Οργανώνονται και δρουν για να μην τις αρπάξει η συμμαχία επιχειρηματία – κυβέρνησης
Η κυβέρνηση αισθάνεται σίγουρη για τη δημοτικότητά της, γι’ αυτό δεν παραλείπει να “τακτοποιεί” μεγα-επιχειρηματικές “εκκρεμότητες”! Το καλοκαίρι, μάλιστα, είναι πιο εύκολο, εκτιμά, καθώς οι πολίτες είναι σε διακοπές. Στην περίπτωση, όμως, του Δήμου Σαρωνικού έπεσε εντελώς έξω! Η ξαφνική απόφαση να ενεργοποιήσει σύμβαση παραχώρησης παραλιακής περιοχής στον όμιλο Μαντωνανάκη (από το 2003!) βρήκε μπροστά της ένα κίνημα πολύ δυναμικό, με πολίτες ενωμένους, με Δήμο και το Συντονιστικό Αγώνα για Ελεύθερες Παραλίες, επικεφαλής. Έως τώρα έγιναν: συνεντεύξεις Τύπου, πορείες, πανό ως και στους γύρω λόφους, πικέτες, οδοφράγματα, συμπαραστάσεις, δεκάδες χιλιάδες υπογραφές, όλα τα εργαλεία ενός κινήματος εν δράσει.
Την Τρίτη το βράδυ μια μεγάλη συναυλία με τους Νατάσα Μποφίλιου, Μπάμπη Στόκα, Λεωνίδα Μπαλάφα, Γιάννη Μηλιώκα, Αργυρώ Καπαρού, Νίκο Ζιώγαλα, Σταύρο Σιόλα, Γιάννη Γιοκαρίνη, Ερωφίλη, Νίκο Ψημίτη, Δημήτρη Λάιο, Λεωνίδα Μαριδάκη, LET’ST-ART, Αντιγόνη Καραλή, Δημήτρη Βαρελά, Θάνο Δρούγκα και Κωνσταντίνο Χασάπη συγκέντρωσε, στο σημείο που απειλείται, χιλιάδες πολιτών. Η περιοχή μέχρι το κύμα ξεχείλισε από κόσμο που τραγουδούσαν και υπόσχονταν ότι το σχέδιο αρπαγής της παραλίας τους, που πατροπαράδοτα οι κάτοικοι κάνουν τα μπάνια τους ή κατασκηνώνουν, “δεν θα περάσει”. Έτσι απάντησαν στο ερώτημα του Δήμαρχου Δημήτρη Παπαχρήστου στην αρχή της συναυλίας. Οι μνήμες, εξάλλου, είναι νωπές από τον αγώνα που δόθηκε είκοσι χρόνια πριν από τον τότε Δήμο Καλυβίων και μετέπειτα Σαρωνικού, όταν πάλι απειλήθηκε η περιοχή, με Δήμαρχο τον Πέτρο Φιλίππου.
Τα γεγονότα
Η ΕΤΑΔ ΑΕ (Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου) που έχει τη διαχείριση και εκμετάλλευση προχώρησε τέλος Ιουλίου, ξαφνικά, στην κατεδάφιση κτισμάτων που υπήρχαν εντός του χώρου, τα οποία είχε κτίσει ο Δήμος με άδεια και δαπάνες του ΥΠΕΧΩΔΕ! Πρόκειται για διατηρητέο στην παραλία Πεύκο και ένα δημοτικό θεατράκι. Ο Δήμος και το Συντονιστικό “Ελεύθερες Παραλίες” παρενέβησαν δυναμικά και απέτρεψαν την κατεδάφιση της Γλίστρας της παραλίας Ευκάλυπτα, που χρησιμοποιούνταν να “γλιστρούν” τα πλεούμενα στη θάλασσα.
Η ΕΤΑΔ απέβλεπε να δοθεί η περιοχή ελεύθερη στον επιχειρηματία και να γίνει περίφραξη. Προφανώς, υπήρχε συνεννόηση με την κυβέρνηση να ενεργοποιηθεί η υπνώττουσα σύμβαση παραχώρησης και αυτό προκύπτει από την απόλυτη απάντηση του Υπουργού Επικρατείας κ. Βορίδη προς τον Δήμαρχο και το Συντονιστικό: “Είναι απόφαση της κυβέρνησης, να εκτελεστεί το έργο” είπε.
