Κοιτάζοντας τα αποτελέσματα των εκλογών, κινδυνεύει κανείς να έχει μια οπτική ψευδαίσθηση. Είναι αλήθεια ότι η ακροδεξιά δυναμώνει σχεδόν παντού, αλλά δεν έχει καταφέρει να κάνει την φημολογούμενη εκτίναξη. Οι δύο αντίπαλες ακροδεξιές ευρωομάδες (ECR και ID) προχωρούν, αλλά δεν αντιστρέφουν το κλίμα, ακόμη και αν αθροίσουμε τις έδρες τους.
Η φυσιογνωμία του επόμενου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τελικά, δεν θα είναι τόσο διαφορετική από την προηγούμενη.
Το αξιοσημείωτο γεγονός είναι ότι η κεντροαριστερά χάνει αισθητά, ενώ αντέχει στην Ισπανία και την Ιταλία. Στην τελευταία δε, η γραμματέας του Δημοκρατικού Κόμματος, Έλι Σλέιν, επιλέγει μια ταυτοτική εκστρατεία, επικαλούμενη επανειλημμένα την παράδοση του Μπερλινγκουέρ (η οποία δεν έχει καμία σχέση με την κεντροαριστερά!). Αντιθέτως, χωλαίνει στη Γαλλία και στη Γερμανία. Στην Πορτογαλία, τη Σλοβενία, τη Σουηδία και τη Δανία θα μπορούσε να είχε πάει και χειρότερα. Τέλος, οι σχηματισμοί του κέντρου που λένε “ούτε δεξιά ούτε αριστερά”, το Κίνημα 5 Αστέρων και ο Μακρόν για παράδειγμα, μειώνουν ακόμη και στο μισό τις δυνάμεις τους.
Τα φασιστικής έμπνευσης κόμματα, όπως το AfD στη Γερμανία και η Λεπέν-Μπαρντελά στη Γαλλία, αυξάνονται ιλιγγιωδώς χωρίς να σχηματίσουν πλειοψηφία. Από τη άλλη στην Ιταλία, η Συμμαχία Πράσινοι-Αριστερά, που για χρόνια ήταν κολλημένη στο 3%, υπερδιπλασίασε τα ποσοστά της φτάνοντας στο 7%, με την εκλογή 4 ευρωβουλευτών. Τη διαφορά, λαμβάνοντας μια χιονοστιβάδα ψήφων (με την πλειοψηφία να είναι κάτω των 30!) την έκαναν μια αντιφασίστρια ακτιβίστρια που κρατείται σε φυλακή στην Ουγγαρία, η Ιλάρια Σάλις, και ένας δήμαρχος σύμβολο για την ένταξη των μεταναστών.
Οι ψηφοφόροι προτίμησαν τον κώδικα αριστερά-δεξιά και μια πόλωση που δεν είναι πλέον demodè αλλά αναγκαία.
Ο μεγάλος χαμένος επομένως φαίνεται να είναι η πολιτική ασάφεια. Aυτό που κερδίζει είναι τα ιδανικά με την ιδεολογία να αποκτά και πάλι αξία. Έτσι, ανοίγει μια νέα εποχή της στράτευσης, της ενεργού και αφοσιωμένης συμμετοχής στην πολιτική.
Αναδυόμενος βάλτος στη μεγάλη εικόνα είναι σίγουρα η αποχή. Αλλά πώς πείθεις το 50% και πλέον των ψηφοφόρων που έχουν αποφασίσει να μην πάνε να ψηφίσουν; Κρίνοντας από τις κάλπες του Ιουνίου, φαίνεται να είναι επιτυχής η ένδειξη μιας σαφούς κατεύθυνσης, ενός ιδανικού, ή απλώς να πεις ξεκάθαρα τι είσαι – όχι τι ήσουν και ούτε σε τι θα μπορούσες να μετατραπείς.
Μπορούμε να περάσουμε ώρες συζητώντας για τη “στροφή του Γκορμπατσόφ” και για το γεγονός ότι αν ο Λεωνίδας είχε τανκς, οι Πέρσες δεν θα περνούσανε στις Θερμοπύλες, αλλά υπάρχει ένα “εδώ και τώρα”! Να καταλάβουμε γιατί το 9,30% των Ελλήνων σηκώθηκε μέσα στον καύσωνα για να πάει να ψηφίσει έναν τύπο που πουλούσε στην τηλεόραση λοσιόν για την αναγέννηση των μαλλιών, αλλά ο ίδιος προσωπικά είναι φαλακρός.
Από την πλευρά της Αριστεράς, να κοιτάξουμε κατάματα τα λάθη και τις ευθύνες τακτικής και στρατηγικής, ή ακόμα, και τη νοσταλγία ενός κοντινού παρελθόντος που επιμένουμε να απωθούμε: την αποτυχία της στροφής του ΣΥΡΙΖΑ προς το κέντρο και την υιοθέτηση της καταστροφικής “πολιτικής” που οδήγησε σε 3 συνεχόμενες ήττες. Της πολιτικής του “είμαστε με τον Τίτιο από Δευτέρα έως Τρίτη αλλά με τον Κάιο την υπόλοιπη εβδομάδα”, ώστε να μην δίνουμε σαφή κατεύθυνση, αναπαράγοντας την ίδια πολιτική τάξη.
Να κοιτάξουμε να μην εθιστούμε (στην εξουσία), όπως στη μεταφορά του Τσόμσκι, όπου ο βάτραχος συνηθίζει στη ζέστη της κατσαρόλας, σιγά-σιγά, καθώς οι νευρώνες του καίγονται. Έτσι, πολλά πράγματα που θα μας τρομοκρατούσαν πριν από 10 ή 20 χρόνια έχουν σταδιακά γίνει κανονικότητα με αποτέλεσμα να αφήνουν τους περισσότερους παγερά αδιάφορους, όπως ο θάνατος 650 ανθρώπων που αφήνονται να πεθάνουν στον βυθό της θάλασσας της Πύλου. Μια ανθρωπολογική εξέλιξη σε σιγανή φωτιά.
Η προέλαση του φασισμού δεν μπορεί να καταπολεμηθεί με διφορούμενα μηνύματα ή με ένα εύκολο «να καθίσουμε μαζί γύρω από ένα τραπέζι και να αγαπηθούμε».
Οι Ευρωπαίοι και οι Έλληνες, απαιτούν μια ξεκάθαρη θέση!
Όλγα Νάσση