Βίντεο

Ο Δημήτρης Τζανακόπουλος στην ολομέλεια της Βουλής στην συζήτηση του σ/ν του νέου Ποινικού Κώδικα και Κώδικα Ποινικής Δικονομίας

-Στην πραγματικότητα θέλετε να αποκαταστήσετε τις σχέσεις σας με σκληρά δεξιά ακροατήρια και προς αυτό το σκοπό χρησιμοποιείτε το Ποινικό δίκαιο και την ποινική δικονομία. Έχετε επενδύσει στον ποινικό λαϊκισμό, στον τιμωρητισμό, στον ηθικό πανικό, στον φόβο, στην ανασφάλεια. Και ποια είναι η απάντησή σας σε όλα αυτά; Αυστηροποίηση των ποινών. Περιορισμός των δικαιωμάτων των κατηγορουμένων. Φυλακή για όλους. Στη θεωρία του ποινικού δικαίου η ποινή είναι πράγματι κακό, το οποίο επιβάλλεται ως τέτοιο. Όμως η ποινή επιβάλλεται υπό συγκεκριμένες διαδικαστικές συνταγματικές προϋποθέσεις. Διαφορετικά γυρνάμε στο Μεσαίωνα, στη λογική της νομικής απόδειξης, την οποία οι κοινωνίες μας συνολικά έχουν υπερβεί μετά το Διαφωτισμό.

-Στο νομοσχέδιο αυτό αλλοιώνεται η συστηματικότητα του ποινικού δικαίου, δηλαδή η σχέση μεταξύ των διατάξεων του ποινικού δικαίου, έτσι όπως αυτή έχει διαμορφωθεί και από τις αποφάσεις των δικαστηρίων, αλλά και από τη θεωρία. Δεν μας έχετε απαντήσει πώς μπορούν να προσαρμοστούν διατάξεις που αφορούν τη δήμευση, για παράδειγμα, στην περίπτωση του εμπρησμού; Σας επισημαίνει ακόμα και η επιστημονική υπηρεσία της Βουλής ότι εδώ πρόκειται για συνταγματική διάταξη, η οποία δεν πρόκειται ποτέ να εφαρμοστεί, διότι η δήμευση περιουσίας, όταν αυτή δεν αφορά το προϊόν του εγκλήματος, είναι στην πραγματικότητα δώρον άδωρον. Θα δημεύεται η περιουσία των εμπρηστών; Δεν πρόκειται να γίνει ποτέ αυτό, διότι θα καταπέσει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

-Δεύτερο ζήτημα η αύξηση των ποινών. Τι κάνει το νομοσχέδιο αυτό; Λέει ΄΄η ανώτατη ποινή για την πρόσκαιρη κάθειρξη θα πάει από τα 15 στα 20 χρόνια, ενώ για τους ανήλικους από τα 8 στα 10 χρόνια, συμπαρασύροντας και όλες τις ποινές για τα μικρότερης απαξίας εγκλήματα΄΄. Επίσης θα έχουμε υποχρεωτική έκτιση στις ποινές από δύο έτη, αλλά και απαγορεύεται η συρροή μειώσεων της ποινής. Δηλαδή αν συντρέχουν δύο λόγοι μείωσης ποινής, θα επιτρέπεται να εφαρμοστεί μόνο ένας για τη μείωση της ποινής. Σας έχει πει κανείς ότι με την αυστηρότητα της ποινής καταπολεμάται το έγκλημα;

-Είναι πανθομολογούμενο από όλες τις επιστημονικές μελέτες που αφορούν το έγκλημα, ότι η αυστηροποίηση των ποινών κατά κανένα τρόπο δεν σχετίζεται με τη μείωση της παραβατικότητας. Γι αυτό δεν έχετε προσκομίσει καμία μελέτη φυσικά που να τεκμηριώνει τον ισχυρισμό σας. Λαϊκίζετε ασυστόλως λέγοντας ότι δήθεν θα καταπολεμήσετε την ατιμωρησία και το έγκλημα, ενώ στην πραγματικότητα κάνετε μια τρύπα στο νερό. Διότι το ζήτημα της καταπολέμησης του εγκλήματος σχετίζεται με την κοινωνική συνοχή, με τις κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν σε μια κοινωνία και με την βεβαιότητα ότι ένα έγκλημα θα εξιχνιαστεί. Πράγμα το οποίο αφορά τους διοικητικούς μηχανισμούς και όχι τους ποινικούς κατασταλτικούς μηχανισμούς. Δεν έχετε απάντηση σε αυτό. Λέτε αυστηροποίηση των ποινών. Κι εγώ αναρωτιέμαι γιατί όχι 30, 40 χρόνια; Γιατί όχι ισόβια; Γιατί να μην επαναφέρουμε, όπως διάφοροι ακροδεξιοί φίλοι σας ζητούν ακόμα και τη θανατική ποινή; Διότι αν μπούμε στη λογική σας στην ύστατη συνέπειά του οδηγούμαστε στη μετατροπή της ποινής σε χρήμα. Πρόκειται για έναν ελληνικής έμπνευσης θεσμό ο οποίος εισάγει ταξικά φίλτρα για το ποιοι θα πάνε στη φυλακή και ποιοι δεν θα πάνε. Όποιος έχει να πληρώσει δεν πηγαίνει στη φυλακή.

