Πόσο δύσκολη είναι, πλέον, η πρόσβαση σε «στιγμές κατανάλωσης»; Το ενδιαφέρον, και το τραγικό, είναι ότι το ζήτημα αυτό δεν απασχολεί μόνο ερευνητικά κέντρα τη Αριστεράς ή συνδικάτα, αλλά και την άλλη πλευρά, τους επιχειρηματίες! Και, βέβαια, τους οικονομολόγους που διαβάζουν τα νούμερα με τα δικά τους γυαλιά και όχι του κ. Σταϊκούρα. Διαβάζουν, δηλαδή, ότι ο βασικός παράγοντας που ώθησε την άνοδο του ΑΕΠ το πρώτο εξάμηνο του 2022 στο 7% περίπου ήταν η κατανάλωση. Και η ύφεση που προβλέπεται για το 2023 θα οφείλεται στη μείωσή της. Σταχυολογούμε:
1. Μιλώντας ο κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλος στο The Fortune Greece CEO Initiative 2022 –στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» μάλιστα– τάχθηκε υπέρ της αύξησης των μισθών λόγω πληθωρισμού! Η «Καθημερινή» μας πληροφορεί ότι προκάλεσε αίσθηση στο ακροατήριό του, ενώ δεν έπρεπε διότι ο κ. Θεοδωρόπουλος, της VIVARΤΙΑ, παράγει είδη διατροφής μεγάλης γκάμας, άρα γνωρίζει πόσο μετρά η ζήτηση για να υπάρξει κατανάλωση. Ξέρει επίσης το βασικό πεδίο όπου μπορείς να τονώσεις τη ζήτηση: τον μισθό. Και άλλοτε έχει εκφράσει την ίδια θέση, σε πλήρη διαφωνία με τον επίσημο ΣΕΒ. «Οι εργαζόμενοι είναι και καταναλωτές μας. Είναι ανάγκη να το κάνουν (σ.σ. την αύξηση μισθών) οι επιχειρήσεις. Δεν έχουμε άλλη επιλογή. Πρέπει να το κάνουμε», υποστήριξε. Και, ως οικονομολόγος, διαβεβαίωσε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν θα χάσουν ανταγωνιστικότητα, διότι ο τρέχων πληθωρισμός είναι παγκόσμιο φαινόμενο, αντίθετα από παλαιότερα. Και αναρωτήθηκε: «Δεν ξέρω γιατί έχουμε τρομάξει τόσο πολύ με τον πληθωρισμό, όταν ειδικά εμείς οι παλιότεροι έχουμε ζήσει πληθωρισμό 20% και 30%».
2. Το πρόβλημα έφθασε και στην ΕΚΤ και το μελετά, στο περιθώριο βέβαια της εργώδους απασχόλησής της με την αύξηση των επιτοκίων. Σε έρευνά της, διαβάζουμε στο άρθρο του συνάδελφου Κ. Καλλίτση στην «Καθημερινή» με τίτλο «Δεν θα φταίνε τα συνδικάτα», η ΕΚΤ συμπεραίνει ότι ο πληθωρισμός πλήττει τους φτωχότερους επειδή τα φτωχά νοικοκυριά δαπανούν περισσότερα για διατροφή. Ο πληθωρισμός δεν είναι το ίδιο για όλους. Το χάσμα των δύο πληθωρισμών σήμερα είναι το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί από το 2006. Η ανάλυση του συνάδελφου θεμελιώνει πρόταση τιθάσευσης του πληθωρισμού με μείωση του μικτού κέρδους, καθώς ο πληθωρισμός είναι κερδών. Αμφισβητεί την πολιτική της κυβέρνησης που επιδιώκει να μην αυξηθούν οι τιμές όπως προκύπτει από «την κωμωδία του “καλαθιού του νοικοκυριού”».
3. Λίγες μέρες πριν το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ δημοσίευσε τα δικά του συμπεράσματα. Για τον κατώτατο μισθό βρίσκει ότι χάνει 19% της αγοραστικής του δύναμης από τον Απρίλιο. Τα νοικοκυριά με μηνιαίο εισόδημα έως 750 ευρώ χάνουν αγοραστική δύναμη 40% και 9% – 14% εκείνα με μισθούς 751 – 1.100. Είναι το χάσμα των πληθωρισμών που λέει η ΕΚΤ. Ο κ. πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στον Αντ1 εξέφρασε και κάποιες «μισθολογικές διαφωνίες» με την έρευνα του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, κρατώντας τη συζήτηση σε επιστημονικό επίπεδο…
4. Κοινή έρευνα του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ με το ΚΕΠΕ, δηλαδή τον επίσημο επιστημονικό σύμβουλο της κυβέρνησης βρίσκει, ωστόσο, ότι οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα δεν εντοπίζουν τόσο μεθοδολογικά ζητήματα στη ζωή τους. Π.χ. έχουν αγωνία για ενδεχόμενη ανεργία, είναι απαισιόδοξοι για την πορεία της οικονομίας και για την αποτελεσματικότητα των κυβερνητικών μέτρων.
5. Το Ινστιτούτο Ν. Πουλαντζάς σε πρόσφατη έρευνα για τον κατώτατο μισθό, του Δρ. Κ. Θεοδωρίδη (διδάσκων του Παντείου) με βάση συνεντεύξεις με εργαζόμενες/ους, μας δίνει μια πολύ μελαγχολική εικόνα. «Από τη μία πλευρά τα εξαντλητικά ωράρια και οι συνθήκες εργασίας δεν τους/τις αφήνουν καθόλου ελεύθερο χρόνο, από την άλλη, ένας μισθός που τους/τις αφήνει οριακά να επιβιώσουν τους/τις στερεί οποιαδήποτε πρόσβαση σε “στιγμές κατανάλωσης”». Όσο δε για τις «στρατηγικές επιβίωσης» που καταγράφονται περιλαμβάνουν: «την εύρεση και δεύτερης δουλειάς, τη μείωση του κόστους κατανάλωσης της ενέργειας με το να περιορίζονται σε ένα μόνο δωμάτιο, την περικοπή εξόδων σε σχέση με τα τρόφιμα και το σουπερμάρκετ επιλέγοντας τα πιο φτηνά προϊόντα, καθώς και τον δανεισμό από φίλους/ες και συγγενείς». Περιττεύουν τα σχόλια.
Παύλος Κλαυδιανός
