Macro

Όλγα Αθανίτη: ΗΠΑ: Στις κάλπες, αδέλφια, στις κάλπες!

Υπό άλλες συνθήκες, οι εκλογές της Τρίτης δεν θα απασχολούσαν πάρα μόνο τα πολιτικά επιτελεία και τους –όχι πολλούς– ενεργούς πολίτες και ψηφοφόρους. Μόνο που οι εποχές της «κανονικότητας» έχουν περάσει πια στις ΗΠΑ. Με το καθεστώς τραμπικού εκφασισμού σε πλήρη ανάπτυξη, οι εκλογές της 4ης Νοεμβρίου μεταβλήθηκαν σε κορυφαία μετωπική σύγκρουση για τη διάσωση της όποιας έννοιας δημοκρατίας έχει απομείνει, ενώ ο μισός τουλάχιστον πλανήτης παρακολουθεί με πρωτοφανές ενδιαφέρον. Είναι τόσο αισθητό το domino effect εξαγωγής κατασταλτικού τρόμου και ωμής κυβερνητικής βίας αλά Αμερικάνα, που κάνει ανθρώπους σε κάθε γωνιά του πλανήτη να πιστεύουν πως τα αποτελέσματα αυτών των εκλογών θα επηρεάσουν και τους ίδιους.

Ωστόσο, είναι εξαιρετικά δύσκολο να περιγράψει κάνεις το περιεχόμενο τους. Κι αυτό, γιατί λόγω του μεγάλου εύρους αυτόνομων πολιτικών των αμερικανικών πολιτειών, οι ψηφοφόροι αναλόγως της περιοχής που κατοικούν καλούνται να απαντήσουν σε διαφορετικά ερωτήματα και να πάρουν λιγότερο ή περισσότερο κομβικές αποφάσεις, που δεν αφορούν μόνο πρόσωπα, αλλά και νομοθετήματα και διοικητικές πρωτοβουλίες κάθε είδους.

Εν αρχή ην ο πόλεμος για την κατάκτηση ελεύθερων θέσεων γερουσιαστών, βουλευτών και αλλαγής δημάρχων, περιφερειακών εισαγγελέων, δικαστικών και πλήθος άλλων αιρετών λειτουργών, οι οποίοι είτε βρίσκονται στην τελική ευθεία εκλογής τους, είτε διεκδικούν χρίσμα ισχυρής υποψηφιότητας ή βρίσκονται σε προκριματική εκλογή. Η απολύτως ανοιχτά διατυπωμένη προσταγή Τραμπ προς τους «δικούς του» κυβερνήτες να του βρουν ικανό αριθμό γερουσιαστών, φαλκιδεύοντας τους χάρτες των εκλογικών περιφερειών, ώστε ανεμπόδιστα να νομιμοποιεί κάθε επιθυμία του μέσω του Κογκρέσου έχει κινητοποιήσει τους ακραιφνείς οπαδούς του για να το πετύχουν και εκατομμύρια άλλους για να το αποτρέψουν. Μόνο το γεγονός ότι ως πρόεδρος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης έπαυσε τις κρατικές λειτουργίες επειδή δεν κατάφερε να «περάσει» το νέο σχέδιο κρατικών χρηματοδοτήσεων που (μεταξύ άλλων) εξανεμίζει τα κονδύλια για τη δημόσια υγεία και την κοινωνική ασφάλιση, αφήνοντας στο έλεος πάνω από 41 εκατ. Αμερικανούς, υποχρέωσε πολλούς ρεπουμπλικανούς ψηφοφόρους –ειδικά στις φτωχότερες πολιτείες και την παρατημένη αγροτική ενδοχώρα– να αντιμετωπίσουν το πλήρες αδιέξοδο της καθημερινότητας τους. Ο εκλεκτός τους, τους πρόδωσε. Υποσχέθηκε αναδίπλωση στην εξωτερική πολιτική υπέρ της προτεραιοποίησης των εσωτερικών προβλημάτων της καθημερινότητας. Κάνει ακριβώς το αντίθετο. Επιχειρώντας οπερετικές «λύσεις» σε γεωπολιτικά προβλήματα και πολεμικά μέτωπα, όπως ειρηνευτικές προτάσεις που αφήνουν τα πάντα σε εκκρεμότητα (Γάζα), ή εναλλαγές στήριξης εμπολέμων με εμπρηστικά αποτελέσματα (Ουκρανία), ο Ντόναλντ Τραμπ μοιάζει όλο και περισσότερο με τον ήρωα–καρικατούρα του Τσάρλι Τσάπλιν που φαντασιωνόταν πως παίζει στα δάχτυλα του την υδρόγειο σαν μπαλόνι. Μεταξύ συναντήσεων με τον Πούτιν, τον Ζελένσκι ή τον Σι Τζινπίνγκ, το ανεβοκατέβασμα των δασμών αναλόγως των συμφωνιών εκχώρησης ή συνεκεμετάλλευσης σπάνιων γαιών (εμμονή των φιλικών του δισεκατομμυριούχων CEO), μαζικών εξαγωγών μεταλλαγμένης σόγιας και ενίσχυσης της ετοιμότητας των πυρηνικών οπλοστασίων, ο πρόεδρος επιφυλάσσει για τους «υπηκόους» του στρατιωτικές επιχειρήσεις στις «ανυπάκουες» πολιτείες και κατάργηση κάθε διαδικασίας που δεν αποφέρει άμεσο οικονομικό κέρδος, εξαφανίζοντας και τα τελευταία ίχνη κοινωνικής συνοχής, βαθαίνοντας δραματικά το κοινωνικό, οικονομικό, αλλά και πολιτισμικό χάσμα μιας εξαιρετικά διαιρεμένης χώρας.