-Τα ίδια ταξικά φίλτρα ισχύουν και για την αύξηση των παραβόλων για την άσκηση δικονομικών δικαιωμάτων. Δεκαπλάσια είναι στην ουσία τα παράβολα. Απευθείας κλήση στο ακροατήριο σε πολλά περισσότερα εγκλήματα. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα μεσολαβεί μεταξύ της ανάκρισης και της επ ακροατηρίου διαδικασίας το δικαστικό συμβούλιο; Και σας έχουμε επισημάνει ότι το δικαστικό συμβούλιο λειτουργεί ως φίλτρο. Το 50% σχεδόν των βουλευμάτων του δικαστικού συμβουλίου είναι απαλλακτικό ή παύοντα τη δίωξη. Κι εσείς το καταργείτε αυτό το φίλτρο λέγοντας ότι δήθεν έτσι θα επιταχυνθεί η δικαιοσύνη, ενώ στην πραγματικότητα πάλι θα οδηγήσετε κόσμο στο ακροατήριο που δεν πρέπει να οδηγηθεί. Έχοντας μάλιστα σύρει ανθρώπους στην ποινική διαδικασία που ξέρουμε ότι από μόνη της, ακόμα κι αν οδηγήσει σε αθώωση, είναι εξαιρετικά επιβαρυντική για τον κατηγορούμενο.

-Για τα Μονομελή Εφετεία, τα οποία στην πραγματικότητα γίνονται το δικαστήριο του κανόνα, ένας δικαστής θα μπορεί να επιβάλει ποινές φυλάκισης στη μεγάλη πλειονότητα των πλημμελημάτων για κακουργήματα; Να υπάρχει δηλαδή μονομελές δικαστήριο το οποίο θα δικάζει κακουργήματα; Για την κατάργηση του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου, που είναι το δικαστήριο εκείνο που συνδέει τη δικαστική εξουσία με την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας;

-Σχετικά με τον έντιμο βίο, καταργείται ο σύννομος βίος και επανέρχεται το ελαφρυντικό του πρότερου έντιμου βίου. Αυτό σημαίνει ότι ο δικαστής, αντί να εφαρμόζει τον νόμο, θα προχωράει σε ηθικές αξιολογικές κρίσεις για τον κατηγορούμενο, αν είχε φιλανθρωπική δράση, αν συμμετείχε στην κοινωνική ζωή με τον τρόπο που θεωρεί η κατεστημένη ιδεολογία ότι πρέπει να συμμετέχει; Αντί ο δικαστής να εφαρμόζει τον νόμο και να λέει ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος δεν έχει παραβιάσει τον νόμο μέχρι τώρα, θα λέει ήταν καλός άνθρωπος, καλός οικογενειάρχης, πήγαινε στην εκκλησία. Λοιπόν, όλα αυτά δείχνουν την οπισθοδρομικότητα της ιδεολογίας σας, το πόσο παρωχημένες είναι οι αντιλήψεις σας για το ποινικό δίκαιο.

-Για την κλήση των αστυνομικών. Για να γίνει κατανοητό αναφέρεται ότι ο αστυνομικός ο οποίος θα κάνει τη σύλληψη ή ο προανακριτικός υπάλληλος ο οποίος θα διενεργεί την προκαταρκτική εξέταση, δεν θα υπάρχει υποχρέωση να κληθεί στο ακροατήριο, εφόσον το ζητήσει ο κατηγορούμενος. Αντίθετα, ο κατηγορούμενος θα έχει πέντε μέρες μετά την κλήτευσή του -ποιος κατηγορούμενος μπορεί να το γνωρίζει αυτό- για να τον καλέσει. Διαφορετικά δεν θα έρχεται ο αστυνομικός ή ο προανακριτικός υπάλληλος στο δικαστήριο για να υποβληθεί στη βάσανο των ερωτήσεων της υπεράσπισης. Κατ’ αρχάς έχω τη γνώμη ότι και αυτή η διάταξη δεν πρόκειται να εφαρμοστεί, διότι για να υπάρξει παραίτηση από αυτό το ουσιώδες δικαίωμα του κατηγορουμένου, πρέπει αυτή να είναι ρητή. Και αυτά είναι πράγματα γνωστά στη νομολογία, τα οποία αγνοείτε για να πουλήσετε νόμο και τάξη στο ακροδεξιό κοινό.

-Επιπλέον μας λέει ο κύριος υπουργός ότι έχει θυματοκεντρική προσέγγιση, η οποία όμως κάνει φτερά όταν ερχόμαστε στα ζητήματα της ενδοοικογενειακής βίας. Εκεί τα ξεχνάμε τα θύματα. Εκεί ο θεσμός ποινικής διαμεσολάβησης περιορίζει τη δυνατότητα των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, τα φέρνει σε άμεση επαφή με το δράστη και τα εγκλωβίζει στην κακοποιητική κατάσταση. Κι εσείς αυτό το πλασάρετε ως δήθεν διάταξη για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας.