Ο Ρον γεννήθηκε το 1973. Κανείς δεν ξέρει το πού, όπως κανείς δεν ξέρει το πώς έφτασε στις ΗΠΑ. Είναι άγνωστο αν γεννήθηκε αιχμάλωτος ή αν απήχθη από το φυσικό του περιβάλλον και με κάποιο τρόπο έφτασε στα εργαστήρια μιας αεροπορικής βάσης του στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών στο Νέο Μεξικό.
Ο Ρον ήταν ένας χιμπατζής που πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στα ιατρεία και στα εργαστήρια του αμερικανικού στρατού ως πειραματόζωο. Σύμφωνα με τον ιατρικό του φάκελο, ο Ρον τα πρώτα εννέα χρόνια της περιπέτειάς του στα χέρια των ανθρώπων αναισθητοποιήθηκε με κεταμίνη τουλάχιστον 105 φορές στα χειρουργεία της βάσης, ενώ επανειλημμένα υποβλήθηκε σε εξαντλητικές αφαιμάξεις.
Για εννέα χρόνια ο χιμπατζής ζούσε σε ένα κλουβί που κρεμόταν από το ταβάνι ενός δωματίου χωρίς να έχει τη δυνατότητα τα πατήσει στο έδαφος και να περπατήσει. Ένας από τους κτηνίατρους που τον παρακολουθούσαν έγραψε σε μια αναφορά πως επειδή ο Ρον είχε αρχίσει να αναπτύσσεται σωματικά, έπρεπε να βρεθεί μεγαλύτερο κλουβί για το μέγεθός τους, κάτι που ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε καθώς η υπηρεσία δεν διέθετε κάτι ανάλογο, με αποτέλεσμα ο χιμπατζής να περάσει κάποια χρόνια σε καθεστώς οριακής ακινησίας.
Πειράματα χωρίς παυσίπονο
Το 1990 ο Ρον πουλήθηκε από τον αμερικανικό στρατό σε ένα ιδιωτικό ερευνητικό κέντρο, όπου συνεχίστηκαν τα πειράματα επάνω στο ήδη βασανισμένο του σώμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον φάκελό του καταγράφηκαν 16 αναισθησίες με κεταμίνη σε διάστημα μόλις πέντε εβδομάδων, με αποτέλεσμα να παρατηρηθούν τα πρώτα προβλήματα στην καρδιακή του λειτουργία. Το 1998 ο Ρον άλλαξε για ακόμη μια φορά εργαστήριο και επάνω του δοκιμάστηκε μια μελέτη γνωστή ως «Δυναμική της σπονδυλικής στήλης».
Κατά τη διάρκεια του πειράματος, αφαιρέθηκε ένας υγιής αυχενικός δίσκος από τον Ρον και αντικαταστάθηκε χειρουργικά από έναν προσθετικό δίσκο, ο οποίος έμεινε στο σώμα του ζώου για έξι μήνες, μέχρι να του τον αφαιρέσουν και αυτόν. Σύμφωνα με τα αρχεία, κατά τη διάρκεια αυτού του πειράματος δεν χορηγήθηκε στο ζώο το παραμικρό παυσίπονο και σίγουρα κανείς δεν κατέγραψε τους πόνους που ο βασανισμένος Ρον ένιωσε. Για τα επόμενα χρόνια της ζωής του ο Ρον έζησε απομονωμένος στα υπόγεια της εταιρείας. Καθώς η υγεία του όλο και χειροτέρευε, τον άφησαν ήσυχο από τα πειράματα και έψαχναν μια οικονομική λύση ώστε να τον ξεφορτωθούν.
Σωτηρία από τη Save the chimps
Μέσα στην ατυχία του, ο Ρον τότε ήταν που στάθηκε για πρώτη φορά τυχερός. Όταν οι ιδιοκτήτες του τον έβγαλαν στο σφυρί, αντί για κάποιον ζωολογικό κήπο, ο ήρωας της ιστορίας μας αγοράστηκε από την Κάρολ Νουν, ιδρύτρια της οργάνωσης Save the chimps, και εγκαταστάθηκε σε ένα καταφύγιο χιμπατζήδων στη Φλόριντα των ΗΠΑ, όπου και έζησε ειρηνικά το υπόλοιπο της ζωής του έως τις 10 Οκτωβρίου του 2011, οπότε πέθανε ανάμεσα στους χιμπατζήδες και τους ανθρώπους που τον αγάπησαν έστω και αργά.
Ο Ρον, παρότι ήταν ένας από τους εκατοντάδες χιμπατζήδες του συγκεκριμένου καταφύγιου, κανείς δεν μπόρεσε ποτέ να τον ξεχάσει, μιας και ήταν ένα πλάσμα ξεχωριστό. Είναι χαρακτηριστικό πως όταν ο ήρωας της ιστορίας μας βρέθηκε για πρώτη φορά σε έναν άνετο και ήσυχο χώρο του καταφυγίου όπου οι γιατροί της οργάνωσης φρόντισαν την αδύναμη καρδιά του ο Ρον πήρε την κουβέρτα που του έδωσαν και, αφού την έκανε ρολό, σχημάτισε έναν κύκλο και μπήκε στο εσωτερικό του για να αισθανθεί για πρώτη φορά στη ζωή του ασφαλής. Εκεί, μέσα στον κύκλο της κουβέρτας του, άφησε και την τελευταία του πνοή γαλήνιος και χωρίς πόνους. Αυτή ήταν η ιστορία του Ρον του χιμπατζή, του πιο στενού συγγενή του ανθρώπου καθώς έχουμε κατά 99% κοινό DNA, και αυτό είναι κάτι που τα ζώα αυτά το έχουν πληρώσει ακριβά ως πειραματόζωα.
Στη θέση του Ρον εδώ και δεκαετίες έχει βρεθεί άγνωστος αριθμός χιμπατζήδων που μέσω του παράνομου εμπορίου καταλήγουν σε επιστημονικά εργαστήρια και στη συνέχεια -άχρηστοι πια για πειράματα- πωλούνται νομότυπα σε ζωολογικούς κήπους για να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους σε καθεστώς αιχμαλωσίας. Οι πρωταγωνιστές αυτής της αποτρόπαιας ιστορίας δεν έχουν φωνή να την πουν, οπότε ας γίνουμε εμείς η φωνή τους σε μια προσπάθεια αυτά, όπως και τα υπόλοιπα μη ανθρώπινα ζώα του πλανήτη, να απαλλαγούν κάποια στιγμή από τη βάρβαρη κυριαρχία του ανθρώπινου είδους.
Πέτρος Κατσάκος