Η πόλη που πέθανε και ξαναγεννήθηκε

– “Είμαι μόλις 40 χρόνων, αλλά είμαι και εγώ ένας χιμπακούσα”.

– “Χιμπακούσα; Δηλαδή;”.

– “Χιμπακούσα ονομάζονται όσοι επέζησαν της ατομικής βόμβας, περνώντας το υπόλοιπο της ζωής τους με τα τραύματα, τα εγκαύματα και τις περενέργειες της ραδιενέργειας”.

– “Κι εσύ γιατί είσαι χιμπακούσα;”

– “Χιμπακούσα είμαστε και όσοι γεννηθήκαμε από γονείς που έζησαν την ατομική βόμβα και δεν μπορούμε ούτε να παντρευτούμε, από την προκατάληψη ότι είμαστε μολυσμένοι, ούτε να προσληφθούμε για να μη μολύνουμε το προσωπικό, παρ’ ότι η επιστήμη εδώ και χρόνια έχει καταρρίψει αυτές τις προκαταλήψεις. Για να μην αντιμετωπίσω αυτό το πρόβλημα, οι γονείς μου δήλωσαν ψεύτικο τόπο γέννησης.

Τον παραπάνω διάλογο είχα με Ιάπωνα χάρη στη μεσολάβηση παλιάς καλής φίλης και συνεργάτιδάς του, η οποία, μαθαίνοντας ότι θα επισκεπτόμουν τη χώρα, αφιέρωσε αρκετό χρόνο για να με “μυήσει” σε “αθέατες” για τους συνήθεις επισκέπτες όψεις της ιαπωνικής κοινωνίας και να με φέρει σε επαφή με Ιάπωνες πρόθυμους να ανταλλάξουν πληροφορίες και γνώσεις με ξένους. Τότε πρωτοάκουσα για τους “χιμπακούσα”, που υπολογίζονται σε 170.000 με 180.000, με αρκετούς εξ αυτών να συντηρούνται από την κοινωνική πολιτική του κράτους.

Δεν είχα σκεφτεί ποτέ να επισκεφθώ τη Χιροσίμα. Το να κάνω μια διαδρομή 900 χιλιομέτρων από το Τόκιο, το οποίο επισκέφθηκα στο πρώτο μου ταξίδι στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, μέχρι εκεί, έστω και χρησιμοποιώντας το ταχύτερο τρένο του κόσμου που είναι το ιαπωνικό, δεν ήταν στα σχέδιά μου. Ώσπου στο ίδιο αυτό ταξίδι, πιάνοντας στο πάρκο Ουένο του Τόκιο κουβέντα με έναν αγγλομαθή 70χρονο Ιάπωνα για την εργασιομανία και την αφοσίωση των συμπατριωτών του στην επιχείρηση όπου εργάζονται, μου είπε ότι αυτό οφειλόταν στην ατυχή γι’ αυτούς έκβαση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. «Επί χιλιάδες χρόνια, κανείς δεν μπόρεσε να μας κατακτήσει, ούτε καν οι Μογγόλοι. Νικήσαμε Κινέζους, νικήσαμε Ρώσους, υποτάξαμε Κορεάτες, φτάσαμε ώς τη Βιρμανία, αλλά τελικά ηττηθήκαμε για πρώτη φορά από μια επιτιθέμενη δύναμη που είχε περισσότερα κεφάλαια και καλύτερη τεχνολογία. Έτσι, δουλεύουμε σκληρά για να έχουμε χρήμα και τεχνολογία ώστε να μην ξαναχάσουμε άλλον πόλεμο».

