Από την αρχή περίπου της πανδημίας, οι αρμόδιοι επιστήμονες και (σε αρκετές χώρες) οι αρχές μας ζητούν επίμονα να μείνουμε σπίτι μας. Εξηγούν με πολλούς τρόπους πως είναι η βάση οποιασδήποτε δέσμης μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Έχουν προφανώς δίκιο. Γιατί όμως;
Γιατί ακριβώς έχουν να κάνουν με μια κοινωνία όπου είναι εν γένει ανεπαρκής να κάνει οτιδήποτε άλλο πέρα από το να κλειστεί σπίτι σε τέτοιες δυσκολίες. Είναι κοινωνίες που, εν γένει, έχουν φτιαχτεί για να στερήσουν από την πλειοψηφία των ανθρώπων την ανθρώπινη τους υπόσταση, την αρμονική τους σχέση με τον χώρο, τον χρόνο και το φυσικό περιβάλλον.
Είναι κοινωνίες που η πλειοψηφία της κοινωνίας μπορεί να επιβιώνει και να εργάζεται “στα όρια”, να είναι στοιβαγμένη σε ασφυκτικές γειτονιές σε ασφυκτικές πόλεις, να εργάζεται σε ασφυκτικά κτίρια και ασφυκτικά ωράρια, να αναγκάζεται για να πηγαίνει από το ένα μέρος στο άλλο να περπατάει σε στενά πεζοδρόμια και να στοιβάζεται σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς διαστασιολογημένα “τόσο όσο” και λίγο λιγότερο, να ψωνίζει σε μικρά σούπερ μάρκετ όπου είναι αδύνατον δύο άνθρωποι να περπατήσουν στον ίδιο διάδρομο χωρίς να ακουμπήσουν μεταξύ τους.
Και, όπως πλέον ξαναμαθαίνουμε με τραγικό πια τρόπο, να στοιβάζεται σε νοσοκομεία που φτάνουν ίσα-ίσα για να περιθάλψουν τα περιστατικά που φτάνουν σε μια “καλή μέρα” αλλά μπουκώνουν αν έρθει κανείς παραπάνω και αναγκάζονται να διαλέγουν ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει.
Φυσικά δεν μένουν όλοι σπίτι με τον ίδιο τρόπο. Φαντάζομαι πως είναι πολύ πιο υποφερτό να μένεις σπίτι αν πρόκειται για μερικές εκατοντάδες τετραγωνικά, με ωραίο κήπο ή και θέα.
Φαντάζομαι πως το να σε κουρεύει η κόρη σου στον κήπο είναι απείρως πιο διασκεδαστικό από το να το κάνεις σε ένα στενό μπάνιο με κακό φωτισμό μπροστά στον καθρέφτη σε ένα μικρό δυαράκι στους Αμπελόκηπους. Φαντάζομαι πως είναι πολύ πιο ασφαλές να κάνεις τα απαραίτητα ψώνια σε ευρύχωρες μπουτίκ κρεάτων της Κηφισιάς από το να χώνεσαι σε ημιυπόγεια μάρκετ στα κάτω Πατήσια, Μάλλον είναι πιο ευχάριστο να κάνεις έναν περίπατο για να αθληθείς ή να βγάλεις τον σκύλο βόλτα στα ευρύχωρα πεζοδρόμια των νοτίων προαστίων από το να μετακινείσαι στα ανύπαρκτα πεζοδρόμια της Κυψέλης. Ίσως να αισθάνεσαι μεγαλύτερη ασφάλεια να πηγαίνεις στο γραφείο αν αυτό έχει εμβαδό σαλονιού, καναπέ για να ξεπιάνεσαι και την ευχέρεια να καλείς τους υφιστάμενους σου όποτε θες και να τους έχεις όχι σε 2 αλλά σε 5 μέτρα απόσταση, από το να πρέπει να δουλεύεις με άλλους 4 ή 5 σε 15 τετραγωνικά, ή να πρέπει να κάνεις χειρωνακτική εργασία. Αν δεν την παλέψεις και απλά βγεις να κάνεις την βόλτα σου τότε τα 150 ευρώ πρόστιμο μπορεί και να “αξίζουν τον κόπο” ή και ο αστυνόμος να δείξει μεγαλύτερη κατανόηση αν κατοικείς σε ένα ευκατάστατο προάστιο από το αν είσαι σε μια φτωχογειτονιά.
