Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πριν αναφερθώ γενικότερα στο νομοσχέδιο και όχι στις λεπτομέρειές του, που έχουν τη σημασία τους και για τις οποίες υπήρξαν, κατά τη γνώμη μου, έξοχες εισηγήσεις και στην Επιτροπή και εδώ από τον εισηγητή μας, από τον κοινοβουλευτικό μας εκπρόσωπο, από τους Βουλευτές, και από άλλους Βουλευτές και έχουν διαφανεί οι διαφοροποιήσεις, πριν να μιλήσω λοιπόν γενικότερα για την επιχειρούμενη, κατά τη γνώμη μου, βαθιά συντηρητική αναδίπλωση του νομικού μας πολιτισμού με αυτήν τη νομοθετική προσπάθεια που γίνεται σήμερα από πλευράς της Κυβέρνησης θέλω να αναφερθώ σαφώς στο ζήτημα των γυναικοκτονιών.
Κύριε Υπουργέ, νομίζω ότι, και σας καλώ, θα πρέπει μετά και από τη δημόσια συζήτηση που έχει γίνει γύρω από αυτό το θέμα, αλλά και σε αυτήν την Αίθουσα να προχωρήσετε στο βήμα της αποδοχής της τροπολογίας η οποία έχει κατατεθεί εκ μέρους της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Και θα αναμένουμε αυτήν την κίνηση από την πλευρά σας παρότι τα δημόσια σήματα προς ώρας δεν κατατείνουν δυστυχώς σε αυτήν την κατεύθυνση.
Πρέπει να είμαστε πάρα πολύ σαφείς. Η επιμονή διεθνώς και μέσω τώρα του ψηφίσματος που έχει προετοιμαστεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο εσωτερικό της χώρας με την εξαιρετική εγκύκλιο του Εισαγγελέα κ. Πλιώτα πριν από μία βδομάδα-δέκα μέρες, η επιμονή που υπάρχει για αυτό το ζήτημα δεν είναι γιατί ανέκυψε τώρα και γι’ αυτό δεν έχει κομματικό ή πολιτικό πρόσημο, σας το λέω ευθύτατα. Αλλά λόγω της πανδημίας, όπου αυξήθηκαν και διεθνώς και στη χώρα μας σαφώς τα κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας, δόθηκε η ευκαιρία να σπάσει η σιωπή. Αυτή είναι η συγκυρία την οποία καλούμαστε εμείς να αξιοποιήσουμε και να νομοθετήσουμε πάνω σε αυτό το ζήτημα. Έσπασε μια σιωπή πολύχρονη μέσα σε κοινωνίες οι οποίες σιωπούν, σιωπούσαν σε βάρος χιλιάδων γυναικών.
Τα φαινόμενα τώρα και η καταμέτρηση που γίνεται στη χώρα μας και σε άλλες χώρες είναι ένα υποπολλαπλάσιο των χιλιάδων γυναικών που έχουν υποστεί την ενδοοικογενειακή βία ή και έχουν δολοφονηθεί και έχει αποκρυβεί το αίτιο της δολοφονίας τους με συναινέσεις, με την κακή έννοια, του κλειστού πυρήνα κοινωνιών. Το γνωρίζετε, το γνωρίζουμε και το γνώριζε και το δικαιϊκό μας σύστημα παρόλα αυτά επί δεκαετίες ακούγαμε για εγκλήματα τιμής ή εγκλήματα πάθους. Ακούγαμε δηλαδή για υποκριτικές και προσχηματικές αιτιάσεις, που δεν βέβαια δεν έφταναν στον πυρήνα της πράξης.
Είναι σαφές ότι υπάρχουν, και ανάλογα με τις κρίσεις τις ιστορικές που διαμορφώνονται μέσα στις κοινωνίες, μόνιμες και οριζόντιες πατριαρχικές και δομές, ανδροκρατικές δομές. Υπάρχει μία αντίληψη, δυστυχώς, λόγω ακριβώς αυτών των δομών και των συστημικών συντηρητικών προτύπων που υπάρχουν σε ορισμένες κοινωνίες ή πλαίσια ότι πέραν της μητέρας μας ή της αδελφής μας η γυναίκα μας, η συμβία μας, η σύντροφός μας ενδεχομένως, για κάποιους λίγους, αλλά υπάρχει η αντίληψη ότι είναι κτήμα και με αυτή την έννοια μπορεί και να είναι υποκείμενο της όποιας αντιμετώπισης, της όποιας συμπεριφοράς που φτάνει μέχρι και την δολοφονία. Κι αυτό έρχεται μέσα, επαναλαμβάνω, από κοινωνικές καταστάσεις, μέσα από ανοχές.