Πέρασε καιρός, ξαναεπισκέφτηκα την Ιαπωνία και αυτήν τη φορά κοντά σε με πόλεις με πλούσια ιστορία, παράδοση και αξιοθέατα, έβαλα στο πρόγραμμα και την επίσκεψη στη Χιροσίμα. Αφορμή ήταν ο καλοστεκούμενος 70χρονος στο Ουένο, καθώς μου εξήψε την περιέργεια να καταλάβω την ψυχολογία των Ιαπώνων και πόσο επηρεάστηκαν από ένα τέτοιο γεγονός που στα χρόνια του θεωρήθηκε κάτι σαν “Αποκάλυψη”. Και τι πιο εύλογο, από το να επισκεφτώ τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, τις δύο πόλεις που έζησαν τις εικόνες της “Αποκάλυψης” τον Αύγουστο του 1945. Μπορεί η οργάνωση, η καθαριότητα, η κουζίνα, η ευγένεια, η διασκέδαση και όλα αυτά που βλέπει ένας ξένος στη χώρα να συνθέτουν μια εικόνα της ιαπωνικής πραγματικότητας, ωστόσο ήμουν βέβαιος ότι βλέποντας από κοντά τον τόπο -μαζί με τους ανθρώπους του- που έγινε συνώνυμο του πιο καταστροφικού χτυπήματος που έχει δεχτεί ποτέ άνθρωπος από άνθρωπο, θα μπορούσα να καταλάβω κάτι παραπάνω για την ψυχολογία των Ιαπώνων.

Ξεκίνησα από τη Ναγκόγια νωρίς το πρωί να προλάβω το πρώτο «σινκάνσεν», το λεγόμενο «τρένο σφαίρα» που αναπτύσσει ασύλληπτες ταχύτητες. Από τη Ναγκόγια, όπου έμενα, έκανα την απόσταση των 538 χιλιομέτρων σε 2 ώρες και κάτι. Μπορεί η τιμή του εισιτηρίου να ήταν λίγο «αλμυρή», όμως θα είχα δυνατότητα να εξοικονομήσω πολύτιμο χρόνο για να δω μερικά αξιοθέατα παραπάνω σε σχέση με το να έπαιρνα το συμβατικό τρένο με το οποίο θα χρειαζόμουν 21 ώρες πήγαινε – έλα.

Η γέφυρα Μοτογιάσου χτίστηκε, καταστράφηκε και ανακατασκευάστηκε πολλές φορές. Η πρωτότυπη κατασκευάσθηκε πριν από 400 χρόνια, ενώ εκείνη που καταστράφηκε από την ατομική βόμβα είχε χτιστεί το 1926. Η σημερινή, στο ίδιο σχέδιο με την αρχική, αποπερατώθηκε το 1992

Το Φαρδύ Νησί

Η περιοχή της Χιροσίμα κατοικούνταν από τους προϊστορικούς χρόνους και από τις 12 Νοεμβρίου του 593, οπότε ιδρύθηκε ο πορτοκαλί χρώματος ναός της θεάς της θάλασσας στο νησί Ιτσουκουσίμα, απέναντι από τη Χιροσίμα, ήταν προσκυνηματικός τόπος των σαμουράι. Το 1589 ο ισχυρός νταϊμιγιό (φεουδάρχης, από το ντάι που θα πει «μεγάλος» και το μιό που σημαίνει «γαιοκτήμονας») Μόρι Τερουμότο, ο οποίος ήταν πολέμαρχος και μέλος του Συμβουλίου των Πέντε Πρεσβυτέρων που κυβερνούσε την Ιαπωνία, μετέφερε την πρωτεύουσά του στη Χιροσίμα. Χιροσίμα σημαίνει Φαρδύ Νησί καθώς τα 6 κανάλια που την διασχίζουν από τον Νότο και το Δέλτα του ποταμού Ότα στον Κόλπο της Χιροσίμα προς τον Βορρά σχηματίζουν σφηνοειδούς σχήματος νησίδες, πλατιές στις ακτές και λεπτές στο κέντρο της πόλης. Έκτοτε, και για τρεισήμισι αιώνες, η πόλη θα αναπτυσσόταν αλματωδώς. Τον 19ο αιώνα θα γινόταν εμπορικό, βιομηχανικό και ναυτιλιακό κέντρο και σιδηροδρομικός κόμβος, ενώ κατά την έναρξη του σινοϊαπωνικού πολέμου, την 1η Αυγούστου 1894, στη Χιροσίμα θα εγκαθίστατο η έδρα του αυτοκράτορα Μεϊτζί, ο οποίος θα διέμενε στο κάστρο της πόλης, αλλά και της κυβέρνησης.

