Η σκηνή: χαλαρό παρεΐστικο κλίμα σε εξίσου χαλαρή συνέντευξη Τύπου των Μπένζαμιν Νετανιάχου και Ντόναλντ Τραμπ μετά των ακολούθων τους, στο Λευκό Οίκο. Δημοσιογράφος ρωτάει τον Ισραηλινό πρωθυπουργό πώς σχολιάζει τις δηλώσεις Μαμντάνι ότι ως δήμαρχος Νέας Υόρκης θα φρόντιζε για τη σύλληψη του, σύμφωνα με τα εντάλματα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Ο Νετανιάχου ειρωνεύεται («Ποιος είναι αυτός;») και πώς δεν έχει ακούσει μεγαλύτερη βλακεία, ο Τραμπ παρεμβαίνει πως θα ελευθέρωνε αμέσως τον φίλο του και πως ο Μαμντάνι είναι ένας γελοίος αντισημίτης κομμουνιστής. Γελούν και αλλάζουν θέμα.
Εύκολο, έτσι; Όχι ακριβώς! Γιατί δεν είναι μόνο ένα σωρό Αμερικανοεβραίοι που έχουν αναλάβει να γκρεμίσουν τη λασπολογία κατά του υποψήφιου δημάρχου, όπου κατά τους αντιπάλους του (ακόμα και τους Δημοκρατικούς) φέρεται να πανηγύρισε την τραγωδία της 9ης Σεπτεμβρίου 2001, όταν ήταν δηλαδή… 9 ετών, καθώς και να έκανε δήθεν υπέρ της Αλ Κάιντα και της Χαμάς δηλώσεις, που ουδέποτε υπήρξαν. Είναι κυρίως ότι στις μέρες των φιλικών περιπτύξεων και σε αυτές που ακολούθησαν, οι ρωγμές που δημιουργήθηκαν στα αυτάρεσκα πορτρέτα και των δύο τους, δύσκολα κρύβονται πλέον.
Την Τρίτη 16 και την Τετάρτη 17 Ιουλίου, Βολιβία και Νότιος Αφρική συνδιοργάνωσαν στη Μπογκοτά μια έκτακτη Διάσκεψη Κορυφής 30 χωρών, με τη συμμετοχή νομικών, μελών ιατρικών αποστολών που βρέθηκαν στη Γάζα, ακτιβιστών και εκπροσώπων του ΟΗΕ, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να υπάρξουν συγκεκριμένα μέτρα εφαρμογής του διεθνούς δικαίου απέναντι στη γενοκτονία και τους αυτουργούς της. Παρούσα φυσικά η Ιταλίδα εισηγήτρια στον ΟΗΕ, υπεύθυνη για τα κατεχόμενα εδάφη στην Παλαιστίνη, Φραντσέσκα Αλμπανέζε, την οποία μερικές μέρες νωρίτερα είχε στοχοποιήσει ο Τραμπ, αφαιρώντας της κάθε «διπλωματική ασυλία και προστασία εντός των ΗΠΑ», όχι τόσο γιατί ακάθεκτη συνεχίζει τις εκθέσεις της κατά του Ισραήλ και της αμερικανικής ανάμειξης, αλλά γιατί έφερε στη δημοσιότητα έναν καθόλου ευκαταφρόνητο κατάλογο εταιρειών που επενδύουν, πλουτίζουν από τον πόλεμο στη Γάζα και έχουν σημαντικά συμφέροντα συνδεδεμένα με τις πολιτικές της ισραηλινής κυβέρνησης. Διαβάζοντας τον, ο μέσος στοιχειωδώς ευαίσθητος καταναλωτής καλείται να μποϊκοτάρει τα 2/3 τουλάχιστον των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης στα αμερικανικά (και όχι μόνο) σούπερ μάρκετ. Συνειδητοποιεί δε πως η μη κατανάλωση των ζουμερότατων χουρμάδων Medjul -όταν παραγγέλνεις από την Amazon, κατεβάζεις μουσική στο Spotify, κλείνεις αεροπορικά και διακοπές από το booking και το airbn’b, ψωνίζεις Benetton μπλουζάκια, οδηγείς Volvo και Hundai, πίνεις Pepsi, αυτοφροντίζεσαι με L’Oréal, πας στα Carrefour για τα εφόδια της εβδομάδας, φοιτάς στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, του Εδιμβούργου, στο Κολούμπια, και ένα σωρό άλλα ων ουκ έστι αριθμός- είναι τουλάχιστον ανέκδοτο. Στο περιθώριο της Διάσκεψης, ο Ιρλανδός πρωθυπουργός, Σάιμον Χάρις ανακοίνωσε πως η χώρα του, η Ισπανία και η Νορβηγία αναγνωρίζουν πλέον επισήμως το Παλαιστινιακό κράτος, ενώ το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο απέρριψε τα αιτήματα για την ανάκληση των ενταλμάτων σύλληψης για τους Νετανιάχου και Γκαλάντ.