Δεν είναι τυχαίο πως ο υποψήφιος–θαύμα για τη δημαρχία της Νέας Υόρκης Ζόραν Μαμντάνι, που θεωρείται φαβορί στις εκλογές της Τρίτης, αναφέρεται στην έννοια της πόλης–κοινότητας ως ακρογωνιαίου λίθου του πολιτικού του προγράμματος, παρόλο τον διακριτό ταξικό προσανατολισμό του: στέγη, συγκοινωνίες, κοινωνικές υπηρεσίες, σχολεία, επισιτισμός, μια πόλη που όλοι θα μπορούν να ζήσουν με αξιοπρέπεια. Κλειδιά η φορολόγηση του μεγάλου πλούτου και των υπερκερδοφόρων εταιριών. Η εκστρατεία συκοφάντησης του λόγω καταγωγής, θρησκεύματος, ιδεολογικού αυτοπροσδιορισμού ως δημοκράτη–σοσιαλιστή δεν απέδωσε, μπροστά στην ελπίδα μιας βιώσιμης καθημερινότητας.

Ο Μαμντάνι δεν είναι χθεσινός στα κοινά και δεν είναι μόνος. Το τρίπτυχο Μαμντάνι – Κορτές – Σάντερς διεμβολίζει τη σκανδαλώδη ακινησία των Δημοκρατικών, δείχνοντας –για πολλούς– το μόνο βιώσιμο μέλλον του κόμματος, πολιτικοποιώντας και συσπειρώνοντας νέους ψηφοφόρους. Παράλληλα, η ανοιχτή ολομέτωπη σύγκρουση Τραμπ – Νιούσομ (ο κυβερνήτης της μεγαλύτερης και οικονομικά ισχυρότερης πολιτείας, της Καλιφόρνιας) επιτρέπει σενάρια για πιθανή διεκδίκηση από τον Νιούσομ του χρίσματος των Δημοκρατικών στις προεδρικές εκλογές του 2028. Από την πλευρά τους, υψηλόβαθμοι επιτελείς του Λευκού Οίκου καλλιεργούν το αφήγημα επαναδιεκδίκησης της προεδρίας από τον Τραμπ πάρα τη συνταγματική απαγόρευση. Συνεπής στην αυτοκρατορική περσόνα του, ο πρόεδρος χτίζει χρυσοποίκιλτη αίθουσα χορού, την ώρα που απολυμένοι κυβερνητικοί υπάλληλοι πυκνώνουν τις ουρές των συσσιτίων.

Το στοίχημα της Τρίτης έχει τεθεί. Αν ο Μαμντάνι αναδειχθεί ομόλογος του αυτοαποκαλούμενου «περήφανου μαύρου» δημάρχου του Σικάγο, αν οι Καλιφορνέζοι και οι Τεξανοί προκρίνουν κι άλλους Δημοκράτες γερουσιαστές, αν η οργή των διαδηλώσεων εκφραστεί στις κάλπες, η αμερικανική κοινωνία θα μπορεί να ελπίζει. Και μαζί της, λίγο-πολύ, όλοι οι υπόλοιποι.

Η ΕΠΟΧΗ