Βέβαια, ο «απλός» λαός δεν είναι και τόσο απλός όσο τον θεωρούν οι πολιτικές και οικονομικές ελίτ. Ο «απλός» λαός δεν είναι και τόσο απλός ώστε να πρέπει να του τα κάνες λιανά και ευκολοχώνευτα όσα του ετοιμάζεις, ώστε να καταπίνει αμάσητες τις αγριότητες, τις χυδαιότητες και τις κουφότητες. Ο «απλός» λαός, παρά τις προσπάθειες από το βαθύ σύστημα να καταστεί ένα φοβισμένο και πανικόβλητο συμπίλημα τυχάρπαστων αθυρμάτων, παραμένει αρκετά πολύπλοκος ως κατάσταση, γοητευτικότατος ως προς τις εννοιολογήσεις και τις αναμονές του, εξαιρετικά αποτελεσματικός ως προς τις αντιδράσεις του και απολύτως απρόβλεπτος ως προς τη στανική επιβολή παραποιήσεων της πραγματικότητας. Και όποτε χρειάστηκε, ο «απλός» λαός πήρε την κατάσταση στα χέρια του και πολύ απλά (γιατί και ο ηρωισμός απλός είναι, τουλάχιστον τόσο απλός όσο και η δειλία, όσο και η υπόκυψη) έσωσε την τιμή της πατρίδας, τη δημοκρατία, την ίδια του την ύπαρξη σε τελευταία ανάλυση.
Θέλω να πω ότι η απλότητα του λαού είναι μια υπόθεση βαθύτητας και αποτέλεσμα πολύπλοκων διαδικασιών, τις οποίες ποτέ κανείς αυθέντης δεν κατάφερε να κατανοήσει. Παρά τα θηριώδη κύματα καταπίεσης από τους φασιστικούς ολέθρους, μέχρι τις σημερινές σφαγές όπου γης προς χάριν της δημοκρατίας (τους). Παρά τις εκατόμβες νεκρών και τα πελώρια παγκόσμια καραβάνια προσφύγων. Παρά τις εκστρατείες ψεύδους για να καλυφθεί η τερατώδης συγκέντρωση πλούτου στα χέρια μιας σχεδόν μηδενικής μειοψηφίας εις βάρος όλων των υπολοίπων. Παρά την αιματοβαμμένη διαδρομή των συστημάτων εξουσίας, από τον έλεγχο των ιδεολογιών μέχρι τον έλεγχο των συμπεριφορών που ονομάζεται βιοπολιτική. Παρά τις σημερινές απίστευτες δυνατότητες χειραγώγησης, υποδούλωσης, εκφασισμού, το μόνο που έχει καταφέρει το σύστημα είναι η ανάπτυξη εξωπραγματικών σε ποικιλία και εφευρετικότητα τεχνικών εξουσίας. Με τίμημα την καταστροφή ανθρώπων και περιβάλλοντος. Την απίστευτη καταστροφή, αφού είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας (ας προσπαθήσουμε να φανταστούμε το εννοιολογικό βάθος που υπάρχει κάτω από τη φράση «ιστορία της ανθρωπότητας») που το φέρον, ο πλανήτης δηλαδή, κινδυνεύει από το φερόμενο: από τον άνθρωπο. Για την ακρίβεια, από μια αποθηριωμένη δράκα (και τους υπηρέτες της) που διαφεντεύει, κατά εξάμβλωση κάθε λογικής, τις τύχες του κόσμου.
Δηλαδή μηδέν εις το πηλίκον, ακόμα κι όταν το μέσον είναι εκείνο το άγριο μηδέν… εις το πηλίκιον των διδακτοριών, των σφαγιαστικών καθεστώτων, της εξαγωγής πάνοπλης δημοκρατίας εις βάρος άμαχων, της ξιφήρους ιδεολογίας εναντίων των πεινασμένων και των απολύτως αδύναμων, της σταυροφόρου πατριδολαγνείας που σταυρώνει τους ικέτες επάνω στον σταυρό της αγάπης.
Και πάλι μηδέν εις το πηλίκον. Ο λαός επιμένει να μην είναι απλός στον πυρήνα της υπόστασής του. Επιμένει να μην υποβιβάζεται στο ζερό όπου τον περιορίζουν ή προσπαθούν να τον περιορίσουν οι δυνατοί, οι «επάνω», ποντάροντας πάντοτε τα ρέστα του σ’ αυτό το εξ αρχής χαμένο παιχνίδι της υποτίμησης. Γιατί ο λαός δεν είναι μονάχα η πηγή των εξουσιών της δημοκρατίας (πού θα πάει, κάποτε θα το μάθει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης). Κυρίως είναι η πηγή της παγκόσμιας γνώσης. Η πηγή και ο γενέθλιος τόπος των ιδεών με φορέα τη γλώσσα. Χωρίς την ανθρώπινη κατάσταση που στην οργανωμένη της μορφή ονομάζεται λαός και στην οργανωμένη της συνθήκη κοινωνία, δεν υφίσταται τίποτα. Και χωρίς όσο το δυνατόν πιο βαθιά, πιο ευρύχωρη, πιο ελεύθερη διαχείριση αυτής της κατάστασης, δηλαδή χωρίς αληθινή δημοκρατία, τίποτα δεν μπορεί να προχωρήσει. Και ως γνωστόν, ό,τι δεν προχωράει πεθαίνει.
Κάτι τέτοιο όμως το μαθαίνεις μονάχα μέσω της δημοκρατικής συνείδησης. Και δεν είναι γνώση που παρέχεται άπαξ. Χρειάζεται καθημερινή μαθητεία στο μεγάλο σχολείο των ανθρώπων και καθημερινή σύμπραξη στο μεγάλο γυμναστήριο των νευμάτων προς τον Άλλο, στο μεγάλο αγώνισμα της οδοιπορίας προς το νόημα της ίδιας της ύπαρξης που είναι το «κοινόν» των πάντων. Γιατί έτσι κι αλλιώς η δημοκρατία είναι ένα πολύπλοκο πολίτευμα μαθητείας όπου ο κάθε ένας μαθητεύει δίπλα στον καθ’ όλου Άλλον. Η δημοκρατία δεν έχει πελάτες, όπως την ονειρεύονται οι καθ’ ημάς Μητσοτάκηδες, ούτε και πελάτες σχολείου. Αυτά είναι για τα Γέιλ και τα Στάνφορντ και τα Τζορτζτάουν, όπου η εισαγωγή με κομπίνα κοστίζει 500.000 δολάρια το (ακριβό) κεφάλι των νεοσσών του συστήματος. Μόλις προχτές αποκαλύφθηκε η (ακόμα μία) κομπίνα.
Αλήθεια. Πόσους θανάτους παιδιών κοστίζει η κάθε τέτοια εισαγωγή στο Γέηλ; Η απάντηση είναι εξαιρετικά πολύπλοκη. Και μόνο ο «απλός» λαός μπορεί να την δώσει. Οι «άριστοι» έχουν άλλες δουλειές…
Κώστας Καναβούρης
Πηγή: Η Αυγή