Ο Ευρωπαίος φίλος είναι ο καλύτερος…
Από την άλλη πλευρά, στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των κρατών- μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου εξετάσθηκε το θέμα της επιβολής κυρώσεων στην κυβέρνηση Νετανιάχου για τα όσα διαπράττονται στη Γάζα, επαναλήφθηκε το γνωστό σενάριο αφωνίας και μη απόφασης. Αν μέχρι τώρα η ευρωπαϊκή στάση ερμηνευόταν ως αδυναμία να αντιταχθεί η ΕΕ στην πολιτική των ΗΠΑ, ήρθε η στιγμή να αλλάξει –ή έστω να διευρυνθεί– η οπτική μας.
Καθότι, σε ενδελεχή έρευνα που δημοσιοποιήθηκε την Πέμπτη, αποκαλύπτεται ότι η ΕΕ αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό και οικονομικό εταίρο του Ισραήλ, αφήνοντας μακράν πίσω της και τις ΗΠΑ και την Κίνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η ΕΕ εξάγει προς το Ισραήλ αγαθά ύψους 42,6 δισ. ευρώ, έναντι 31,6 δισ. των ΗΠΑ και 19,3 της Κίνας, εξαγωγές που αυξήθηκαν κατά 1 δισ. την περίοδο 2023 – 2024, εν μέσω πολέμου. Κυρίως όμως η ΕΕ επενδύει στο Ισραήλ 72,1 δισ. ευρώ, έναντι μόνο 39,2 δισ. των ΗΠΑ, ενώ το Ισραήλ επενδύει στην Ευρώπη 65,9 δισ. και μόνο 8,8 δισ. στις ΗΠΑ. Ποιοι είναι λοιπόν οι καλύτεροι φίλοι; Προφανώς ήξερε τι έλεγε τον περασμένο Μάρτιο η Κάγια Κάλλας, υπεύθυνη των εξωτερικών υποθέσεων της ΕΕ, όταν σε επίσκεψη της στο Ισραήλ τόνιζε πως «είμαστε πολύ καλοί συνεργάτες», προκαλώντας τον Βέλγο αριστερό ευρωβουλευτή, Μαρκ Μποτεγκά να τη ρωτήσει στο Ευρωκοινοβούλιο, αν είμαστε καλοί συνεργάτες στη γενοκτονία και την απαξίωση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Η απάντηση είναι πλέον προφανής. Κι ας αναφέρει κάθε τόσο ο Εμμανουέλ Μακρόν ότι η Γαλλία «θα αναγνωρίσει» το Παλαιστινιακό κράτος – ειδικά οπότε στριμώχνεται απελπιστικά από τη λαϊκή οργή που ξεσηκώνουν οι πολιτικές της κυβέρνησης Μπαγιού. Κι ας καταφεύγει στο ίδιο κόλπο και ο Κιρ Στάρμερ για να κατευνάσει τους Εργατικούς στη Βρετανία, που βλέπουν την ολοσχερή διάλυση του ασφαλιστικού τους συστήματος.
