Νέα Υόρκη, Λος Άντζελες, Ιλινόις, Σικάγο, Γουισκόνσιν. Μερικές από τις πόλεις που είδαν, πριν λίγες μέρες, τους δρόμους τους να ξεχειλίζουν από διαδηλωτές κατά του Ντόναλντ Τραμπ. Υπολογίζεται ότι στις διαδηλώσεις συμμετείχαν περίπου 5 εκατ. άνθρωποι, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους: περιβαλλοντικοί ακτιβιστές κατά των εξορύξεων και της κατάργησης χρηματοδότησης των ερευνών για την κλιματική αλλαγή, ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, υποστηρικτές της Παλαιστίνης, φοιτητές κατά των αλλαγών στα πανεπιστήμια, υπέρμαχοι των πολιτικών και ανθρώπινων δικαιωμάτων, φεμινίστριες, αριστεροί διανοούμενοι, οπαδοί των Δημοκρατικών, κόσμος που ανησυχεί για την εξάπλωση της τραμπικής δυστοπίας.
Είχαν προηγηθεί (και συνεχίζονται) περιοδείες και δημόσιες ομιλίες του γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς που, όπως όλα δείχνουν, έχει αναλάβει να σηκώσει στους ώμους του τη χαμένη τιμή και το ηθικό των Δημοκρατικών, υλοποιώντας αυτό που ονομάζει εθνική περιοδεία. Στις τελευταίες εμφανίσεις του συνοδευόταν από την επίσης λαοφιλή Αλεχάντρια Κορτές. Οι δύο τους, εκπρόσωποι της ριζοσπαστικής πτέρυγας του κόμματος, κατάφεραν να συγκεντρώσουν στο Ουισκόνσιν ακροατήριο 35.000 ανθρώπων. Τα συστημικά μέσα ενημέρωσης αγνόησαν πλήρως και τις διαδηλώσεις και τις ομιλίες αυτές. Εξάλλου, η απειλή της νέας διακυβέρνησης για υψηλά πρόστιμα και σοβαρές κυρώσεις σε περίπτωση κάλυψης αντικυβερνητικών ενεργειών έχει παραλύσει τα τηλεοπτικά δίκτυα.
Αντιθέτως, ήδη από τις πρώτες μέρες της θητείας Τραμπ, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν πάρει φωτιά. Η διαδικτυακή κοινότητα εμφανίζεται πιο οργισμένη και πολιτικοποιημένη από ποτέ. Νομοσχέδια αναλύονται, κοινοβουλευτικές μάχες αναμεταδίδονται, δηλώσεις και κινήσεις του αμερικανού προέδρου και των συνεργατών του περνάνε από μικροσκόπιο. Η δημοτικότητα του Τραμπ χάνει έδαφος και αυτό δεν μπορεί να κρυφτεί.
Το “1984” του 2025
Πολλούς λόγους έχουν οι ψηφοφόροι του να μετανιώνουν για την επιλογή τους. Πανεπιστημιακοί μεταπτυχιακοί φοιτητές συλλαμβάνονται στη μέση του δρόμου επειδή έγραψαν κάτι υπέρ των Παλαιστινίων. Σε όλα τα εκπαιδευτικά, ερευνητικά, πολιτιστικά ιδρύματα κυκλοφορούν ουρανομήκεις κατάλογοι απαγορευμένων λέξεων κάθε είδους, η χρήση των οποίων σε προγράμματα, διδασκαλίες, εργασίες, προτάσεις έρευνας, καλλιτεχνικά δρώμενα, φέρνει το τέλος των χρηματοδοτήσεων τους. Στις πανεπιστημιουπόλεις αναζωπυρώνονται οι συγκρούσεις με την αστυνομία.
