Macro

Σαφάρι η αναζήτηση στέγης

Διαμερίσματα ερειπωμένα με ενοίκιο, που ξεκινά στα 350 ευρώ, διαμερίσματα 40 τ.μ. με ενοίκιο που αγγίζει τα 450 ευρώ, γκαρσονιέρες 17-20 τ.μ. με ενοίκιο μεγαλύτερο των 300 ευρώ. Μια ματιά στις πλατφόρμες αναζήτησης κατοικίας αρκεί για να αντιληφθεί κανείς ότι τα ενοίκια έχουν φτάσει σε ύψη που είναι απλησίαστα για τις τσέπες των περισσότερων εργαζομένων. Με την έναρξη της πανδημίας υπήρχαν προβλέψεις ότι θα πέσουν, οι οποίες δεν επαληθεύτηκαν. Αντίθετα, σύμφωνα με έρευνα της Remax, το 2021 τα ενοίκια στο κέντρο της Αθήνας αυξήθηκαν κατά 11,6%, στα βόρεια προάστια κατά 16,7% , στα νότια προάστια κατά 13,9 %, ενώ στον Πειραιά και στη δυτική Αττική καταγράφηκε αύξηση 12,7% και 4,2% αντίστοιχα. Αυξήσεις παρατηρούνται σε όλη την επικράτεια, αλλά η Αττική, στην οποία κατοικεί το ένα δεύτερο του πληθυσμού είναι το επίκεντρο.
«Από το 2009 και μετά οι τράπεζες έπαψαν να χρηματοδοτούν την αγορά κατοικιών με αποτέλεσμα να σταματήσει η οικοδομική δραστηριότητα, ενώ η ζήτηση για κατοικίες παρέμεινε σταθερή. Κάθε χρόνο 15.000- 20.000 άνθρωποι αναζητούν κατοικία. Ορισμένοι από αυτούς που πριν την κρίση θα επέλεγαν την αγορά ακινήτου στράφηκαν επίσης, στην ενοικίαση. Σε μια δεκαετία πρόκειται για τουλάχιστον 150.000 άτομα και η κτηματαγορά δεν έχει πολλά ακίνητα» εξηγεί ο Θεμιστοκλής Α. Μπάκας, πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-real estates.
Στο νόμο της προσφοράς και της ζήτησης αποδίδει την εκτίναξη των ενοικίων και ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αττικής, Ανδρέας Ποταμιάνος, προσθέτοντας ότι «έχουν συγκεντρωθεί αρκετά ακίνητα σε funds και σε διαχειριστές δανείων, με αποτέλεσμα να είναι μπλοκαρισμένα.» Παράλληλα, υπάρχει και μια μερίδα ιδιοκτητών που ανακαίνισε τα ακίνητα της με τη βοήθεια προγραμμάτων, όπως το «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον», και αποβλέπει σε αυξημένα μισθώματα.

Αγοραπωλησίες

Εν τω μεταξύ, αυξήσεις της τάξης του 5% παρατηρούνται και στις τιμές των ακινήτων. «Αυτές οι αυξήσεις είναι σε ακίνητα μέχρι ενός ποσού. Δεν είναι για τα μεγάλα ακίνητα, που κοστολογούνται από 1 εκατ. και πάνω. Γιατί στα μεγάλα ακίνητα γίνονται εκπτώσεις» αναφέρει ο Ανδρέας Ποταμιάνος. Το ενδιαφέρον των αγοραστών επικεντρώνεται σε οικιστικά ακίνητα στην Αττική, αλλά υπάρχει αυξημένη ζήτηση και για εξοχικές κατοικίες σε περιοχές που βρίσκονται σε μικρή απόσταση από την περιφέρεια. «Πολλοί αγόρασαν εξοχικές κατοικίες είτε στη Φθιώτιδα είτε στην Πελοπόννησο για να πηγαίνουν οι ίδιοι τριήμερα, αργίες και το καλοκαίρι, αλλά και για να τα νοικιάζουν μέσα από πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, όταν δεν τα επισκέπτονται. Υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις συγκεκριμένες περιοχές, επειδή είναι πολύ κοντά στην Αθήνα, έχουν καλό οδικό δίκτυο και η Πελοπόννησος το καλοκαίρι ήταν πρωταθλήτρια στις βραχυχρόνιες μισθώσεις τα σαββατοκύριακα», σημειώνει ο Θεμιστοκλής Α. Μπάκας.
Οι επίδοξοι αγοραστές είναι Έλληνες, αλλά και υπήκοοι τρίτων χωρών. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Πανελλαδικού Δικτύου E-real estates, οι Έλληνες εμπίπτουν σε τρεις κατηγορίες «ζευγάρια που διαθέτουν 25-30% που ζητούν οι τράπεζες και αγοράζουν ένα σπίτι με δάνειο, γιατί μπορεί η μηνιαία δόση για 25 έτη να είναι μικρότερη από το μίσθωμα. Γονείς που αγοράζουν σπίτια, που μπαίνουν στο όνομα των παιδιών τους, ως γονική παροχή. Και ιδιοκτήτες ακινήτων που βλέπουν ότι οι τιμές των ακινήτων τους έχουν πάρει την ανιούσα και αποφασίζουν να τα πουλήσουν και να αναζητήσουν οικόπεδα πλησίον του νομού Αττικής ή σε προάστιο του νομού, προκειμένου να χτίσουν μια μονοκατοικία ή μια μεζονέτα». Οι ξένοι αγοραστές πάλι, είναι μεμονωμένοι επενδυτές από χώρες, όπως το Ισραήλ και η Κίνα αλλά και «ιδιωτικά σχήματα, 2-3 φίλων, που αγοράζουν ακίνητα από κοινού, με στόχο την μεταπώληση τους σε 2-3 χρόνια» ή funds «που αγοράζουν αυτοτελή κτίρια με στόχο την αλλαγή της χρήσης τους. Για παράδειγμα τη μετατροπή ενός γραφειακό χώρου σε φοιτητική στέγη ή σε κατοικίες μεσοπρόθεσμης μίσθωσης 6-8 μηνών για τα στελέχη εταιρειών.»

Φούσκα

Μια απότομη εκτίναξη των τιμών των ακινήτων, που δεν συνοδεύεται από την αύξηση του εισοδήματος, θεωρείται γενικά ένδειξη «φούσκας». Ωστόσο οι άνθρωποι της αγοράς είναι καθησυχαστικοί. «Πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο να δημιουργηθούν φούσκες. Η πραγματικότητα σήμερα είναι διαφορετική από την προηγούμενη υπαρκτή φούσκα της περιόδου του 2010. Η διαφορά είναι ότι δεν υπάρχει μεγάλος δανεισμός στις αγορές που γίνονται τα τελευταία 2-3 χρόνια. Άρα το υπόβαθρο δεν είναι τόσο σαθρό όσο τότε» σημειώνει ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αττικής. Από την πλευρά του, ο Θεμιστοκλής Ά. Μπάκας τονίζει ότι οι αξίες που παρατηρούμε δεν είναι εκτός λογικής καθώς «μετά από μια δεκαετία που η αξία των ακινήτων έπεσε στο 40% έχουμε μια επιστροφή της τάξης του 20%.»

Αλεξάνδρα Λαοπόδη

Πηγή: Η Εποχή