…και τα οικεία βέλη τα χειρότερα
Πίσω στο σπίτι, ο Νετανιάχου έχει συνεχείς πονοκεφάλους. Οι νέοι βομβαρδισμοί στη Δαμασκό, δήθεν ως προστασία των Δρούζων της Συρίας που –όντως– μέτρησαν 350 θύματα από εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον τους, την περασμένη Κυριακή, δεν απέφερε τα προσδοκώμενα ενός αντιπερισπασμού. Κι αυτό γιατί ναι μεν η δυναμική Δρουζική κοινότητα του Ισραήλ αντέδρασε έντονα στις επιθέσεις στη Σουέιντα «επιβάλλοντας» την παρέμβαση, αλλά ο μεταβατικός Σύρος πρόεδρος Αχμέτ Αλ Σάρα, ευφυώς κινούμενος, δεσμεύτηκε ότι η ασφάλεια της περιοχής αφήνεται στα χέρια Δρούζων σεΐχηδων και τοπικών παρατάξεων, αφήνοντας το Νετανιάχου με ένα ακόμα πολεμικό μέτωπο ανοιχτό, άνευ επιχειρήματος, την ώρα που ο αντίπαλος του ευχαριστούσε ΗΠΑ, Τουρκία και αραβικά κράτη για την ειρηνευτική τους παρέμβαση.
Πέντε πολεμικά μέτωπα ταυτοχρόνως είναι υπερβολικά πολλά, ακόμα και για τον IDF. Σαν να μην έφταναν οι όλο και περισσότερες δημοσίως επιδεικνυόμενες αρνήσεις νέων να καταταγούν, καίγοντας τις κλήσεις της στρατολογίας εν επιγνώσει φυσικά των συνεπειών, αυξάνονται και οι αυτοκτονίες των ήδη υπηρετούντων, όπως παραδέχονται οι υπεύθυνοι των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, χώρια οι εκδηλώσεις ψυχολογικών διαταραχών που κατά εκτιμήσεις αγγίζουν τους 50 χιλιάδες στρατευμένους.
Στο πολιτικό πεδίο, οι διαδηλώσεις κατά του πολέμου, της γενοκτονίας και της άρνησης ανταλλαγής ομήρων και κρατουμένων (που απομακρύνει κι άλλο τις ελπίδες των οικογενειών να ενωθούν με τους ανθρώπους τους ή έστω να τους θάψουν), φέρνει νέα μέτρα σκληρής καταστολής. Οι κοινότητες των ορθοδόξων Εβραίων –ειδικά όσες χρόνια τώρα έχουν γκετοποιηθεί και γεύονται συχνότατα τις περιποιήσεις των δυνάμεων ασφαλείας της κυβέρνησης τους– βρίσκονται σε κατάσταση ευθείας σύγκρουσης με το καθεστώς. Το γεγονός αυτό μαζί με πολλά άλλα έφερε, την Τετάρτη, την τελική ρήξη εντός του κυβερνητικού συνασπισμού, με το Κόμμα των Ορθοδόξων να εγκαταλείπει το Νετανιάχου, μετατρέποντας τον σε πρωθυπουργό κυβέρνησης μειοψηφίας, τη χειρότερη γι’ αυτόν στιγμή: η θητεία του έχει εκπνεύσει, η κοινωνία έχει κουραστεί να αιμοδοτεί πολεμικά μέτωπα, η οικονομία κατρακυλάει, οι αντίπαλοι του ζητούν επειγόντως εκλογές.
Ο καθόλου ριζοσπάστης ηγέτης της αντιπολίτευσης Γιαέρ Λαπίντ δήλωσε πως μια κυβέρνηση μειοψηφίας δεν μπορεί να στέλνει στρατό σε μάχες, να καθορίζει τη ζωή και τον θάνατο, την τύχη της Γάζας και των εποικισμών με τη Συρία ή τη Σαουδική Αραβία. Ακόμα χειρότερα και νωρίτερα, ο πρώην πρωθυπουργός Εχούντ Ολμέρ δημοσίως τόνιζε πως αυτό που συμβαίνει στη Γάζα είναι μαζικό έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και πως ο Νετανιάχου είναι επικίνδυνος για την ίδια του τη χώρα.
Πίσω στην πρώτη σκηνή – μερικούς μήνες μετά. Ο Τζοχάρ Μαμντάνι είναι δήμαρχος της Νέας Υόρκης, προθυμότατος να συλλάβει το Νετανιάχου. Ο Μπίμπι θα παραμένει πρωθυπουργός ώστε να κυκλοφορεί ελεύθερος στη χώρα του, να ταξιδεύει στις ΗΠΑ και να τυγχάνει της προσοχής του Ντόναλντ; Ιδού η ερώτηση των πολλών εκατομμυρίων σέκελ.
