Στη Λωρίδα της Γάζας, η ανθρωπότητα είναι αντιμέτωπη με μια από τις πιο απροκάλυπτες χρήσεις της πείνας ως όπλο πολέμου στη σύγχρονη ιστορία. Η σταθερή και μεθοδευμένη στέρηση τροφίμων, νερού, ιατρικής φροντίδας και παροχής βασικών αγαθών δεν αποτελεί μια παράπλευρη απώλεια της ισραηλινής στρατιωτικής επέμβασης. Είναι περισσότερο απότοκος του κεντρικού σχεδιασμού της ισραηλινής ηγεσίας που στοχεύει στον αφανισμό ενός έθνους.
Η Θεωρία Παιγνίων στο πλαίσιο αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την κατανόηση της στρατηγικής. Στο πλαίσιο της θεωρίας, κάθε «παίκτης» επιδιώκει να μεγιστοποιήσει τα αποτελέσματά του. Όταν όμως το πεδίο εφαρμογής είναι ο πόλεμος και ο στόχος η μονομερής κυριαρχία, η στρατηγική μετατρέπεται σε εργαλείο συστηματικής εξόντωσης. Ο επανασχεδιασμός του «πίνακα αποδόσεων» (payoff matrix) στην περίπτωση της Γάζας σημαίνει ότι ο άμαχος πληθυσμός δεν έχει επιλογή: είτε θα υποταχθεί, είτε θα μεταναστεύσει, είτε θα αφανιστεί. Με κάθε τρόπο δηλαδή δεν μπορεί να έχει οφέλη.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρεται σε αυτή την κατάσταση ως «μαζική, ανθρωπογενής λιμοκτονία» (man-made mass starvation), με περισσότερο από το 25% του πληθυσμού να βρίσκεται σε κατάσταση απόλυτης επισιτιστικής κρίσης. Σύμφωνα με την Amnesty International, ακόμη και εργαζόμενοι σε οργανώσεις παροχής βοήθειας περιμένουν σε ουρές για τρόφιμα, την ώρα που αποθήκες γεμάτες προμήθειες παραμένουν αχρησιμοποίητες εξαιτίας του αποκλεισμού. Πάνω από 1.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί ενώ αναζητούσαν τρόφιμα ή βοήθεια, είτε σε ουρές, είτε κοντά σε σημεία διανομής που λειτουργούν υπό τον ισραηλινό έλεγχο. Πρόκειται για μια πολιτική με όλα τα χαρακτηριστικά της γενοκτονίας: στόχευση αμάχων, μαζικότητα, πρόθεση εξόντωσης και χρήση στέρησης ως μέσου ελέγχου.
Στη βάση των παραπάνω, η «ορθολογική ανορθολογικότητα» (rational irrationality) στη Θεωρία Παιγνίων μπορεί να αποτυπώσει σε ένα βαθμό τη φαινομενικά παράλογη συμπεριφορά του Ισραήλ. Η στρατηγική επιλογή της εξτρεμιστικής αδιαφορίας για το διεθνές δίκαιο, ακόμη και για την παγκόσμια εικόνα του κράτους, είναι διαμορφωμένη ώστε να καθιστά το Ισραήλ απρόβλεπτο και, επομένως, πιο απειλητικό. Όσο πιο απροκάλυπτα ακραία εμφανίζεται η συμπεριφορά του, τόσο περισσότερο διστάζουν άλλοι «παίκτες» (π.χ. η ΕΕ, οι ΗΠΑ, ο ΟΗΕ) να την αμφισβητήσουν. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ συνεχίζει τη ρητορική περί «τελικής λύσης για τη Γάζα», ενώ η κυβέρνησή του υιοθετεί μια πολιτική απόλυτου αποκλεισμού. Παρά τα εντάλματα που εξέδωσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC) για εγκλήματα πολέμου, το Ισραήλ όχι μόνο δεν συμμορφώνεται, αλλά εντείνει τη στρατιωτική και οικονομική πίεση στον πληθυσμό της Γάζας. Η Θεωρία Παιγνίων προϋποθέτει την ύπαρξη διαρκούς διαπραγμάτευσης και δυνατοτήτων αναπροσαρμογής. Όμως, η μεθοδική καταστροφή της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής υποδομής στη Γάζα καταργεί την προϋπόθεση ύπαρξης του «άλλου παίκτη». Πώς μπορεί να υπάρξει «παιχνίδι», όταν το ένα μέρος δεν έχει πρόσβαση σε βασικούς πόρους, ούτε δικαίωμα ύπαρξης; Η στρατηγική του αποκλεισμού και της πείνας μεταφέρει ωστόσο και ένα άλλο μήνυμα προς τρίτους: «δεν λογοδοτούμε σε κανέναν». Η απουσία ουσιαστικής αντίδρασης από διεθνείς θεσμούς μπορεί να ενισχύσει το φαινόμενο της ατιμωρησίας.
Η διεθνής νομική βάση για την ποινικοποίηση της πείνας ως μέσου πολέμου είναι ρητή και αναμφισβήτητη. Το Άρθρο 54 του Πρωτοκόλλου Ι των Συμβάσεων της Γενεύης (1977), που ρυθμίζει τη διεξαγωγή των διεθνών ενόπλων συγκρούσεων, ορίζει: «Απαγορεύεται η επίθεση, η καταστροφή, η αφαίρεση ή η αχρήστευση αντικειμένων απαραίτητων για την επιβίωση του άμαχου πληθυσμού, όπως τρόφιμα, γεωργικές περιοχές, πηγές νερού και υποδομές διανομής τροφής, με σκοπό να στερηθεί αυτός τα μέσα διαβίωσης». Παράλληλα, το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) αναγνωρίζει τη στέρηση τροφής ως έγκλημα πολέμου (Άρθρο 8), όταν εφαρμόζεται με πρόθεση να καταστρέψει, εν όλω ή εν μέρει, μια εθνική, εθνοτική ή θρησκευτική ομάδα. Παρότι το διεθνές δίκαιο προσφέρει ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο, η εφαρμογή του είναι ουσιαστικά ανεπαρκής. Το Ισραήλ δεν ανήκει στις τάξεις του ΔΠΔ και γι’ αυτό υποστηρίζει πως το διεθνές αυτό δικαστικό σώμα δεν μπορεί να έχει ουδεμία δικαιοδοσία.
Από οικονομική σκοπιά, επίσης, η κρίση έχει προκαλέσει σοβαρές αναταράξεις: εκτόξευση των τιμών τροφίμων, καταστροφή τοπικών οικονομιών, πλήρης εξάρτηση από την εξωτερική βοήθεια. Η UNRWA, με τεράστιες ελλείψεις, προειδοποιεί ότι εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά δεν θα επιβιώσουν τους επόμενους μήνες χωρίς άμεση αποκατάσταση της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η περίπτωση της Γάζας το 2025 είναι ο καθρέφτης της αποτυχίας του διεθνούς συστήματος να προστατεύσει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Για να αποτραπεί η κανονικοποίηση της γενοκτονικής πείνας, απαιτούνται άμεσα:
Η επιβολή οικονομικών και διπλωματικών κυρώσεων.
Η θεσμική αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης.
Η αναθεώρηση της λειτουργίας του Συμβουλίου Ασφαλείας ώστε να περιοριστεί η κατάχρηση του βέτο.
Η πείνα δεν είναι ένα ακόμα εργαλείο διαπραγμάτευσης. Αποτελεί όπλο εξόντωσης. Και όταν το όπλο αυτό χρησιμοποιείται με τέτοια ένταση, η σιωπή είναι συνενοχή.
