο ξενοδοχείο που κρύβονταν η Λούξεμπουργκ και ο Λίμπκνεχτ, τους οδήγησαν σε άγνωστο μέρος και τους σκότωσαν χτυπώντας τους στο κεφάλι με τον υποκόπανο των όπλων τους. Το σώμα της Ρόζας Λούξεμπουργκ πετάχτηκε στο ποτάμι, από όπου ξεβράστηκε εβδομάδες αργότερα.

Η Ρόζα Λούξεμπουργκ στις 5 Μαρτίου 1871 στο Ζάμοτς της σημερινής Πολωνίας. Είχε εβραϊκή καταγωγή. Οργανώθηκε σε αριστερές προλεταριακές οργανώσεις αρκετά πριν κλείσει τα 20 χρόνια της. Προπαγάνδιζε την ιδέα της επαναστατικής Γενικής Απεργίας, συμπίπτοντας σε αυτό με τους πρώιμους αναρχοσυνδικαλιστές της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα. Μετά το 1898 δραστηριοποιείται στον χώρο των Γερμανών σοσιαλιστών και συγκρούεται με την δεξιά ρεφορμιστική τάση του Μπερνστάιν. Μετά το 1907 γνωρίζεται με τον Λένιν και συγκροτούν το εμβληματικό δίδυμο της επαναστατικής τάσης στο σοσιαλιστικό κίνημα, αν και διαφωνούν σε πολλά σημεία μεταξύ τους, τόσο πολιτικά όσο και ψυχολογικά. Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ηγούνται μαζί της τάσης που παλεύει για τη μετατροπή του σε επαναστατικό πόλεμο. Αν και αποτελούν τις δύο κεφαλές του νέου κομμουνιστικού κινήματος, η Λούξεμπουργκο θεωρούσε τον Λένιν ιδιαίτερα συγκεντρωτικό και τακτικιστή και φοβόταν ότι η επικράτησή του θα αλλοίωνε τα χαρακτηριστικά του σοσιαλιστικού κινήματος.

Ο Καρλ Λίμπκνεχτ γεννήθηκε επίσης το 1871 στη Λειψία. Προερχόταν από σοσιαλιστική οικογένεια και ο ίδιος σπούδασε νομικά. Στάθηκε στο πλευρό της Ρόζας Λούξεμπουργκ όταν αυτή συγκρούστηκε με τη μετριοπαθή τάση των Σοσιαλδημοκρατικών. Το 1914 ήταν ο μόνος σοσιαλιστής βουλευτής που καταψήφισε τον νόμο περί πολεμικών πιστώσεων που έβαζε τη Γερμανία στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ηγήθηκε του αντιπολεμικού κινήματος όσο η Λούξεμπουργκ βρισκόταν στη φυλακή.

Η ήττα της Γερμανικής Επανάστασης, σε συνδυασμό με την επικράτηση των Μπολσεβίκων στη Ρωσία, οδήγησε στην κυριαρχία των λενινιστικών ιδεών στο επαναστατικό εργατικό κίνημα έναντι εκείνων της Λούξεμπουργκ σε όλον τον 20ό αιώνα. Η ιδέα του συγκεντρωτισμού και του καλά οργανωμένου κόμματος της επαναστατικής πρωτοπορίας υπήρξε η κεντρική θέση του κομμουνιστικού κινήματος, έναντι της ιδέας ότι ο αυθορμητισμός των μαζών και τα συνδικάτα όφειλαν να έχουν έναν μεγαλύτερο ρόλο στην επανάσταση.

Η Ρόζα Λούξεμπουργκ και ο Καρλ Λίμπκνεχτ καταγράφηκαν περισσότερο ως μάρτυρες του επαναστατικού κινήματος, παρά ως φορείς μιας ξεχωριστής αντίληψης για την επαναστατική οργάνωση. Ίσως αυτό να υπήρξε ένα γεγονός ιστορικά μοιραίο. Τα τελευταία λόγια της μεγάλης επαναστάτριας αφήνουν την παρακαταθήκη μιας ιστορικής επαναστατικής αισιοδοξίας: «“Τάξη επικρατεί στο Βερολίνο!” Ηλίθιοι δήμιοι! Η “τάξη” σας είναι χτισμένη στην άμμο. Αύριο κιόλας η επανάσταση θα “ανυψωθεί με μια βροντή” και με σαλπίσματα θα ανακοινώσει στον τρόμο σας: Ήμουν, είμαι και θα είμαι!»

Πηγή: Στο Κόκκινο