Ο διάλογος Τραμπ και Βανς με Ζελένσκι, σε απευθείας μετάδοση, αλλάζει ό,τι γνωρίζαμε για τη διπλωματία κορυφής. Γνωρίζαμε ότι οι συναντήσεις προετοιμάζονται λεπτομερώς από τα επιτελεία, με προσυμφωνημένη ατζέντα, με προσυμφωνημένες λίγο-πολύ ακόμα και τις κοινές δηλώσεις. Οι διαφωνίες δημοσιοποιούνται από παράλληλα κανάλια. Και φυσικά ό,τι διαμείβεται πίσω από κλειστές πόρτες δεν βγαίνει παραέξω· συχνά, οι ηγέτες μένουν οι δυο τους, τετ α τετ, ακόμα και χωρίς τους διερμηνείς τους.
Ο Τραμπ το άλλαξε· πήγε τη διπλωματία κορυφής στην πίστα του τηλεοπτικού ριάλιτι, του ντιμπέιτ σε live streaming. Και ποια διπλωματία; Νουθετεί/διατάσσει τον Ουκρανό σύμμαχό του για άνευ όρων συνθηκολόγηση και ταυτόχρονη εκχώρηση του ορυκτού πλούτου της χώρας του για εξόφληση των πολεμικών χρεών προς τις ΗΠΑ. Οι κώδικες της πολιτικής και της διπλωματίας έχουν αντικατασταθεί πλήρως από τους κώδικες των επιχειρηματικών ντιλ και της ωμής υπαγόρευσης. Αυτή είναι μια πρώτη ανάγνωση, ταιριαστή με το προφίλ των ΜAGA Τραμπ και Βανς, που δεν διστάζουν να λοιδορήσουν κάθε Ευρωπαίο. Σε δεύτερη ανάγνωση, βλέπουμε ότι έχει μεταβληθεί άρδην η πολιτική των ΗΠΑ για τον πόλεμο στην Ουκρανία και το συνεπαγόμενο κόστος για τις ΗΠΑ. Αυτή είναι η ουσία, η στρατηγική μετατόπιση. Αυτή τη δεύτερη μεγάλη αλλαγή δεν αντελήφθη εγκαίρως ο Ζελένσκι, μαθημένος από τις πανηγυρικές υποδοχές σε κοινοβούλια και ανάκτορα, όλα τα χρόνια του πολέμου. Εξ ου και η διαπραγμάτευση τελείωσε προτού καν αρχίσει.
Από την Κάλας στη Φον ντερ Λάιεν…
Ο Τραμπ μιλά σε Ευρωπαίους ηγέτες αδύναμους πολιτικά, ή και απονομιμοποιημένους στο εσωτερικό της χώρας τους, όπως ο Μακρόν. Οι δε επικεφαλής της Ε.Ε. δεν παίρνουν ραντεβού ούτε καν από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών – βάναυσο ομολογουμένως δείγμα του πώς αντιμετωπίζει πολιτικά η παρούσα κυβέρνηση των ΗΠΑ τη f*uck Europe. Πώς αλλιώς άλλωστε; Η ύπατη εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής της Ε.Ε., η Εσθονή Κάγια Κάλας, είναι ένα φαιδρό πρόσωπο, που αναγγέλλει δημοσίως τη συνέχιση του πολέμου κατά της Ρωσίας και την προετοιμασία για πόλεμο με την Κίνα! Η δε αποτυχημένη υπουργός Αμυνας της Γερμανίας, νυν πρόεδρος της Κομισιόν, Φον ντερ Λάιεν, κηρύσσει τη μετατροπή της Ε.Ε. σε οικονομία και κοινωνία πολέμου. Ποιος μπορεί να τους πάρει στα σοβαρά; Είναι φανερό ότι όλοι κάνουν εξωτερική πολιτική με τα μάτια στραμμένα στα εθνικά ακροατήριά τους, ή συνυφασμένη με τα συμφέροντα ορισμένων βιομηχανικών κλάδων. Την υποκρισία διαδέχεται ο κυνισμός, με κοινή συνιστώσα την καταλήστευση ρημαγμένων χωρών και λαών. Το βλέπουμε στα καμώματα του αίφνης φιλοευρωπαίου Στάρμερ και του ναπολεοντίσκου Μακρόν. Βλέπουμε και μια υπερβολική, σχεδόν ψυχωσική, αντιμετώπιση των γεωπολιτικών γεγονότων εκ μέρους μικρών κρατών, όπως λ.χ. τα κράτη της Βαλτικής, που θέλουν να παρασύρουν όλη την Ε.Ε. σε διαρκή πόλεμο. Σαν να μην έχουμε ήδη ενώπιόν μας τη θυσία μισού εκατομμυρίου και την προσφυγιά μερικών εκατομμυρίων Ουκρανών, την ολοσχερή καταστροφή των ενεργειακών υποδομών, την καταχρέωση και εκποίηση της χώρας – αυτά που υπενθύμιζε κυνικά ο Βανς στον Ζελένσκι.
Μητσοτάκης, από τον Τραμπ στον Ερντογάν
Σε αυτό περιβάλλον, μεταβαλλόμενο και ολισθηρό, κινείται η ελληνική κυβέρνηση. Ιδίως ο πρωθυπουργός, που έκανε «προσωπική» εξωτερική πολιτική, με παραχωρήσεις βάσεων χωρίς ανταλλάγματα, με εντυπωσιοθηρία, με πανάκριβα ψώνια εξοπλισμών για να εξαγοράσει φιλίες, με κρίσιμες αναβολές. Τίποτε δεν έχει απομείνει απ’ όλα αυτά. Ο Μακρόν παραπαίει πολιτικά και πουλά οπλισμό στην Τουρκία· οι Ντέμοκρατς στις ΗΠΑ απήλθαν· η Ε.Ε. βιώνει το ιστορικό της vertigo· από το Ισραήλ η Ελλάδα δεν έχει να προσδοκά τίποτε, ενώ έχει διαρρήξει σοβαρά τις σχέσεις της με τη Ρωσία. Αλλαξε πλευρό η Ιστορία.
Μόνη σταθερά είναι ο Ερντογάν, που κλείνει το Κουρδικό, ελέγχει έδαφος στη Συρία, συνομιλεί και κάνει μπίζνες με ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα και περιμένει από θέσεως ισχύος τον Κυρ. Μητσοτάκη, χωρίς ατλαντικούς «προστάτες» και διαμεσολαβητές, όπως του είπε μετά την αθέτηση των συμφωνηθέντων στην Κωνσταντινούπολη.
Απονομιμοποιημένος πλήρως στο εσωτερικό με τα Τέμπη (αλλά και τα Predator), έρμαιο πλέον των ολιγαρχών που τον στήριξαν και των κομματικών διεργασιών, ο Κυρ. Μητσοτάκης βλέπει επίσης να καταρρέει όλη η διπλωματία των εντυπώσεων και των σούρτα-φέρτα, στην οποία επιδόθηκε επί πέντε έτη.
Ας φανταστούμε τον Κυρ. Μητσοτάκη στον Λευκό Οίκο, να ακούει τα ντιλ του Τραμπ για ΑΟΖ και γεωτρήσεις και real estate στα νησιά, για cards και win-win, σε απευθείας μετάδοση, χωρίς ότο κιου, χωρίς στημένες ερωτήσεις, και ο ΜAGA να τον προβοκάρει με ποσοστά δημοσκοπήσεων
