Macro

Ρίσκα και ευκαιρίες με το Bitcoin ως «επίσημο νόμισμα»

Στο Ελ Σαλβαδόρ συνέβησαν όλα με ασύλληπτη ταχύτητα. Σε 4 μόλις ημέρες, ο Πρόεδρος Bukele ανακοίνωσε το σχέδιο για την υιοθέτηση Bitcoin, συνέταξε ένα απλό νομοσχέδιο μόλις 3 σελίδων, το έφερε προς ψήφιση στη Βουλή και αυτό εγκρίθηκε με ευρύτατη πλειοψηφία. Σε όλη τη διάρκεια, ο Bukele επικοινωνούσε με ανθρώπους από όλο τον κόσμο στο Twitter, περιγράφοντας τις εξελίξεις, τις σκέψεις και το όραμά του.

Ωστόσο δεν συμφωνούν όλοι μαζί του. Στο διαδίκτυο είδαμε να κυκλοφορούν φωτογραφίες με κατοίκους του Ελ Σαλβαδόρ που διαμαρτύρονται για την υιοθέτηση του Bitcoin. Κάποιες δημοσκοπήσεις μάλιστα θέλουν την πλειονότητα να είναι ενάντια σε αυτό το μέτρο.

Η αμφισβήτηση είναι δικαιολογημένη, αν την εξετάσουμε μέσα από το σχετικά πρόσφατο παρελθόν της χώρας. Όταν υιοθετήθηκε το δολάριο το 2001, η τότε κυβέρνηση είχε υποσχεθεί στους πολίτες ότι θα συνέχιζαν να χρησιμοποιούν παράλληλα και το παλιό νόμισμα. Τελικά η υπόσχεση δεν τηρήθηκε και οι πολίτες είδαν με απογοήτευση πως το νέο καθεστώς ευνόησε τους λίγους πλούσιους, σε βάρος των πολλών φτωχών.

Το ίδιο φοβούνται πως θα γίνει και τώρα. Από εκεί φαίνεται να πηγάζει ο ενδοιασμός τους παρά από το νόμισμα, που είναι απίθανο να έχουν αντιληφθεί σε βάθος τη λειτουργία και τη φιλοσοφία του. Όχι επειδή είναι τόσο δύσκολο να κατανοηθεί αλλά επειδή είναι διαφορετικό από τα κρατικά νομίσματα που έχουν συνηθίσει.

Υπάρχει επίσης ένας άλλος προβληματισμός. Μήπως ο Bukele θέλησε την υιοθέτηση του Bitcoin, προκειμένου να ενισχύσει την εξουσία του; Η απομάκρυνση των ανώτατων δικαστών λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας ήταν ένα καίριο όσο και αμφιλεγόμενο ζήτημα. Προέβη σε αυτή την ενέργεια επειδή ήταν διεφθαρμένοι ή αποτέλεσε ένδειξη αυταρχισμού;

Όσον αφορά το Bitcoin, τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα. Αν ήθελε να αποκτήσει δύναμη, δεν θα επέλεγε ένα νόμισμα που δεν θα μπορούσε να ελέγξει. Το κυβερνητικό πορτοφόλι δεν είναι ούτε μπορεί να είναι υποχρεωτικό.

Η θέση της κοινότητας του Bitcoin

Δεν είμαστε ειδικοί όσον αφορά την πολιτική ιστορία του Ελ Σαλβαδόρ. Ούτε επιθυμούμε να γίνουμε. Δεν γνωρίζουμε τις προθέσεις του Προέδρου Bukele, ούτε αν έχει κάποια κρυφή ατζέντα εκείνος, τα αδέλφια του ή οποιοσδήποτε άλλος πολιτικός παράγοντας της χώρας.
Ωστόσο είναι δύσκολο να μη δεις με συμπάθεια την προσπάθειά του, ειδικά όταν τα βάζει με παγκόσμια και πανίσχυρα συμφέροντα. Γι’ αυτό η κοινότητα του Bitcoin τον παρομοιάζει με τον Λεωνίδα, κατακλύζοντας το Twitter με σκηνές από την ταινία «300». Με αυτό τον τρόπο εκδηλώνει τον θαυμασμό της για την ανυποχώρητη μάχη που δίνει. Αυτό που φοβούνται όλοι είναι μήπως βρεθεί ένας ακόμα «Εφιάλτης».