Το δέντρο αυτό στη Χιροσίμα παραμένει από το 1945 μαύρο, χωρίς φύλλωμα από την πλευρά του υπόκεντρου της έκρηξης της ατομικής βόμβας, ενώ συνεχίζει να βγάζει καταπράσινο φύλλωμα από την άλλη

1.000.000 βαθμοί Κελσίου και (ίσως) 200.000 νεκροί

Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρ’ ότι η πόλη φιλοξενούσε τη 2η Στρατιά, βάση υποβρυχίων στο λιμάνι της και πολεμικές εγκαταστάσεις, παραδόξως δέχθηκε ελάχιστες αεροπορικές επιδρομές σε σχέση με άλλες ιαπωνικές πόλεις που βομβαρδίζονταν ανελέητα. Μόνο στην επιδρομή κατά την Επιχείρηση Αίθουσα Συσκέψεων στις 10 Μαρτίου 1945, οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί είχαν ως αποτέλεσμα 100.000 νεκρούς σύμφωνα με κάποιους μεταπολεμικούς υπολογισμούς. Ακολούθησαν τις επόμενες ημέρες βομβαρδισμοί και άλλων μεγάλων και μεσαίων πόλεων, όπως η Ναγκόγια, η Οσάκα, η Τογιάμα, η Οΐτα, το Τατσιαράι. Αυτό όμως μετά από δύο – τρεις μήνες άλλαξε. Στις 8.15 το πρωί της Δευτέρας 6 Αυγούστου 1945, μια ημέρα που ξημέρωσε με μεγάλη ζέστη και υγρασία, το αμερικανικό Β-29 βομβαρδιστικό Enola Gay, που είχε το όνομα της μητέρας του 30χρονου πιλότου Πολ Τίμπετς, έριξε την πρώτη ατομική βόμβα, τη μήκους 3 μέτρων και βάρους 4 τόνων Little Boy πάνω από τη Χιροσίμα (η βόμβα που ρίφθηκε στο Ναγκασάκι ονομάστηκε Fat Boy, δηλαδή “Χοντρούλης”, παρατσούκλι που παρέπεμπε στον Ουίνστον Τσόρτσιλ). Η θερμοκρασία ανέβηκε τη στιγμή της έκρηξης στο ένα εκατομμύριο βαθμούς Κελσίου. Αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθεί άμεσα και έμμεσα, από τραυματισμούς και ραδιενέργεια σχεδόν ο μισός πληθυσμός της πόλης, 166.000 νεκροί (ανάμεσά τους και 20.000 Κορεάτες κρατούμενοι σε στρατόπεδα συγκέντρωσης) σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς ώς το τέλος του έτους επί συνόλου 340.000 κατοίκων (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται πολλοί θάνατοι από λευχαιμία και καρκίνο στις τρεις δεκαετίες που ακολούθησαν), και να καταστραφεί πλήρως το 70% των κτηρίων, με ένα άλλο 7% να υφίσταται σοβαρές ζημιές. Σημειωτέον πάντως ότι οι αριθμοί αυτοί είναι κατά προσέγγιση, καθώς ουδείς γνωρίζει ακριβώς πόσα ήταν τα θύματα. Η «απογραφή» από τον δήμο ολοκληρώθηκε 54 χρόνια αργότερα και πιστοποίησε τα ονόματα μόνο 88.800 θυμάτων το 1945, περίπου όσους είχαν υπολογίσει και οι Αμερικανοί (90.000). Την ίδια εποχή, το 1998, αποστολή Ιαπώνων στην Ινδία έκανε λόγο για 140.000 νεκρούς, το Βιβλίο Γκίνες τους υπολόγισε σε 155.200, ενώ άλλη έρευνα το 1997 τους ανέβασε στους 202.118. Αν λάβει υπόψη του δηλαδή κάποιος τον μικρότερο αριθμό και τον μεγαλύτερο, θα διαπιστώσει μια απόκλιση 113.318 θυμάτων. Απόκλιση που από άλλους «ιδεολογικοποιήθηκε» υποστηρίζοντας πως ο αντιαμερικανισμός ευθύνεται για τους διογκωμένους αριθμούς, άλλοι κατηγόρησαν τους δημοσιογράφους ότι παγκοσμίως προτιμούσαν να προβάλουν τις διογκωμένες εκτιμήσεις για να προκαλέσουν μεγαλύτερη εντύπωση στην κοινή γνώμη, ενώ άλλοι έλεγαν ότι εσκεμμένα ανακοινώθηκαν χαμηλότερα νούμερα για να ξεχαστούν ευκολότερα μίση και πάθη, κ.ο.κ.

