Συνεντεύξεις

Νίκος Βούτσης: Σύγκλιση των προοδευτικών δυνάμεων για εναλλακτική κυβερνητική πρόταση

• Μέσα στη ΝΔ η τυπική της παντοδυναμία και η κυβερνητική αλαζονεία έρχονται καθημερινά αντιμέτωπες με όλα τα ζητήματα που είχε κατορθώσει να βάλει «κάτω από το χαλί» πριν ένα χρόνο.
 
• Αποκαλύπτεται η υποβάθμιση του κράτους δικαίου και με διεθνείς αρνητικές επιπτώσεις. Αναγνωρίζεται η κρίση του παραγωγικού – καταναλωτικού μοντέλου που εμμονικά προωθεί με τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της, με αιχμές την απίστευτη ακρίβεια για το λαό και τα απίστευτα κέρδη για τις εταιρείες ενέργειας, τις τράπεζες και τις αλυσίδες τροφίμων.
 
• Χρειάζεται τεκμηριωμένη και μαχητική αντιπολίτευση για προοδευτική διέξοδο, σε όλους τους τομείς του πολιτικού συστήματος, του κοινωνικού κράτους, του νέου παραγωγικού μοντέλου.
 
• Η υπόθεση της σύγκλισης όλων των προοδευτικών δυνάμεων και της εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης απέναντι στη νεοφιλελεύθερη πολιτική των κυβερνήσεων Μητσοτάκη ήταν και είναι αναγκαία για τη διέξοδο από την κρίση.
 
• Οι νέες γενιές ζητούν απαντήσεις και απαιτούν ειλικρινείς προτάσεις.
 
• Είμαι αισιόδοξος για την πορεία και το μέλλον της Νέας Αριστεράς.
 
Συνέντευξη στον Γιάννη Παργινό και την POLITICAL:
 
• Στην Ευρώπη, παρατηρείται μια στροφή της κοινωνίας προς τα δεξιά, μια γενική συντηρητικοποίηση. Αλήθεια, τι φταίει, γιατί η Αριστερά και η Κεντροαριστερά δεν πείθουν;
Τα ερωτήματα είχαν τεθεί διεθνώς με ενάργεια και αφορούν στις κοινωνίες του «προηγμένου κόσμου» μετά την πανδημία, την ενεργειακή κρίση, τους πολέμους στην περιοχή μας, των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και βέβαια των εντεινόμενων μεταναστευτικών – προσφυγικών ροών. Στην αρχή λοιπόν αυτού του νέου ιστορικού κύκλου διαμορφώνεται πράγματι ένας συντηρητικός συσχετισμός μέσα στην κοινωνία αλλά και στην πολιτική ζωή χωρών που δεν είχαν τέτοια παράδοση όπως η Ιταλία και οι Σκανδιναβικές χώρες. Κοινός τόπος όμως είναι η μεγάλη αύξηση των ανισοτήτων ως απόρροια αυτών των πολλαπλών κρίσεων που σηματοδοτούν και τη φάση της αποπαγκοσμιοποίησης.
Σ’ αυτό το πεδίο, σ’ αυτές τις διαφορετικές ατζέντες συντηρητικών και προοδευτικών δυνάμεων δοκιμάζεται σήμερα αλλά και θα δοκιμασθεί στο προσεχές μέλλον η αναγκαιότητα ή όχι των δημόσιων πολιτικών, η ιστορική ανάγκη για ανοιχτές και συμπεριληπτικές κοινωνίες ή για περίκλειστα εθνικά κράτη, η ευρωπαϊκή οντότητα ως αυτόνομος πόλος σ’ έναν πολυπολικό κόσμο ή η διαιρεμένη Ευρώπη με τείχη μέσα της και στα σύνορά της και βέβαια θα δοκιμασθούν οι προκλήσεις για ειρήνη ή για πολεμικές συρράξεις.
Η προσχώρηση στην ατζέντα της δεξιάς και της ακροδεξιάς δεν οδηγεί παρά μόνο στην αλλοίωση της ταυτότητας των προοδευτικών κομμάτων και την αυξανόμενη επιρροή της ακροδεξιάς. Με αυτή την έννοια η αδυναμία, ή και η αποτυχία, των δυνάμεων της πολύχρωμης Αριστεράς, της πολιτικής οικολογίας, της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας και η υποχώρηση μπροστά στην ακροδεξιά ατζέντα πρέπει να οδηγήσει σε αναστοχασμό και σε πρωτοβουλίες που θα φέρουν ξανά τους πολίτες στο προσκήνιο μαζί και με τη λύση των προβλημάτων τους με όρους κοινωνίας και αλληλεγγύης.
 