Σίγουρα είναι ενθαρρυντικό να βλέπεις ότι ο Πρόεδρος Bukele έχει αρχίσει να υλοποιεί το σχέδιο. Ωστόσο η κοινότητα των κρυπτονομισμάτων οφείλει να είναι επιφυλακτική. Το αποτύπωμα που θα αφήσει η ηγετική ομάδα του Ελ Σαλβαδόρ ίσως καθορίσει την πορεία υιοθέτησης του Bitcoin σε όλο τον κόσμο. Η αλλαγή που πραγματοποιείται, είναι τεράστια. Υπερβαίνει κατά πολύ το μέγεθος του Ελ Σαλβαδόρ. Ίσως αποδεχθεί θετική μακροχρόνια ή μεσοπρόθεσμα, αλλά επώδυνη στο άμεσο μέλλον.

Το Bitcoin αντιπροσωπεύεται από τον Bukele αυτή τη στιγμή, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο. Αν αποτύχει, όλος ο κόσμος θα δει την αποτυχία. Αν χρησιμοποιήσει το Bitcoin για να εφαρμόσει απολυταρχικές μεθόδους διακυβέρνησης, θα βλάψει το αφήγημα περί περισσότερης ελευθερίας για τους πολίτες. Η κοινότητα μπορεί να ελπίζει βάσιμα πως η κυβέρνηση θα ανταποκριθεί με τον καλύτερο τρόπο στις προσδοκίες, όμως το συνετό είναι να προετοιμαστεί για το χειρότερο. Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το αποτέλεσμα. Δεν θα αργήσουμε να το μάθουμε όμως.

Ποιους αφήνει άνεργους ο Bukele

Φανταστείτε να είστε αναγκασμένοι να μετακομίσετε στο εξωτερικό, ως μοναδική διέξοδο για την εξεύρεση εργασίας. Οι απολαβές είναι μικρές, όμως σίγουρα καλύτερες από αυτές που θα είχατε στη χώρα σας. Η ζωή συνεχίζει όμως να είναι δύσκολη για εσάς, καθώς θα πρέπει να στέλνετε χρήματα στην οικογένειά σας, προκειμένου να επιβιώσει. Σίγουρα δεν θα σας άρεσε να δώσετε ένα ποσοστό που κυμαίνεται από 10% μέχρι 33% στους ενδιάμεσους, προκειμένου να φτάσει το έμβασμα στον προορισμό του και μάλιστα έπειτα από αρκετές ημέρες.

Οι μετανάστες του Ελ Σαλβαδόρ στις ΗΠΑ δεν χρειάζεται να το φανταστούν. Το βιώνουν καθημερινά. Θα πρέπει να δίνουν ένα σεβαστό μερίδιο του μισθού τους στη Western Union και τη MoneyGram, προκειμένου να μεταφέρει τα χρήματα στον προορισμό τους. Και ποιος είναι αυτός ο προορισμός; Κάποιο άλλο κατάστημα της Western Union, πολύ πιθανό στην κοντινότερη πόλη. Θα πρέπει η γυναίκα ή οι γονείς του μετανάστη να πάρουν λεωφορείο για να παραλάβουν τα χρήματα από ένα μέρος όπου έξω παραμονεύουν συμμορίες, καθώς βέβαια τα εισπράττουν σε χαρτονομίσματα, που είναι εύκολο να κλαπούν.

Ένας αριθμός 2,5 εκατομμυρίων ανθρώπων στέλνει χρήματα σε φίλους και συγγενείς που ζουν ακόμη στο Ελ Σαλβαδόρ. Την προηγούμενη χρονιά μετέφεραν σχεδόν 6 δισεκατομμύρια δολάρια, ή περίπου το 23% του ΑΕΠ της χώρας. Και φυσικά ένα μεγάλο μερίδιο χάνεται στον δρόμο.

Αυτό το πρόβλημα λύνεται με το νέο σύστημα πληρωμών που εισάγει το Ελ Σαλβαδόρ. Όσοι ζουν στις ΗΠΑ Θα μπορούν να στέλνουν κατευθείαν Bitcoin στους συγγενείς τους. Στο ηλεκτρονικό πορτοφόλι Chivo που βρίσκεται στο κινητό τους, στην ασφάλεια του σπιτιού τους. Κατόπιν οι παραλήπτες, αν επιθυμούν, θα τα μετατρέπουν αυτόματα σε δολάρια. Άμεσα, εύκολα, εντελώς δωρεάν.

