Αν μας το επιτρέψουν οι συνθήκες, στις 24-27 Φεβρουαρίου του επόμενου έτους θα διεξαχθεί το 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Ενα συνέδριο που, με βάση τους καταστατικούς χρόνους, θα έπρεπε να είχε διεξαχθεί στα τέλη του 2019. Ωστόσο κρίθηκε, παρά τις διαφορετικές κατατεθειμένες απόψεις, ότι έπρεπε να μετατεθεί για την άνοιξη του 2020. Η πανδημία βέβαια δεν άφησε κανένα περιθώριο για τη διεξαγωγή του τότε.
Παρά το γεγονός ότι η Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ διαμόρφωσε ένα πλούσιο απολογιστικό κείμενο για την περίοδο από το 2012 έως το 2019, δεν έχουμε συζητήσει σε βάθος για την περίοδο της διακυβέρνησης, για το ποιες ήταν οι βαθύτερες αιτίες της νικηφόρου πορείας του ΣΥΡΙΖΑ από τις αρχές τις δεκαετίας του 2010 έως το 2015. Η συζήτηση αυτή, όμως, ιδιαίτερα μετά την ήττα των εκλογών του 2019, ήταν και είναι αναπόσπαστο μέρος μιας πορείας επανάκτησης της τραυματισμένης αξιοπιστίας μας και της εμπιστοσύνης στα μάτια των πολιτών.
Αν δεν εξηγήσουμε με τεκμηριωμένο τρόπο τι κρατάμε από την περίοδο της διακυβέρνησης, τι αφήνουμε πίσω ως αποτέλεσμα μνημονιακών καταναγκασμών, πού πετύχαμε και πού δεν μπορέσαμε αν και το επιδιώξαμε, πώς θα πείσουμε ότι βγάλαμε τα σωστά συμπεράσματα;
Τα κόμματα του παλιού δικομματισμού, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, ποτέ δεν μπόρεσαν να υιοθετήσουν μια τέτοια πολιτική διαδικασία, διότι δεν πιστεύουν σε πολιτικά υποκείμενα με ειδικό βάρος και ρόλο. Δεν διεκδικούν μια νέα σχέση με την πολιτική, δημιουργική και συμμετοχική. Συγκροτούνται ως μητρώα μελών, χωρίς ουσιαστικό ρόλο για τα ίδια τους τα μέλη στη διαμόρφωση της πολιτικής τους και, κυρίως, ως άθροισμα μηχανισμών πολιτευτών. Ασφαλώς ένα τέτοιο μοντέλο κόμματος δεν το επιδιώκουμε, ούτε έχει σχέση με ένα κόμμα συλλογικό, μαζικό, γειωμένο και δημοκρατικό, όπως θέλουμε να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Αμέσως μετά τις εκλογές του 2019 μιλήσαμε για τη διεύρυνση του κόμματός μας και θελήσαμε αυτή την πολύμορφη διαδικασία, να την αποτυπώσουμε και στον τίτλο του, συμβολίζοντας την κοινή πορεία με δεκάδες ανώνυμους και επώνυμους πολίτες, αλλά και με οργανωμένες συλλογικότητες και κόμματα. Μια πορεία διεύρυνσης που είχε ξεκινήσει από το 2012, αλλά όφειλε να γειωθεί και να πάρει οργανωτικά-ποιοτικά χαρακτηριστικά. Αυτή η, ιστορικής σημασίας, συνάντηση έγινε στο όνομα και στο έδαφος της Αριστεράς.
Ο ΣΥΡΙΖΑ διεύρυνε τα όρια της αριστερής παράταξης και εκ των πραγμάτων παραμένει ο κορμός του ευρύτερου προοδευτικού χώρου. Ωστόσο δεν πρέπει να συγχέουμε την έννοια του κόμματος με αυτήν της παράταξης, ούτε μπορούμε να θεωρούμε το κόμμα μας τον αποκλειστικό εκφραστή της, γιατί τότε υπονομεύουμε την πολιτική των συμμαχιών μας. Οι συμμαχίες, για να είναι αξιόπιστες, οφείλουν να βασίζονται σε προγραμματικές συγκλίσεις και να οικοδομούνται σε ισότιμη βάση. Απέναντι στη νεοφιλελεύθερη πρόταση της Ν.Δ. πρέπει να έχουν χαρακτηριστικά προγραμματικής ανταγωνιστικότητας, έξω από τα όρια του νεοφιλελευθερισμού.
Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις και από κάποιους, η υπόθεση της διεύρυνσης παρέμεινε σε ένα γενικό διακηρυκτικό επίπεδο με ασαφές πολιτικό περιεχόμενο. Τη θέση των αναγκαίων ποιοτικών κινήσεων και βημάτων, που θα βάθαιναν την κοινωνική γείωση και τη διεύρυνση, την πήραν διχαστικά και παραπλανητικά διλήμματα εκτός τόπου και χρόνου, όπως ποιοι είναι με τη διεύρυνση και ποιοι όχι ή ποιοι είναι με το 3% και ποιοι με το 33%. Ανιστόρητα και αποπροσανατολιστικά διλήμματα, τα οποία δημιούργησαν συνθήκες τεχνητής όξυνσης, που δεν έχαναν ευκαιρία να αξιοποιούν οι αντίπαλοί μας.
Εχουμε απέναντί μας μια σκληρά ιδεοληπτική και ταξική, νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση που συσπειρώνει δυνάμεις του ακραίου Κέντρου, της παραδοσιακής Δεξιάς αλλά και της Ακροδεξιάς. Ο πραγματικός χαρακτήρας της πολιτικής της αρχίζει και γίνεται αντιληπτός, αλλά η αντιπολιτευτική μας παρουσία οφείλει να είναι πιο συνεκτική, με πιο σαφείς κοινωνικές αναφορές και στοχεύσεις. Παράλληλα, πρέπει να είναι ορατή και κατανοητή μια αξιακή ταυτότητα ιδεών και οραμάτων, άρρηκτα δεμένη με το πρόγραμμά μας.
Ενα πρόγραμμα που θα απαντά με σύγχρονους όρους και προτάσεις στις προκλήσεις της πολλαπλής κρίσης που αντιμετωπίζουμε, των ανισοτήτων, της υγειονομικής κρίσης, της κλιματικής και αυτήν της πολιτικής εκπροσώπησης. Στην πορεία προς τις επόμενες εκλογές μπορεί να ξαναγεννηθεί η ελπίδα, να εμπνευστούν νέες κοινωνικές δυνάμεις. Δυνάμεις της πολιτικής αποχής και ιδιαίτερα η νεολαία που μας παρακολουθεί, αλλά από απόσταση. Μια νέα αριστερή και προοδευτική κυβερνητική πλειοψηφία είναι μια απόλυτα ρεαλιστική προοπτική. Στο χέρι μας είναι.
Ο Πάνος Σκουρλέτης είναι κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