Έχει σπάσει αυτή η σιωπή και διεθνώς και στη χώρα μας, το γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά, και θα πρέπει πάνω σε αυτό να υπάρξει μία ομόθυμη στάση. Από την πλευρά μας και από την πλευρά και άλλων πολιτικών δυνάμεων εγκαίρως έχουμε πει και έχουμε θέσει αυτά τα ζητήματα. Έχει σημασία να εισαχθεί αυτή η ορολογία και να εισαχθεί και στο εύρος του κολασμού και στην αυστηροποίηση των ποινών όλο το πολύ σύνθετο ζήτημα που κατατείνει στην εμφάνιση αυτών των εγκληματικών πράξεων των γυναικοκτονιών.
Όπως επίσης να τηρούνται οι διατάξεις που αφορούν στα εγκλήματα απέναντι στο διαφορετικό, στο διακριτό, στον διαφορετικό σε σχέση με τις σεξουαλικές προτιμήσεις ή οτιδήποτε άλλο μέσα στο κοινωνικό μας σύνολο. Τώρα διεξάγεται μετά από χρόνια και διεξάγεται με δυσκολίες και η δίκη για την δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου και το γνωρίζουμε όλοι μας.
Άρα λοιπόν από την πλευρά μας είμαστε πάρα πολύ σαφείς. Σας το λέμε ότι θα πρέπει να εναρμονιστείτε διά της αποδοχής της προτάσεως στη συζήτηση που γίνεται στο Ευρωκοινοβούλιο, στη συζήτηση που γίνεται μέσα στην ελληνική κοινωνία για να βάλουμε όσο μπορούμε, διότι δεν είναι εύκολο αυτό, ένα στοπ.
Εάν δεν το δεχθείτε, θέλω να είμαι ευθύς, εσείς το καθιστάτε, εσείς το αναγάγετε και κακώς σε πολιτικό και κομματικό ζήτημα. Δηλαδή σε μία πολιτική σύγκρουση όπου πολλές πολιτικές δυνάμεις του δημοκρατικού τόξου έχουν θέσει το ζήτημα, γυναικείες οργανώσεις, διεθνείς οργανισμοί, έχει τεθεί στην κοινωνία και εσείς για λόγους πολιτικούς, για λόγους κομματικούς, για λόγους ιδεοληψίας ή οτιδήποτε άλλο δεν το αποδέχεστε. Και δεν θα πρέπει ένα τέτοιο ζήτημα να το βάλουμε σε αυτή την διελκυστίνδα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι σαφές ότι έρχονται στην επιφάνεια οι διαφορετικές ματιές, αλλά και πολιτικές όπου η Αριστερά ή η Δεξιά και γενικότερα αυτοί οι πόλοι, θα έλεγε κανείς, των προοδευτικών και των συντηρητικών δυνάμεων βλέπουμε την πανδημία -τα λέγαμε από τους πρώτους μήνες, πόσο μάλλον τώρα ενάμιση χρόνο μετά- δηλαδή για τον κόσμο και την κοινωνία μας πριν και μετά την πανδημία έρχεται στην επιφάνεια δραματικά το εξής ζήτημα. Τι ανάγνωση κάνετε εσείς στις βαριές συνέπειες που υπάρχουν στην πλειοψηφία του κοινωνικού συνόλου, για αυτές τις καταστάσεις που βιώσαμε, και βιώνουμε, και μπορεί να βιώσουμε για αρκετό ακόμα μέσα στην κοινωνία και μιλάμε για την πλειοψηφία της κοινωνίας;
Η Αριστερά και άλλες δημοκρατικές δυνάμεις λένε ενίσχυση του ΕΣΥ, ενίσχυση των δημόσιων υποδομών, ενίσχυση των δομών στήριξης, των εγγυήσεων για ελευθερίες, για δικαιώματα, για τη νέα γενιά δικαιωμάτων που αναφύονται μέσα από τα επίδικα αυτών των κρίσεων, ενίσχυση των διαύλων ενημέρωσης, επικοινωνίας, διεύρυνσης της δημόσιας σφαίρας. Αυτές είναι οι ανάγκες για μία κοινωνία που υπέστη, υφίσταται και θα υποστεί από εδώ και πέρα τις δραματικές συνέπειες της ίδιας της πανδημίας, πέραν βέβαια και των χιλιάδων θανάτων.