Ο γράφων μπροστά στον Τρούλο – Α ή Τρούλο της Ατομικής Βόμβας. Το Μνημείο Ειρήνης της Χιροσίμα όπως είναι η επίσημη ονομασία του κτηρίου χαρακτηρίστηκε το 1996 Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Χτίστηκε το 1915 σε σχέδια του 35χρονου τότε Τσεχοσλοβάκου αρχιτέκτονα Γιαν Λέτσελ ο οποίος σχεδίασε περίπου 40 κτήρια στην Ιαπωνία, όπως η Γαλλική Σχολή, το Κολλέγιο των Ιησουιτών, η γερμανική πρεσβεία, ξενοδοχεία και κρατικά κτήρια, αρκετά όμως αυτά καταστράφηκαν το 1923 στον μεγάλο σεισμό του Κάντο, που άφησε 105.000 νεκρούς.

Η ατομική βόμβα, η οποία ερρίφθη στις 8:15’17”, εξερράγη 43 δευτερόλεπτα αργότερα στα 470 μέτρα πάνω από τον τρούλο του κτηρίου το οποίο χρησίμευε ως Αίθουσα Δημοτικού Εκθετηρίου Βιομηχανικής Παραγωγής της Χιροσίμα. Το κτήριο ήταν το μοναδικό που έμεινε όρθιο γύρω από το υπόκεντρο της έκρηξης, καθώς η πίεση που δέχθηκε ήταν κάθετη, χωρίς γωνία, και έτσι οι κάθετες κολώνες αντιστάθηκαν σε αυτήν. Σήμερα παραμένει ακριβώς στην κατάσταση που το άφησε η έκρηξη της ατομικής βόμβας

Το Πρώτο Δημοτικό Στάδιο της Χιροσίμα (Σοντάι Χιροσίμα Σίμιν Κιούτζο) εγκαινιάσθηκε το 1957 και φιλοξενούσε αγώνες baseball.  Ήταν η έδρα της ομάδας Χιροσίμα Τόγιο Κάπου ή Κόι, όπως την αποκαλούν οι οπαδοί της. Οι ντόπιοι αγαπούν τόσο την ομάδα, ώστε το 1951 οι ίδιοι συγκέντρωσαν το ποσό που απαιτούνταν για να σωθεί οικονομικά η ομάδα και να αποφύγει τη συγχώνευσή της με τη Γιοκοχάμα Ντιένουε Μπεϊσουτάζου. Το γήπεδο έκλεινε κάθε 6 Αυγούστου προς τιμήν των θυμάτων της ατομικής βόμβας και εάν υπήρχε αγωνιστική του πρωταθλήματος εκείνη την ημέρα, η ομάδα έπαιζε εκτός έδρας, με τους παίκτες να φορούν όλοι τη φανέλα με τον αριθμό 86 (8/6, δηλαδή Αυγούστου 6). Βρισκόταν στο κέντρο της πόλης και είχε χωρητικότητα 31.984 θέσεων. Το 2009 εγκαινιάστηκε το νέο στάδιο και στο Σοντάι Χιροσίμα Σίμιν Κιούτζο διεξάγονταν πλέον μόνο αγώνες του ερασιτεχνικού πρωταθλήματος. Το 2012 ολοκληρώθηκε η κατεδάφισή του, εκτός ενός μόνο τμήματος του σταδίου που έμεινε όρθιο για αναμνηστική χρήση

