Το δημοψήφισμα του 2015 δικαίως θα συζητιέται για πολλά χρόνια. Αποτέλεσε την κορύφωση μιας πολύμηνης και σκληρής διαπραγμάτευσης ανάμεσα στη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και τις κυρίαρχες ευρωπαϊκές δυνάμεις, που δεν μπορούσαν να ανεχθούν την αμφισβήτηση της νεοφιλελεύθερης ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής. Ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να αντιμετωπιστεί παραδειγματικά, έτσι ώστε να μην τολμήσει να θέσει κανένας άλλος ζήτημα αλλαγών στη νεοφιλελεύθερη ακαμψία. Όμως, πάνω στην πλάτη του λαού μας, ήδη από το 2010 εφαρμόζονταν ακραίες πολιτικές λιτότητας, που αντί να θεραπεύουν τα αίτια της κρίσης τη βάθαιναν. Η χώρα μας είχε γίνει συνώνυμο της ανθρωπιστικής κρίσης και πρωταθλήτρια στην ανεργία, ενώ ένα μεγάλο μέρος των μεσαίων στρωμάτων της κοινωνίας φτωχοποιήθηκε βίαια.
Την ευθύνη για τη χρεοκοπία της χώρας και την υπαγωγή της στα μνημόνια την έχουν οι προηγούμενες κυβερνήσεις της νεοφιλελεύθερης συναίνεσης, του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Ωστόσο, δεν την έχουν αναλάβει ποτέ επίσημα και αυτό συνιστά ένα τεράστιο πρόβλημα, διότι δείχνει πως δεν μπόρεσαν ή δεν θέλησαν να κατανοήσουν τι έγινε, κατά συνέπεια είναι πολύ πιθανό να επαναλάβουν τα ίδια. Αλήθεια, πόσο συνέβαλε στη χρεοκοπία της χώρας το στρεβλό παραγωγικό μοντέλο που υπηρετήθηκε από τον πάλαι ποτέ κραταιό δικομματισμό; Τι έχει αλλάξει στην πολιτική της σημερινής κυβέρνησης απέναντι στο Δημόσιο, που το χρησιμοποίησαν για να εξυπηρετήσουν τις πελατειακές τους σχέσεις, αλλά και να ενδυναμώσουν μια παρασιτική εγχώρια ελίτ σε βάρος των παραγωγικών δυνάμεων της οικονομίας και του κόσμου της εργασίας; Την απάντηση, όσον αφορά τη ΝΔ, τη δίνει η πολιτική της, που εξακολουθεί να εμπνέεται από τις παρωχημένες πολιτικές του σχεδίου Πισσαρίδη. Άλλωστε, μια ανάλυση του σχεδίου για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης μας πείθει για του λόγου το αληθές. Από την μεριά της ΕΕ, εάν τότε είχε υιοθετήσει αντίστοιχες πολιτικές, όπως αυτές που εφαρμόζει για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από την πανδημία, τον κοινό δανεισμό στο όνομα της ευρωπαϊκής οικονομίας, σίγουρα θα είχαμε αποφύγει τη δεινή περιπέτεια των μνημονίων.
Το δημοψήφισμα του 2015, με το μεγαλειώδες αποτέλεσμά του, ανάγκασε τις ευρωπαϊκές ηγεσίες να αποδεχτούν την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ως τον νόμιμο πολιτικό συνομιλητή τους. Εκείνο το αποτέλεσμα οδήγησε σε έναν λιγότερο επώδυνο συμβιβασμό και αποθάρρυνε απόψεις εντός της ΕΕ περί εξοστρακισμού της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Πρόκειται για εκείνες τις ιστορικές καμπές όπου ο λαϊκός παράγοντας παρεμβαίνει και αλλάζει τα δεδομένα. Καθώς βαδίζουμε προς τις εκλογές, η ΝΔ θέλει να αποφύγει τη συζήτηση επί της πολιτικής της. Θέλει να μη μιλήσουμε για την παταγώδη αποτυχία της στη διαχείριση της πανδημίας, στην καταπολέμηση της ακρίβειας και της ενεργειακής κρίσης. Επιχειρεί να στρέψει τον προεκλογικό διάλογο στο 2015, όχι στη βάση των πραγματικών γεγονότων αλλά στη βάση της στρεψόδικης προπαγάνδας της. Ωστόσο, οι ευθύνες που την βαραίνουν για τη χρεοκοπία της χώρας, αλλά και για την τρέχουσα εφαρμοζόμενη αντικοινωνική πολιτική της, δεν παραγράφονται, ούτε κρύβονται.
Πάνος Σκουρλέτης