• Στην Ελλάδα, παρατηρείται μια πολυδιάσπαση στον ευρύτερο χώρο της κεντροαριστεράς με αποτέλεσμα να κυριαρχεί η ΝΔ ως κυβέρνηση και τα ποσοστά της ευρύτερης κεντροδεξιάς να υπερβαίνουν κατά πολύ εκείνα της ευρύτερης Κεντροαριστεράς. Ποια η δική σας ερμηνεία;
Η υπόθεση της σύγκλισης όλων των προοδευτικών δυνάμεων και της εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης απέναντι στη νεοφιλελεύθερη πολιτική των κυβερνήσεων Μητσοτάκη ήταν και είναι αναγκαία για τη διέξοδο από την κρίση.
Ήταν ιδιαίτερα επίκαιρη και ρεαλιστική ως πρόταση στις εκλογές που έγιναν με το σύστημα της απλής αναλογικής. Δυστυχώς δεν διαμόρφωσε μια κουλτούρα συνεργασίας τόσο με ευθύνη δικιά μας για τον τρόπο και τη συνέπεια που την καλλιεργήσαμε αλλά και κυρίως με ευθύνη των άλλων δυνάμεων της Αριστεράς και της Κεντροαριστεράς.
Σήμερα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα όχι μόνο γιατί έχει αλλάξει ο εκλογικός νόμος αλλά κυρίως γιατί υπάρχει αυτή η πολυδιάσπαση και ένας άγονος ανταγωνισμός ανάμεσα στις προοδευτικές δυνάμεις. Την ίδια ώρα όμως μέσα στη ΝΔ η τυπική της παντοδυναμία και η κυβερνητική αλαζονεία έρχονται καθημερινά αντιμέτωπες με όλα τα ζητήματα που είχε κατορθώσει να βάλει «κάτω από το χαλί» πριν ένα χρόνο.
Αποκαλύπτεται η υποβάθμιση του κράτους δικαίου και με διεθνείς αρνητικές επιπτώσεις. Αναγνωρίζεται η κρίση του παραγωγικού – καταναλωτικού μοντέλου που εμμονικά προωθεί με τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της, με αιχμές την απίστευτη ακρίβεια για το λαό και τα απίστευτα κέρδη για τις εταιρείες ενέργειας, τις τράπεζες και τις αλυσίδες τροφίμων.
Δεν υπάρχει αναδιανομή του πλούτου με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης, ενώ συνυπάρχουν στο εσωτερικό της πολύ διαφορετικές αντίθετες πολιτικές για τα ζητήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της εξωτερικής πολιτικής, της πολιτικής για τη μετανάστευση.
Η εξέλιξη αυτή αναδιαμορφώνει τις προϋποθέσεις για αμφισβήτηση της ηγεμονίας ή της κυριαρχίας κατ’ άλλους της ΝΔ «από τα δεξιά» αλλά και «από τα αριστερά».
 
