Ηταν Δευτέρα, 15 Ιουλίου 1974. Σαράντα ακριβώς χρόνια πριν. Νωρίς το πρωί ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπος Μακάριος επιστρέφει από τη θερινή του κατοικία στο όρος Τρόοδος στο προεδρικό μέγαρο. Λίγη ώρα νωρίτερα έχουν αποσυρθεί από τις κεντρικές οδικές αρτηρίες οι ένοπλοι εθελοντές της σοσιαλιστικής ΕΔΕΚ και του κομμουνιστικού ΑΚΕΛ που εκτελούσαν κάθε νύχτα περιπολίες με αυτόματα καλάσνικοφ για να αποτρέψουν πραξικόπημα της ελλαδικής χούντας που εκτελεί εντολές των ΗΠΑ.
Στις 8.30 το πρωί ο Μακάριος βρίσκεται στην αίθουσα υποδοχής του προεδρικού μεγάρου για να καλωσορίσει μια ομάδα παιδιών της Ελληνορθόδοξης Νεολαίας του Καΐρου, τα οποία φιλοξενεί η κυπριακή αρχιεπισκοπή. Πριν προλάβει να τα χαιρετήσει, ακούγονται οι πρώτοι πυροβολισμοί που ρίχνουν οι προδότες πραξικοπηματίες. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα αρχίζουν να πέφτουν ρουκέτες και όλμοι. Το προεδρικό μέγαρο φλέγεται. Μεγάλο μέρος του μετατρέπεται σε σωρό ερειπίων.
Ο ραδιοφωνικός σταθμός της Λευκωσίας μεταδίδει την πρώτη ανακοίνωση της χούντας: «Σήμερον την πρωίαν η Εθνική Φρουρά επενέβη διά να σταματήση τον αδελφοκτόνον εμφύλιον πόλεμον. Η Εθνική Φρουρά είναι την στιγμήν αυτήν κυρία της καταστάσεως. Ο Μακάριος είναι νεκρός!». Το άκουσμα της δολοφονίας του Μακαρίου παγώνει τους Κύπριους και τον κόσμο ολόκληρο.
Πάφος, 3 η ώρα μετά το μεσημέρι. ‘Ενας ασήμαντος, τοπικός ιδιωτικός ραδιοσταθμός γίνεται πρωταγωνιστής των εξελίξεων, καθώς μεταδίδει ένα μήνυμα που αστραπιαία κάνει τον γύρο του κόσμου! «Ελληνικέ κυπριακέ λαέ! Γνώριμη είναι η φωνή που ακούεις. Γνωρίζεις ποίος σου ομιλεί. Είμαι ο Μακάριος!… Δεν είμαι νεκρός, όπως η χούντα των Αθηνών και οι εδώ εκπρόσωποί της θα ήθελαν!… Η χούντα δεν πρέπει να περάσει και δεν θα περάσει! Νυν υπέρ πάντων ο αγών!»
Η χούντα όμως περνάει. Ο οργανωτής του επιτόπιου κλάδου του πραξικοπήματος, ταξίαρχος Μιχαήλ Γεωργίτσης, τοποθετεί ως Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας τον κατάπτυστο Νικόλαο Σαμψών. «Εν ονόματι Θεού και ανθρώπων και κατόπιν τιμητικής επιλογής μου υπό των Ενόπλων Δυνάμεων του λαού μας… με ιδιαιτέραν υπερηφάνειαν αναλαμβάνω σήμερον τα υψηλά μου καθήκοντα» αναφέρει στο πρώτο διάγγελμα τούτο το ακροδεξιό ανδρείκελο της χούντας του Ιωαννίδη.
Ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Βρετανία, παρόλο που η τελευταία έχει κυβέρνηση των Εργατικών, καταδικάζουν το πραξικόπημα της χούντας της Αθήνας στην Κύπρο. Δύο μέρες αργότερα οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» αποκαλύπτουν ότι ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε εισήγηση, έστω και τυπικής καταδίκης του πραξικοπήματος για τα μάτια του κόσμου.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Χάρολντ Ουίλσον φέρεται πιο έξυπνα. Υποδέχεται τον Μακάριο στο Λονδίνο ως νόμιμο εκπρόσωπο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αφού προηγουμένως τον φυγαδεύει από την Πάφο μέσω της βρετανικής βάσης προς τη Μάλτα και από εκεί προς την Αγγλία.
Δεκάδες χιλιάδες Ελληνοκύπριοι αποθεώνουν τον Μακάριο μόλις αυτός φθάνει στη βρετανική πρωτεύουσα. Το σχέδιο των Αμερικανών όμως που εκτελούν οι προδότες αξιωματικοί της χούντας των Αθηνών έχει πετύχει. Απονομιμοποιώντας την κυβέρνηση της Λευκωσίας μέσω του πραξικοπήματος, τα πάντα είναι πλέον έτοιμα για να αναλάβει δράση η Τουρκία.
Να εισβάλει δηλαδή στην Κύπρο και να κατακτήσει το 40% του νησιού όχι ως εισβολέας και κατακτητής, αλλά ως… «φορέας αποκατάστασης της δημοκρατικής ομαλότητας και της συνταγματικής νομιμότητας» που έχουν ανεπανόρθωτα τρωθεί από τους Ελληνες πραξικοπηματίες!!! Σε πέντε μέρες θα αρχίσει η τελική πράξη του δράματος, που συνεχίζεται ως τις μέρες μας, σαράντα χρόνια μετά…
Το πραξικόπημα της προδοτικής χούντας στην Κύπρο δεν ήταν σε καμία περίπτωση κεραυνός εν αιθρία. Ολοι το περίμεναν. Ολοι τότε είχαν καταλάβει ότι μπαίνουμε στην κορύφωση της τραγωδίας όταν δημοσιοποιήθηκε η συγκλονιστική επιστολή του Μακαρίου προς τον στρατηγό Γκιζίκη, τον δήθεν «πρόεδρο» του χουντικού καθεστώτος.
«Ουχί άπαξ μέχρι τούδε ησθάνθην, και είς τινας περιπτώσεις σχεδόν εψηλάφησα, εκτεινομένην αοράτως εξ Αθηνών χείρα αναζητούσαν προς αφανισμόν την ανθρωπίνην ύπαρξίν μου» αναφέρει το κορυφαίο, ανατριχιαστικό απόσπασμά της.
«Δεν δύναμαι να είπω ότι τρέφω ιδιαιτέραν συμπάθειαν προς στρατιωτικά καθεστώτα και μάλιστα εις την Ελλάδα, την χώραν η οποία εγέννησε και ελίκνισεν την δημοκρατίαν» προανέφερε στην επιστολή του ο Μακάριος, την οποία έδωσε προς κοινοποίηση στον κυπριακό Τύπο. Η χούντα απάντησε με πραξικόπημα, το οποίο σηματοδότησε αφενός τον χαμό της μισής Κύπρου και αφετέρου το δικό της τέλος…
Γιώργος Δελαστίκ
Πηγή: Έθνος