Αν προτιμούν να τα μετατρέψουν σε χαρτονομίσματα των δολαρίων, αρκεί να πηγαίνουν στο πλησιέστερο ειδικό ATM με το κινητό τους. Από εκεί θα «διαβάζει» το πορτοφόλι τους (όπως βάζουμε εμείς τη χρεωστική κάρτα) και θα τους δίνει μετρητά. Το μεγάλο πλεονέκτημα του συγκεκριμένου σε σχέση με τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια κρυπτονομισμάτων που γνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε μέχρι τώρα, είναι πως μετατρέπει άμεσα και δωρεάν τα Bitcoin σε δολάρια.

Να διευκρινίσουμε με την ευκαιρία πως τα Bitcoin αξίας 30 δολαρίων που περιέχονται στο Chivo και αποτελούν δώρο της κυβέρνησης προς τους πολίτες, δεν μπορούν να μετατραπούν σε μετρητά δολάρια. Χρησιμεύουν μόνο για αγορές εμπορευμάτων και υπηρεσιών.
Πόσα υπολογίζεται ότι θα χάσουν από τη λειτουργία του Chivο, οι Western Union, MoneyGram και λοιπά τραπεζικά ιδρύματα; 400 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο. Αυτά τα χρήματα θα μπουν στις τσέπες κατοίκων του Ελ Σαλβαδόρ. Καταλαβαίνετε τι θα σημαίνει για αυτούς να επιτύχει το «πείραμα» και να εξαπλωθεί και σε άλλες χώρες: απόλυτη καταστροφή.

Η Mastercard μπαίνει στα crypto

Τι μένει για τα τραπεζικά ιδρύματα, ειδικά για εκείνα που δραστηριοποιούνται κατά κύριο λόγο στα συστήματα πληρωμών; Να μπούνε στο παιχνίδι των κρυπτονομισμάτων μήπως διασώσουν ό,τι μπορούν. Όπως έκαναν οι έντυπες εφημερίδες που έφτιαξαν ενημερωτικά site. Ήταν οι μοναδικές που γλίτωσαν με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες από τον οδοστρωτήρα του Internet.

Η Visa και η Mastercard έχουν υποσχεθεί πως μέσα στο 2021 θα προσθέσουν την επιλογή της πληρωμής μέσω επιλεγμένων κρυπτονομισμάτων στο δίκτυό τους. Μέχρι χθες δεν είχαμε ακούσει νεότερα γύρω από αυτό το θέμα. Αναφέρουμε μέχρι χθες, επειδή η Mastercard ανακοίνωσε πως βρίσκεται στην πορεία εξαγοράς μιας startup, της CipherTrace. Η CipherTrace αναπτύσσει εργαλεία που βοηθούν τις επιχειρήσεις και τις αρχές να αναγνωρίσουν παράνομες συναλλαγές που διενεργούνται με κρυπτονομίσματα.

Μια βασική ανησυχία για το Bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα είναι ότι οι άνθρωποι που συναλλάσσονται με αυτά, έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν υπό καθεστώς ανωνυμίας. Αυτό βέβαια για κάποιον που γνωρίζει το θέμα λίγο καλύτερα, δεν ισχύει. Ειδικά για το Bitcoin κάθε δοσοληψία γίνεται με «ψευδώνυμο». Το blockchain είναι ένα δημόσιο βιβλίο όλων των συναλλαγών ψηφιακού νομίσματος.

Αυτή η ιδιαιτερότητα της λειτουργίας του Bitcoin δίνει σε εταιρείες όπως η CipherTrace τη δυνατότητα να αναλύουν σε μεγάλο βαθμό τις κινήσεις κεφαλαίων, διαπιστώνοντας εάν είναι ύποπτες. Η CipherTrace ισχυρίζεται ότι την πλατφόρμα της χρησιμοποιούν μερικές από τις μεγαλύτερες τράπεζες, ενισχύοντας τις δραστηριότητες ασφάλειας σε θέματα που σχετίζονται με τα κρυπτονομίσματα. Οι όροι της συμφωνίας δεν γνωστοποιήθηκαν και η συναλλαγή αναμένεται να κλείσει πριν από το τέλος του έτους, εν αναμονή διευκρίνισης ορισμένων όρων.
Βασίλης Παζόπουλος
Πηγή:Euro2day