Έγινε αμέσως, κινητοποίηση. Το Ειρηνοδικείο Λαυρίου δέχθηκε ασφαλιστικά μέτρα και απαγόρευσε περαιτέρω κατεδαφίσεις έως τις 10 Σεπτεμβρίου. Η προσφυγή της ΕΤΑΔ κατά των ασφαλιστικών στο Πρωτοδικείο δεν έγινε δεκτή λόγω αναρμοδιότητας. Ήταν μια πρώτη νίκη.
Μια δεύτερη, ήταν η απόφαση της Πολεοδομίας Σαρωνικού που ακύρωσε την εκτέλεση έργων (την κατεδάφιση). Με γνωμάτευσή του δε έγκριτοι νομικοί υποστηρίζουν ότι οι διοικητικές πράξεις με βάση τις οποίες κινείται η ΕΤΑΔ είναι διάτρητες, “καθώς η επίδικη έκταση εμπίπτει εντός κηρυγμένου και οριοθετημένου αρχαιολογικού χώρου, ο οποίος εκτείνεται έως τον αιγιαλό”. Άρα, απαιτούνταν έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού πριν και γνωμοδότηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. “Όσο μας ενώνει η δύναμη των πολιτών και ο δίκαιος αγώνας μας, τόσο θα συνεχίζουμε να διεκδικούμε αυτά που ανήκουν Αυτονόητα και Δικαιωματικά στους πολίτες: Ελεύθερες Παραλίες. Συνεχίζουμε με περισσότερη ορμή, με περισσότερα νομικά όπλα, με περισσότερους πολίτες στο πλευρό μας, μέχρι τη δικαίωση” δήλωσε ο Δήμαρχος.
Πράγματι, ο όγκος της συναυλίας την Τρίτη, το πάθος των πολιτών και οι βάρδιες περιφρούρησης εμπόδισαν την επέλαση ΜΑΤ και μπουλντόζας με το τέλος των ασφαλιστικών στις 10 Σεπτέμβρη. Ασφαλώς, τίποτε δεν έχει τελειώσει, αλλά ήταν ένα καλό βήμα. Την προηγούμενη εβδομάδα στη συνέντευξη Τύπου στο Δημαρχείο από τον Δήμαρχο και το Συντονιστικό η αίθουσα κατακλείστηκε από τους πολίτες κάθε ηλικίας που με τις πικέτες τους έμειναν μέχρι το τέλος. Παραβρέθηκαν και πήραν τον λόγο οι βουλευτές Νάσος Ηλιόπουλος και Θεανώ Φωτίου της Νέας Αριστεράς και Ζωή Κωνσταντοπούλου της “Πλεύσης Ελευθερίας’’ εκπρόσωπος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ Κώστας Ταλγουρίδης.
Κρυφό και φανερό σχέδιο
Η ενεργοποίηση της Σύμβασης απέβλεπε η Grand Resort, συμφερόντων Ομίλου Μαντωνανάκη, να κλείσει 44 στρέμματα παραλίας σε μήκος 1.600 μέτρων. Αποκλείονται έτσι οι δημότες να έχουν ελεύθερη πρόσβαση και 1,5 εκατ. κάτοικοι της Αττικής που κάνουν εκεί το μπάνιο τους. Είναι ειρωνεία από τη μια η κυβέρνηση να ζητά να υπολογίζεται και το ένα εκατοστό όπου θα μπει “κάθε ομπρέλα και σε έναν από τους κεντρικότερους δήμους της Αττικής να κλείνουν τελείως την πρόσβαση στην παραλία” σχολίασε ο Δήμαρχος στο ΣΚΑΪ.
Οι ενδείξεις όμως οδηγούν και σε ένα ευρύτερο σχέδιο. Με μεγάλη ιδιωτική έκταση δίπλα στα 44 στρέμματα της ΕΤΑΔ μπορεί να προκύψει ένα πυκνοδομημένο μεγάλο κομμάτι παραλίας. Είναι σχέδια απολύτως στην αντίληψη της κυβέρνησης της ΝΔ και γι’ αυτό καθόλου απίθανα. Έτσι, ερμηνεύεται και η ακαμψία της κυβέρνησης, ίσως ένα ευρύτερο σχέδιο εκκινεί. Είναι και η μεγα-εκκρεμότητα: Ο Όμιλος δεν πληρώνει ούτε ένα ευρώ για το Resort ενώ ταυτόχρονα επιδικάστηκαν υπέρ του διαφυγόντα κέρδη περίπου 830 εκ. ευρώ.