Οι ίδιες ακριβώς απαγορεύσεις κάθε πρακτικής που παραπέμπει στο τρίπτυχο αποδοχή διαφορετικότητας – ισότητα – συμπερίληψη (DEI) ισχύουν και για τους εργασιακούς χώρους, όχι μόνο στο δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Εταιρείες που δεν συμμορφώνονται χάνουν συμβόλαια με το δημόσιο και αποκλείονται από διαγωνισμούς. Ακόμα και νομικοί κολοσσοί συμμορφώνονται για να μη χάσουν τους ισχυρούς πελάτες τους.
Αν αυτά δεν συγκινούν τους κατοίκους των επαρχιών του νότου, η δρομολόγηση από το σχέδιο Μασκ απόλυσης 38.000 ομοσπονδιακών υπαλλήλων από τις υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας των βετεράνων δεν τους αφήνει αδιάφορους. Μετά τις εξαγγελίες για την κατάργηση του υπουργείου Παιδείας ως αχρείαστου, στραγγαλίζεται το ήδη αποσαρθρωμένο σύστημα περίθαλψης. Κι αυτό δεν αφορά μόνο άστεγους, μετανάστες, τοξικοεξαρτημένους και γυναίκες, αλλά και τον μέσο λευκό άντρα που μπορεί να χάσει το σπίτι του για να πληρώσει νοσήλια. Όπως τον νοιάζει και το νέο καμάρι του προέδρου που βαφτίστηκε «Ημέρα της Απελευθέρωσης».
Απελευθέρωση από τις αυταπάτες
Απελευθέρωση σημαίνει δασμοί επί φίλων, εχθρών και πιγκουίνων, πάνω σε οτιδήποτε εισάγεται στις ΗΠΑ. Το σενάριο προέβλεπε ότι έτσι θα τονωθεί η οικονομία της χώρας, τα αμερικανικά προϊόντα θα επικρατήσουν και θα φέρουν νέες θέσεις εργασίας στην αλυσίδα παραγωγής. Η πραγματικότητα υπήρξε διαφορετική. Ήδη από την πρώτη μέρα τα χρηματιστήρια έκαναν βουτιά στο κενό, οι μετοχές των εταιρειών ομοίως, το δολάριο κλυδωνίστηκε επικίνδυνα, οι πρώην φίλοι και οι παραδοσιακοί αντίπαλοι ανακοίνωσαν αντίμετρα. Οι άνθρωποι άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι θα πληρώσουν οι ίδιοι τα σπασμένα μιας ακόμα ύφεσης. Ο Τραμπ είχε υποσχεθεί δουλειές και φτηνά τρόφιμα. Προσφέρει το ακριβώς αντίθετο.
Η πολιτική της απελευθέρωσης ήταν χτύπημα και στη σχέση Τραμπ – Μασκ, αφού ο δεύτερος ουδόλως συμφώνησε με την ιδέα των δασμών. Η δημόσια αντιπαράθεση που ακολούθησε, με άλλο προεδρικό σύμβουλο να κατηγορεί τον Μασκ ότι στις εταιρείες του εισάγονται τα πάντα, για να εισπράξει την απάντηση ότι είναι ηλίθιος, αναζωπύρωσε τα σενάρια περί παραίτησης Μασκ και επιστροφής του στις επιχειρήσεις, εφόσον μάλιστα η αγορά των Tesla αυτοκινήτων του έπεσε εμφανώς, λόγω και μποϊκοτάζ εντός και εκτός της χώρας. Μαζί με τα κέρδη, μάλλον μειώνεται και ο ενθουσιασμός για κυβερνητικές σταυροφορίες.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι ο πρόεδρος υποχρεώθηκε σε αναδίπλωση και ήδη ανακοίνωσε αναστολή της εφαρμογής των μέτρων για 90 ημέρες (εξαιρουμένης της Κίνας που εισέπραξε αυξήσεις δασμών 125%, τη στιγμή που οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών φτάνουν τα 585 δισ. δολάρια) προσθέτει στο προφίλ του και έλλειψη σοβαρότητας στις επιλογές του. Κάτι που ταράζει κι άλλο τα συντηρητικά ακροατήρια. Ακόμα χειρότερη η απόφαση της αρμόδιας ειδικής επιτροπής της Γερουσίας που θεωρεί τον Τραμπ ένοχο για σκόπιμη χειραγώγηση της κεφαλαιαγοράς, ενώ προηγήθηκε η απόφαση της ολομέλειας της Γερουσίας που απέρριψε την πρόταση του για επιβολή δασμών στον Καναδά, με ψήφους όχι μόνο των Δημοκρατικών, αλλά και 4 Ρεπουμπλικανών μελών της. Στη συζήτηση αυτή, ο αφροαμερικανός δημοκρατικός Κόρι Μπούκερ κατέρριψε κάθε χρονικό ρεκόρ αγόρευσης, επιχειρηματολογώντας επί 25 συνεχόμενες ώρες όρθιος, για το πόσο επικίνδυνη είναι η διακυβέρνηση Τραμπ για τη χώρα. Σε αντίστοιχη επιτροπή κατατροπώθηκε από τον Σάντερς ο υπουργός υγείας Ρόμπερτ Κένεντι Jr και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη θέση ότι τα εμβόλια κατά της παρωτίτιδας προκαλούν …αυτισμό!
