Η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) πλήττει τελικώς την οικονομία και την κοινωνία για τα καλά. Το chatbot του Bing (η Microsoft σχεδιάζει σύντομα μια ευρεία κυκλοφορία) μπορεί να κάνει μακροσκελείς, χωρίς τέλος συνομιλίες σε μορφή κειμένου για σχεδόν οποιοδήποτε θέμα.
Αυτό προκάλεσε σε έναν αρθρογράφο των Times “βαθιά ανησυχία, ακόμη και φόβο”. Ο μηχανικός της Google Blake Lemoine απολύθηκε αφού ισχυρίστηκε ότι το μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης της εταιρείας, το LaMDA, είναι “νοήμον”.
Κάνει καθηγητές όπως εγώ να αναρωτιούνται πώς να ξεχωρίζουν τα γραπτά των φοιτητών στις εξετάσεις από τα γραπτά της ΤΝ.
Κάνει τους ανθρώπους που παρακολουθούν την παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο να ανησυχούν ότι θα υπονομεύσει τη δημοκρατία. “Αυτό θα είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για τη διάδοση της παραπληροφόρησης που υπήρξε ποτέ στο διαδίκτυο”, προειδοποίησε ο Gordon Crovitz, συνδιευθύνων σύμβουλος της NewsGuard, η οποία παρακολουθεί την παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο.
Κάνει τους φιλοσόφους και τους βιολόγους να ανησυχούν ότι τελικά θα καταστρέψει τους ανθρώπους και θα καταλάβει τον κόσμο (Χαλ; Είσαι ακόμα εκεί;).
Αλλά μια πτυχή για την οποία δεν μιλάμε αρκετά είναι η επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στην εργασία.
Όλοι γνωρίζουμε τι συνέβη όταν πολύπλοκες μηχανές άρχισαν να καταλαμβάνουν θέσεις εργασίας. Μετά η εκμηχάνιση αντικατέστησε τους ειδικευμένους τεχνίτες. Στη συνέχεια, η αυτοματοποίηση αντικατέστησε τις επαναλαμβανόμενες εργασίες που μπορούσαν να μετατραπούν σε κώδικα λογισμικού. Οι αριθμητικά ελεγχόμενες εργαλειομηχανές και η ρομποτική αντικατέστησαν τις γραμμές συναρμολόγησης. Πιο πρόσφατα, η επεξεργασία μεγάλων δεδομένων αντικατέστησε πολλές αναλυτικές εργασίες.
Τώρα έρχεται η τεχνητή νοημοσύνη – η οποία θα αντικαταστήσει σχεδόν όλη την επαγγελματική εργασία.
Σε κάθε στάδιο, η παραγωγικότητα (“προϊόν ανά εργαζόμενο”) αυξήθηκε δραματικά, οπότε χρειάστηκαν λιγότεροι εργαζόμενοι για να επιτευχθεί αυτό που είχε προηγηθεί. Αυτό έχει μειώσει τη διαπραγματευτική δύναμη των λιγότερο ειδικευμένων εργατών να επιτύχουν υψηλούς μισθούς, ενώ έχει ενισχύσει την αμοιβή των ανθρώπων που παράγουν τις τεχνολογίες που αντικαθιστούν την εργασία.
Πλησιάζουμε τώρα σε ένα σημείο καμπής, όπου οι οικονομικές αποδόσεις για τους παραγωγούς της τεχνητής νοημοσύνης οδεύουν προς τη στρατόσφαιρα, καθώς μάλιστα εξαφανίζονται επαγγελματικές θέσεις εργασίας.
Η Wall Street τρελαίνεται με την τεχνητή νοημοσύνη. Οι επενδυτές ρίχνουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια σε αυτήν, ανεβάζοντας τις αποτιμήσεις των νεοφυών επιχειρήσεων. Το ράλι της Microsoft με το Bing ώθησε την κεφαλαιοποίησή της σε πάνω από 2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Η μετοχή της Alphabet αναμένεται να εκτιναχθεί πάνω από 20 τοις εκατό χάρη στις επενδύσεις της στην τεχνητή νοημοσύνη.
Αλλά αφού η τεχνητή νοημοσύνη καταλάβει σχεδόν όλες τις εναπομείνασες θέσεις εργασίας (συμπεριλαμβανομένων εκείνων των κεφαλαιούχων που χρηματοδοτούν την τεχνητή νοημοσύνη και των μηχανικών που τη σχεδιάζουν), τι ακριβώς θα κάνουν οι άνθρωποι για να βγάλουν χρήματα;
Ή για να θέσουμε το θέμα πιο ωμά, ποιος θα είναι σε θέση να αντέξει οικονομικά οποιαδήποτε από τα θαυμαστά αγαθά και υπηρεσίες που τροφοδοτούνται από την ΤΝ, αν δεν έχουμε πλέον εισοδήματα;
Η πρόβλεψή μου: Θα είναι η επαγγελματική τάξη υψηλού επιπέδου, συμπεριλαμβανομένων των κορυφαίων στελεχών επιχειρήσεων και των μάγων της χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας, που θα πιέσουν για την πιο προφανή λύση: Ένα εγγυημένο καθολικό βασικό ελάχιστο εισόδημα για όλους, το οποίο θα χρηματοδοτείται από φόρο στην ΤΝ.
Ένα καθολικό βασικό εισόδημα θα μπορούσε να είναι μια πιθανή λύση για να εξασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι θα έχουν ένα βασικό εισόδημα για να συντηρούν τους εαυτούς τους και τις οικογένειές τους. Το UBI είναι ένα σύστημα στο οποίο κάθε πολίτης ή κάτοικος μιας χώρας λαμβάνει ένα τακτικό, άνευ όρων χρηματικό ποσό από την κυβέρνηση, ανεξάρτητα από την εργασιακή του κατάσταση. Ο στόχος του UBI είναι να παρέχει στα άτομα αρκετό εισόδημα για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών, όπως τροφή, στέγη και υγειονομική περίθαλψη.
(Η τελευταία παράγραφος, παραπάνω, δημιουργήθηκε εξ ολοκλήρου από το ChatGPT. Η υπόλοιπη επιστολή προέρχεται από εμένα. Το υπόσχομαι).
Robert Reich
Μετάφραση: Κώστας Ψιούρης