Για άλλη μια φορά: «Είναι ο καπιταλισμός»
Ναι, το να μείνουμε σπίτι είναι η μόνη λύση αλλά όχι εξαιτίας του κορωνοϊού, αλλά εξαιτίας του καπιταλισμού. Ο καπιταλισμός μας έχει εξαναγκάσει να ζούμε στοιβαγμένοι, να δουλεύουμε στοιβαγμένοι, να μετακινούμαστε στοιβαγμένοι, μας έχει στοιβάξει τον έναν πάνω στον άλλον για να μπορεί η άρχουσα τάξη να μένει σε ευρύχωρα, άνετα προάστια, να δουλεύει σε άνετα, ευρύχωρα γραφεία, να μετακινείται σε άνετα, ευρύχωρα αυτοκίνητα και να διασκεδάζει στον κήπο “μένοντας σπίτι” όσο οι υπόλοιποι ψάχνουν μια χαραμάδα ήλιο.
Ο καπιταλισμός έχει φτιάξει το σύστημα υγείας και περίθαλψης με τέτοιον τρόπο ώστε να μας στοιβάζει τον έναν πάνω στον άλλον σε μια κανονική ημέρα, γιατί έτσι κοστίζει λιγότερο, και το σκέφτεται τρεις φορές πριν, ακόμα και τώρα, το επεκτείνει.
Ο καπιταλισμός είναι που έχει περάσει χαλινάρι στους ερευνητές και τις ερευνήτριες και τους αναγκάζει να εργάζονται όχι πάνω στο να αναπτύσσουν εμβόλια που εξαλείφουν ασθένειες, αλλά θεραπείες για του ασθενείς, μιας και οι φαρμακοβιομηχανίες έτσι θα έχουν πιο πολλούς πελάτες και κέρδη.
Ο καπιταλισμός αποφάσισε στην Ιταλία που πληρώνει τον πιο βαρύ φόρο αίματος τα εργοστάσια που παράγουν μαχητικά αεροσκάφη F-35 να συνεχίσουν να παράγουν, κόντρα σε κάθε λογική.
Ο καπιταλισμός, τέλος, θα μεταμορφώσει την παρούσα υγειονομική κρίση σε ευκαιρία για της άρχουσα τάξη, πατώντας πάνω σε κανονικά και οικονομικά πτώματα. Όταν νικηθεί ο ϊός η κυβέρνηση και τα παπαγαλάκια της θα βγουν πάλι να θριαμβολογήσουν για τα επιτεύγματα του καπιταλισμού, που κατάφερε το 2020 να μην έχει άλλη απάντηση για τον κορωνοϊό από το κλείσιμο στο σπίτι. Δεκάδες εκατομμύρια θα ξοδευτούν για να δοξάσουν το σύστημα που τα κατάφερε και έσωσε την ανθρωπότητα, παρά την ανευθυνότητα που η ίδια έδειξε.
Και η αριστερά;
Ας είναι όμως για την αριστερά και για όλους εμάς, η κρίση αυτή μια ευκαιρία να ξαναθυμηθούμε πως στον κόσμο που θέλουμε οι χώροι που ζούμε και θα δουλεύουμε θα είναι ευρύχωροι, ασφαλείς και όμορφοι, οι πόλεις μας δεν θα μας έχουν στοιβαγμένους τον έναν πάνω στον άλλο γιατί έτσι είναι πιο φτηνό, θα μπορούμε να μετακινούμαστε χωρίς να χρειάζεται να στριμωχνόμαστε σε στενά πεζοδρόμια και ανεπαρκή μέσα μαζικής μεταφοράς. Θα μπορούμε όταν αρρωσταίνουμε να μας αντιμετωπίζουν όλους και όλες σαν ανθρώπους.
Θέλουμε μια κοινωνία όπου θα μπορούν εύκολα τα εργοστάσιά της να πάψουν να κατασκευάζουν F35 και να κατασκευάζουν μάσκες, διαγνωστικά τεστ, ιατρικά μηχανήματα και οτιδήποτε χρήσιμο χρειάζεται η ανθρωπότητα.
Ας είναι μια ευκαιρία να ξαναθυμηθούμε πως η αριστερά δεν γεννήθηκε για να διαχειριστεί τον καπιταλισμό και τις κρίσεις που παράγει ή που ανέχεται, αλλά για να τον ανατρέψει.
Ο Σπύρος Νιάκας είναι Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, μέλος Συντονιστικού Νομαρχιακής Επιτροπής Βόρειας Αθήνας ΣΥΡΙΖΑ
Πηγή: TVXS