Το Μουσείο της Ειρήνης

Πρώτη στάση της περιήγησης στην εντέκατη σε πληθυσμό πόλη της Ιαπωνίας με πληθυσμό 1,2 εκατομμύρια κατοίκους, η οποία όταν βομβαρδίστηκε ήταν η έβδομη μεγαλύτερη με 350.000 κατοίκους, είναι το Μουσείο Ειρήνης της Χιροσίμα, το κυριότερο αξιοθέατο, που επισκέπτονται οι 300.000 με 400.000 τουρίστες, κυρίως Αμερικανοί, Αυστραλοί και Κινέζοι κάθε χρόνο. Εγκαινιάστηκε τον Αύγουστο του 1955, στα δέκα χρόνια από τον βομβαρδισμό της πόλης, με πάνω από 1 εκατομμύριο κόσμο να το επισκέπτεται κατά μέσο όρο ετησίως. Τα εκθέματα συνίστανται κυρίως σε αντικείμενα προσωπικά, όπως ρούχα, ρολόγια, γυαλιά, και άλλα, όπως ξύλινα είδη και μεταλλικά που θυμίζουν την καθημερινότητα των ντόπιων το 1945 και τα οποία προκαλούν θλίψη, προβληματισμό, οργή και διάφορα ανάλογα συναισθήματα για τα χιλιάδες θύματα που βρήκαν έναν φρικτό θάνατο. Επίσης, σε βίντεο, σε αφίσες και σε φωτογραφίες πριν και μετά τον βομβαρδισμό, αλλά και σε αναφορές για τις επιπτώσεις της ραδιενέργειας στην υγεία των κατοίκων από την πρώτη στιγμή της έκρηξης έως και χρόνια μετά και κείμενα μαρτυρίες επιζώντων. Ανάμεσα στους επίτιμους επισκέπτες του μουσείου, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν έτσι για τη συνεισφορά τους στην ειρήνη, ήταν πρώτος το 1959 ο Τσε Γκεβάρα και ανάμεσα στους επόμενους ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’, ο Όλαφ Πάλμε το 1984, η Μητέρα Τερέζα το 1992, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο Δαλάι Λάμα, ο Σιμόν Πέρες και το 2016 ο Μπάρακ Ομπάμα, ενώ ανάμεσα στα μηνύματα που γράφτηκαν για την ειρήνη ξεχωρίζουν και εκείνα του Λέοναρντ Μπερνστάιν, του Τζίμι Κάρτερ, του Βάτσλαβ Χάβελ, του Σάντρο Περτίνι, του Αντρέι Ζαχάροφ και άλλων.

Η Αψίδα στο Πάρκο του Μνημείου της Ειρήνης και μέσα από αυτήν ο Τρούλος της Ατομικής Βόμβας

Το Μνημείο των Παιδιών της Ειρήνης δημιουργήθηκε σε ανάμνηση της Σαντάκο Σασάκι και των χιλιάδων παιδιών που υπήρξαν θύματα της ατομικής βόμβας. Η Σαντάκο Σασάκι ήταν 2 ετών όταν εξερράγη η ατομική βόμβα, περίπου στα 1.200 μέτρα απόσταση από το σπίτι της. Από την έκρηξη εκσφενδονίσθηκε έξω από το παράθυρο, χωρίς όμως να τραυματισθεί σοβαρά. Αμέσως βγήκε η μητέρα της να τη μαζέψει και παίρνοντάς τη στην αγκαλιά της άρχισε να τρέχει για να σωθούν. Στον δρόμο όμως τις βρήκε η “Μαύρη Βροχή”. Το τρομακτικό αυτό φαινόμενο, με τις αφύσικα τεράστιες μαύρες σταγόνες που έπεφταν από ένα σύννεφο, δημιουργήθηκε από την εξάτμιση της υγρασίας της πύρινης σφαίρας της έκρηξης που αμέσως μετά συμπυκνώθηκε. Δέκα χρόνια αργότερα, η Σαντάκο παρουσίασε διάφορες μορφές καρκίνου, λεμφώματα και λευχαιμία, με τα λευκά αιμοσφαίριά της να ανέρχονται έξι φορές πάνω από το κανονικό. Στο νοσοκομείο έβαλε στόχο, όπως λέγεται, να φτιάξει 1.000 γερανούς. Πέθανε μετά τον 644ο και οι φίλοι της έφτιαξαν τους υπόλοιπους 336 και έτσι θάφτηκε και με τους 1.000 γερανούς