Εσείς πώς απαντάτε εδώ και δυόμισι χρόνια; Τι ανάγνωση κάνετε; Η ανάγνωσή σας είναι ότι μετατρέπετε σε τιμωρητικό το δικαιϊκό μας σύστημα, κάνετε νομοθετικές ρυθμίσεις επιλεκτικές για τα λευκά κολάρα, όπως αναφέρθηκε χθες από εισηγητές, γίνονται ατιμωρητί πάρτι κατευθείαν αναθέσεων και χαριστικών προνομιακών ρυθμίσεων ενώ την ίδια ώρα -και γι’ αυτό θεωρώ ότι είναι κατευθείαν πολιτικό το ζήτημα του ότι έχει έρθει για συζήτηση αυτή η νομοθετική σας πρόταση- ενώ την ίδια ώρα σε διάφορους τομείς, και το ζήσαμε δυόμισι χρόνια, τι κάνετε;
Ενισχύετε αντί όλων αυτών που είπαμε προηγούμενα τους κατασταλτικούς μηχανισμούς και το νομικό οπλοστάσιο στο όνομα μιας αναλογικοποίησης, που είναι καθαυτό αυστηροποίηση για λάθος πράγματα -για μερικά εξ αυτών διότι έχει γίνει η νομική συζήτηση για άλλες πλευρές- για να αντιμετωπιστούν τώρα και στο μέλλον οι κοινωνικές αντιδράσεις. Γι’ αυτό το κάνετε.
Το μόνο σας μέλημα δεν είναι απλά να ανταποκριθείτε σε κάποια πρωτοσέλιδα εφημερίδων της δεξιάς, είναι βαθύτερο, να υπάρχει αυτό το οπλοστάσιο και αυτοί οι μηχανισμοί σε βάρος άλλων προτεραιοτήτων της χώρας, για να αντιμετωπιστούν οι αντιδράσεις από τον κόσμο. Και κάνετε και κάτι ακόμα προς τη δικαιοσύνη και απορώ, κύριε Υπουργέ, γιατί ούτε εσείς είστε νομικός ούτε εγώ είμαι νομικός, αλλά είναι σίγουρο ότι αντιλαμβάνεστε ότι περιορίζετε και την ίδια τη δικαιοσύνη –τους άξιους δικαστές μας- να έχουν το εύρος της δικιάς τους συμπεριφοράς και κατανομής ευθυνών ανάλογα και με την ακροαματική διαδικασία. Το συρρικνώνετε απίστευτα, με αποτέλεσμα τι να γίνει; Αντί οι ποινικοί κώδικες να είναι το ενδιάμεσο ανάμεσα σε τολμηρές μεταρρυθμίσεις για την πρόληψη της εγκληματικότητα, για τον σωφρονισμό, για την εναλλακτική έκτιση ποινών και κυρίως, για τον σχεδιασμό της κοινωνικής επανένταξης –παίρνω τα λόγια και του κ. Σκανδαλίδη, προηγούμενα- αντί όλες αυτές οι ανάγκες συμπεριληπτικά να ανταποκρίνονται στα μείζονα ζητήματα που συζητάμε, αυστηροποιείτε, παίρνετε το ενδιάμεσα και διά της καταστολής δίνετε τα σήματά σας.
Σας δίνω ένα τελευταίο παράδειγμα μήπως πειστείτε για το θέμα της ποινικοποίησης του πολιτικού διαλόγου, έτσι όπως εμφανίζεται στη συζήτηση και που βεβαίως δεν είναι προστασία του κοινωνικού συνόλου διά της περίφημης διασποράς των ψευδών ειδήσεων.
Πόσοι από εσάς ή και από άλλους δημοσιολογούντες θα είχαν κατηγορηθεί για κακουργηματικές πράξεις και για ψευδείς ειδήσεις, σε σχέση με το Νόμο Παρασκευόπουλου; Θα ήθελα να το πω από αυτό το Βήμα. Θυμηθείτε ότι για μήνες ολόκληρους στο οπλοστάσιο της παράταξής σας, απέναντι στην τότε Κυβέρνηση και μετά, ήταν το εξής: Οποιοσδήποτε έκανε οποιαδήποτε εγκληματική πράξη και προσφάτως ή παλαιότερα είχε αποφυλακιστεί, το αποδίδατε στο Νόμο Παρασκευόπουλου. Και μετά από μία μέρα, μία εβδομάδα, ένα μήνα αποδεικνύονταν ότι έρχονταν στην επιφάνεια τα ζητήματα –διότι αυτά δεν κρύβονται- ότι στις πλείστες των περιπτώσεων δεν είχε καμία σχέση με το Νόμο Παρασκευόπουλου. Και το κάνατε εν γνώσει σας. Αν αυτό δεν είναι ψευδής είδηση στο πολιτικό οπλοστάσιο απέναντι στον πολιτικό αντίπαλο και έγινε πάνω στην ύλη του Υπουργείου σας, τι είναι; Γι’ αυτό, να είμαστε πολύ συγκρατημένοι και όχι στα παραδείγματα που ο συμπαθής και νομικά πάντως, ο κ. Καραγκούνης, έφερε στην εισήγησή του γι’ αυτό το ζήτημα.
Νίκος Βούτσης