Μικραίνει η Μεγάλη Αμερική;
Ούτε το σχέδιο για πλήρη έλεγχο της δικαιοσύνης ευδοκίμησε. Παρά τον πακτωλό χρημάτων που διατέθηκαν για την καμπάνια εκλογής του εκλεκτού του Λευκού Οίκου στη χηρεύουσα θέση του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ουισκόνσιν, επικράτησε η υποψήφια των Δημοκρατικών Σούζαν Κρόφορντ. Πολιτειακά δικαστήρια έχουν παγώσει εντάλματα μαζικών απολύσεων στο δημόσιο, ενώ την Τετάρτη ο Γενικός Εισαγγελέας δέχτηκε μηνύσεις της Πολιτείας του Κονέκτικατ και άλλων κατά του Τραμπ και του υπουργού οικονομικών Μπέσσεν, λόγω της δυνατότητας που παρέχουν στον Ίλον Μασκ να έχει άμεση πρόσβαση στα οικονομικά διαθέσιμα της χώρας, πράξη που χαρακτηρίζουν ως αντισυνταγματική και έκνομη.
Προχτές ήρθε προς συζήτηση σχέδιο νόμου για την ταυτοποίηση όσων έχουν δικαίωμα ψήφου, στοχεύοντας στον αποκλεισμό νέων, γυναικών (όσων το επώνυμο στην ταυτότητα δεν συμφωνεί με το πιστοποιητικό γέννησης. Σε μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες, οι έγγαμες αλλάζουν επίθετο) και μεταναστών. Για τον Τραμπισμό, πολίτες των ΗΠΑ δεν αξίζουν να είναι ούτε οι αυτόχθονες. Η πολιτική αυτή απειλεί άμεσα τους ισπανόφωνους, των οποίων η πλειοψηφία ψήφισε Τραμπ για να απαλλαγεί από τον «εργασιακό ανταγωνισμό» των νεοφερμένων ομοεθνών τους. Όταν οι έφοδοι του Αλλοδαπών έφτασαν στις δικές τους πόρτες, ο αρχικός ενθουσιασμός για τον ηγέτη βγήκε από το παράθυρο.
Στις αρχές της εβδομάδας, ο ηθοποιός Κιάνου Ριβς κονιορτοποίησε τον Μασκ σε δημόσια συζήτηση για τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης στην τέχνη, λέγοντας ότι η δημιουργία δεν προκύπτει από υπολογισμούς αλλά από εμπειρία, πόνο, αγάπη και ελπίδα. Όλο και περισσότεροι Αμερικανοί αποκτούν τώρα την εμπειρία του πόνου από τις πολιτικές της νέας διακυβέρνησης τους. Η μόνη ελπίδα τους, να αγαπήσουν τις εξεγέρσεις.