Περπατώντας στο Πάρκο της Ειρήνης, μέσα στο οποίο βρίσκεται και το μουσείο, εκατοντάδες μαθητές και μαθήτριες με στολές έφταναν συνεχώς με τους δασκάλους τους, που τους εξηγούσαν την ιστορία, τα γεγονότα και τη διάταξη του χώρου, ενώ οι μικροί επισκέπτες ενημερώνονταν από πλήθος πινακίδων με πληροφορίες. Από τα πιο γνωστά σημεία του πάρκου είναι η Φλόγα της Ειρήνης, το Κενοτάφιο, το Μνημείο της Ειρήνης των Παιδιών με το άγαλμα του κοριτσιού που κρατά ένα χάρτινο πουλί, το Μνημείο των Θυμάτων της Ατομικής Βόμβας και βέβαια το πιο γνωστό κτήριο της πόλης, ο Θόλος της Ατομικής Βόμβας, που είναι το ερείπιο του παλιού εκθετηρίου / Επιμελητηρίου Βιομηχανίας και Εμπορίου που ήταν το επίκεντρο της έκρηξης. Η ατομική βόμβα, κάτι που πολλοί αγνοούν, δεν έσκασε στο έδαφος, αλλά στον αέρα. Και, για την ακρίβεια, στα 470 μέτρα πάνω από τον θόλο του κτηρίου του Επιμελητηρίου.

Στο Μουσείο του Μνημείου της Ειρήνης της Χιροσίμα ξεχωρίζει η μακέτα της πόλης με μια κόκκινη μπάλα να αιωρείται αναπαριστώντας την ατομική βόμβα κατά τη στιγμή της έκρηξης

Το Νησί του Ναού

Από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα της Χιροσίμα είναι και το Μιγιατζίμα, το Νησί του Ναού, όπου βρίσκεται το τέμενος Ιτσουκουσίμα, το οποίο είναι αφιερωμένο στις πριγκίπισσες Ιτσικισιμαχίμε, Ταγκοριχίμε και Ταγκιτσουχίμε, τις κόρες του θεού των ανέμων στον σιντοϊσμό, του Σουσάνου. Οι πρώτες αναφορές για τον ναό χρονολογούνται από το 811. Το θέαμα είναι εντυπωσιακό στις παλίρροιες όταν τα νερά σκεπάζουν τη βάση του και ο ναός φαίνεται να επιπλέει πάνω σε αυτά.

Αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της Χιροσίμα είναι και το κάστρο της, το οποίο χτίστηκε το 1593 ως κατοικία του ευγενούς της περιοχής Φουκουσίμα Μασανόρι, προτού περιέλθει το 1619 στην κυριότητα του ξακουστού σαμουράι Ασάνα Ναγκαακίρα. Στο πενταώροφο κτήριο, το οποίο ανακαινίστηκε το 1958, στεγάζεται και μουσείο το οποίο αξίζει να επισκεφθεί κάποιος για δύο λόγους. Ο ένας είναι για να πληροφορηθεί την ιστορία της πόλης και του κάστρου και ο άλλος για να απολαύσει από τον τελευταίο όροφο τη θέα της πόλης, του λιμανιού και του νησιού Μιγιακοτζίμα. Ενδιαφέρον έχει να δει κάποιος στον κήπο του κάστρου και τα τρία δέντρα που σώθηκαν από την έκρηξη της ατομικής βόμβας, ένα πουρνάρι, μια ιτιά και ένας ευκάλυπτος. Μια όαση ησυχίας και ηρεμίας στην πόλη της Χιροσίμα είναι ο Κήπος Σουκέι Εν, στις όχθες του ποταμού Ότα. Δημιουργήθηκε το 1620 ως αντιγραφή του περίφημου κήπου της Δυτικής Λίμνης του Χανγκτσού, της παλιάς πρωτεύουσας της κινεζικής δυναστείας του Νότου Σουνγκ. Χρησίμευσε και ως κατοικία του αυτοκράτορα Μεϊτζί, ενώ ο κήπος έγινε προσβάσιμος στο κοινό το 1940, οπότε δωρήθηκε στην πόλη. Το 1945 καταστράφηκε μεγάλο μέρος του κήπου, ο οποίος αποκαταστάθηκε και άνοιξε ξανά τις πύλες του στο κοινό το 1951. Ο περίπατος στις διαδρομές του κήπου, ανάμεσα στα δέντρα, πάνω από τις μικρές γέφυρες και τα ρυάκια που τροφοδοτούνται από τον ποταμό Ότα, είναι “επιβεβλημένος”.