Το ιστορικό: ανικανότητα και οσμή συναλλαγής
Αρχή του δράματος, η ιδιωτικοποίηση του ΞΕΝΊΑ ΕΟΤ στο Λαγονήσι με νόμο κυβέρνησης Κων. Μητσοτάκη το 1993. Κατακυρώθηκε στον Όμιλο Μαντωνανάκη. Το 1999 με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και αρμόδια Υπουργό Β. Παπανδρέου, η ΕΤΑ (διάδοχος ΕΟΤ) παραχώρησε το ξενοδοχειακό συγκρότημα της χερσονήσου, 241 στρ., για 70 χρόνια στον ίδιο Όμιλο ως Grand Resort Lagonissi. H σύμβαση περιλάμβανε και τα επίδικα σήμερα, όμως μετά από την παρέμβαση του Δημοτικού Συμβουλίου και πολιτικών (Θ. Πάγκαλου) το εξαίρεσε. Για να επανέλθει επί Α. Τσοχατζόπουλου με συμπληρωματική σύμβαση όπου η σύμβαση από 70 έγινε 99 χρόνια, και συμπεριλάμβανε το επίδικο. Λίγο πριν ο Υπουργός παρουσία πάλι Θ. Πάγκαλου, του Δήμαρχου Π. Φιλίππου και όλων είχε δεσμευτεί ότι δεν θα τα παραχωρήσει, όπως και έκανε έναντι 15.000 ευρώ τον χρόνο!
Το ιστορικό των αγώνων
Αμέσως, ξεκίνησε επίμονος και τιτάνιος αγώνας. Να σημειωθεί ότι πριν την επέκταση, μετά την κατακύρωση για το ΞΕΝΊΑ, ο Δήμος είχε ζητήσει να του παραχωρηθεί η επίδικη παραλία. Ο τότε Υπουργός του ΠΑΣΟΚ Διον. Λιβανός συμφώνησε, αλλά… άλλαξε. Ο λόγος φάνηκε. Από τον Γενάρη του 2004 ο αγώνας ήταν συνεχής, δυναμικός, σχεδιασμένος σε βάθος. Κινητοποιήσεις πολυπληθείς, επίθεση ΜΑΤ, κλείσιμο παραλιακής Λεωφόρου, συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας. Πορείες στο Σύνταγμα, συγκεντρώσεις έξω από το Υπουργείο. Συσκέψεις αυτοδιοικητικών και βουλευτών περιοχής. Κόψιμο συρμάτων, που έβαλε η ΕΤΑΔ, οδηγώντας τον δήμαρχο Π. Φιλίππου στο αυτόφωρο. Έγιναν δεκάδες εκδηλώσεις στον χώρο, θεατρικές και χορευτικές, κούλουμα, συναυλίες, “Πάντα με την παρουσία των ΜΑΤ” θυμάται ο τότε Δήμαρχος. Και βέβαια “μετά από κάθε εκδήλωση ακολουθούσε και η μήνυση για δήθεν καταπάτηση της “περιουσίας του” θυμίζει. Επιδιώχθηκε και οι πολίτες να το νιώσουν είναι δικό τους. Οργανώθηκαν, έτσι, εκδηλώσεις με τα παιδιά των σχολείων, με γονείς και δασκάλους, δεντροφυτεύσεις κ.ά.
Φυσικά, υπήρξαν συνέπειες. Δημοτική αρχή και Δήμαρχος είχαν δεκάδες δικαστικές διώξεις από Όμιλο και ΕΤΑ σε αγαστή συνεργασία. Έγιναν εκφοβιστικοί έλεγχοι, στον Δήμο – μετά από καταγγελίες του επιχειρηματία – από Αποκεντρωμένη, Ελεγκτικό Συνέδριο, Επιθεωρητές Δημόσιας Διοίκησης, Περιβάλλοντος, ΣΔΟΕ. Ο Όμιλος Μαντωνανάκη κατέθεσε αγωγή εναντίον του Π. Φιλίππου ζητώντας 4 εκ. ευρώ και στη συνέχεια 6! Στο δικαστήριο οι μάρτυρες υπεράσπισης ήταν μεγάλου πολιτικού εύρους και ξεπέρασαν τους 30.
Όμως, έτσι οι παραλίες έμειναν ανοικτές και ελεύθερες έως σήμερα. Αλλά το πρόβλημα δεν λύθηκε. Έχει δίκιο ο Π. Φιλίππου, με την εμπειρία που διαθέτει, όταν λέει: “οι κυβερνήσεις, διαχρονικά, είναι αυτές που δημιούργησαν το πρόβλημα”. Όλες, δε!
Παύλος Κλαυδιανός