• Τι κρίνετε πως πρέπει να γίνει προκειμένου η Κεντροαριστερά να διεκδικήσει με αξιώσεις τη διακυβέρνηση της χώρας, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015;
Βασική προϋπόθεση για κάθε εξέλιξη σ’ αυτή την κατεύθυνση της κυβερνησιμότητας αποτελεί η ενθάρρυνση, η μαζικοποίηση, η αυτόνομη δυναμική των παρεμβάσεων, των κινημάτων που φέρνουν τη νεολαία και το λαό στο προσκήνιο και θεραπεύουν επίσης το τραύμα της πολιτικής – εκλογικής αποχής που γιγαντώνεται τα τελευταία χρόνια.
Παράλληλα, χρειάζεται τεκμηριωμένη και μαχητική αντιπολίτευση με την ταυτόχρονη προβολή των μεγάλων τομών που πρέπει, χωρίς τακτικισμό, να προβάλλει η Αριστερά ως αναγκαίες για την προοδευτική διέξοδο, σε όλους τους τομείς του πολιτικού συστήματος, του κοινωνικού κράτους, του νέου παραγωγικού μοντέλου,.
Οι νέες γενιές που βίωσαν τις αλλεπάλληλες κρίσεις και διαμόρφωσαν μια συνείδηση για τις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις τους ζητάνε απαντήσεις πολύ πέραν πλέον της διαιρετικής πολιτικής μνημόνιο – αντιμνημόνιο. Απαιτούν ειλικρινείς προτάσεις με σύγχρονη οπτική για το ταξικό πρόσημο αλλά και την κατεύθυνση όσο και τη χρήση των νέων τεχνολογιών στο σύγχρονο κόσμο. Αγωνιούν ιδιαίτερα για το «θολό» μέλλον και την ποιότητα της ζωής τους.
 
• Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, διασπάστηκε σε δύο κόμματα. Θεωρείτε δυνατή μια ενδεχόμενη μελλοντική επανένωση, με ποιο κοινό αφήγημα και με ποιες πολιτικές προϋποθέσεις;
Ο χώρος της Ανανεωτικής και Ριζοσπαστικής Αριστεράς υπήρξε παραδοσιακά ένας χώρος ανοικτών διεργασιών, ανασυνθέσεων με πολιτικές συγκλίσεις και διασπάσεις.
Είναι μια οδυνηρή διαδικασία η διάσπαση αλλά από ότι φαίνεται ήδη πολιτικά εξηγήσιμη και αξιακά αναγνωρίσιμη μέσα στην κοινωνία. Θα ήθελα να διαψευστώ στην εκτίμησή μας για το ότι η μετάλλαξη αυτού του χώρου θα συμβεί με ταχείς μάλιστα ρυθμούς. Είμαι ωστόσο αισιόδοξος για την πορεία και το μέλλον της Νέας Αριστεράς.
 
• Ευρωεκλογές : Ποια μηνύματα πολιτικά προσμένετε να αναδείξουν οι κάλπες, για την Ελλάδα και για την Ευρώπη;
Με τα σημερινά δεδομένα δεν είμαι αισιόδοξος για το ότι θα κυριαρχήσει η ατζέντα στην οποία αναλυτικά αναφέρθηκα στην απάντησή μου στην πρώτη σας ερώτηση και θα διαμορφωθούν αντίστοιχοι συσχετισμοί με προοδευτικό πρόσημο. Εμείς θα εργαστούμε για να παραχθούν αντίστοιχες απαντήσεις και επιλογές υπέρ των προοδευτικών δυνάμεων με επαναφορά στις αξίες της αλληλεγγύης, του κράτους δικαίου, των κοινωνικών συγκλίσεων, της αναλογικής επιβάρυνσης και επίλυσης ζητημάτων για μείζονα θέματα όπως τα χρέη των κρατών αλλά βέβαια και το μεταναστευτικό.
 
• Ο Αλέξης Τσίπρας, θα μπορούσε να παίξει κάποιο ρόλο, όπως πολλοί ισχυρίζονται;
Ο σ. Τσίπρας έχει δηλώσει και είναι παρών στις πολιτικές εξελίξεις με τον τρόπο που ο ίδιος έχει επιλέξει και βέβαια έχει ενεργό ρόλο ως βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με διακριτή παρουσία μάλιστα διεθνώς, στο Συμβούλιο της Ευρώπης.
 
POLITICAL