Στο Μουσείο Τέχνης

Ευρωπαίοι ζωγράφοι όπως οι Πικάσο, Ρενουάρ, Μονέ και Ντεγκά, αλλά και Ιάπωνες καλλιτέχνες, όπως ο Ριοχέι Κόισο και ο εκπρόσωπος του φωβισμού και του μοντερνισμού στις αρχές του 20ού αιώνα Γιούζο Σαέκι, φιλοξενούνται στο Μουσείο Τέχνης της Χιροσίμα, ένα από τα καλύτερα του είδους του παγκοσμίως. Στις οκτώ γκαλερί που στεγάζει μπορεί να θαυμάσει κάποιος από ιμπρεσιονισμό μέχρι θέματα εμπνευσμένα από τη ρίψη της ατομικής βόμβας, ενώ υπάρχει και ειδική γκαλερί για τα παιδιά. Εκθέσεις, μόνιμες και μη, οργανώνονται συχνά και στο Χιροσίμα Σι Γκεντάι Μπιτζουτσούκαν, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Χιροσίμα.

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, σε πολλές ασιατικές χώρες οι οποίες γνώρισαν την ιαπωνική κατοχή, τα σχολικά βιβλία αναφέρουν εκτός από τα εγκλήματα των Ιαπώνων και τον ζόφο στον οποίο βυθίστηκε η χώρα μετά τη ρίψη της ατομικής βόμβας

Από τα πιο “συμβολικά” εκθέματα πάντως είναι τα ρολόγια των οποίων οι δείκτες “πάγωσαν” στην ώρα της έκρηξης, δείχνοντας 8.15

Τα τραμ

Πλανητάριο, μετεωρολογία, επιστήμες, γεωργία, παράδοση και άλλα θέματα παρουσιάζονται στα διάφορα μουσεία της πόλης, όμως αν κάποιος ήθελε να διαλέξει ένα από αυτά, το πιο ενδιαφέρον θα ήταν το Μουσείο Συγκοινωνιών της Χιροσίμα, το Χιροσίμα Σι Κότσου Καγκακούκαν. Ανάμεσα στα τρόλεϊ και τα τραμ, ξεχωρίζει και το διάσημο «Βαγόνι της Ατομικής Βόμβας», το οποίο επέζησε της επιδρομής του Εnola Gay.

Η κύρια αίσθηση που μένει έπειτα από ένα ταξίδι στην Χιροσίμα είναι η φρίκη του πολέμου και η εκτίμηση της αξίας της ειρήνης.

Η Στοά Χοντόρι είναι ονομαστή αγορά της Χιροσίμα, περίφημη για τα καταστήματα ένδυσης και υπόδυσης. Κοστούμια, παιδικά ρούχα, κάλτσες, αθλητικά, αλλά ακόμη και καταστήματα με ηλεκτρονικά και φωτογραφικά είδη προσελκύουν καταναλωτές από τις 8 το πρωί έως τις 9 το βράδυ

Το τρένο “σινγκάνσεν” καλύπτει δίκτυο 2.764,6 χιλιομέτρων, με ταχύτητες που φθάνουν ακόμη και τα 320 χιλιόμετρα την ώρα. Η μήκους 538 χιλιομέτρων διαδρομή Ναγκόγια – Χιροσίμα απαιτεί μόλις δύο ώρες και λίγα λεπτά

Θάνος Παναγόπουλος

Πηγή: Η Αυγή