Βίντεο

Νίκος Στραβελάκης: Κοινωνικές ανισότητες σε Ευρώπη και Ελλάδα και οι «ξεκρέμαστοι» εργαζόμενοι

Συνέντευξη του καθηγητή στο ΕΚΠΑ Νίκου Στραβελάκη στον Πάρι Καρβουνόπουλο
«Πολιτικές διαιρετικές τομές και κοινωνικές ανισότητες» είναι ο τίτλος ενός βιβλίου την επιμέλεια του οποίου υπογράφουν οι Amory Gethin, Clara Martinez-Toledano και ο Thomas Piketty.
Ένα από τα ερωτήματα στο οποίο προσπαθούν να απαντήσει το βιβλίο.
Ο καθηγητής του τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΕΚΠΑ Νίκος Στραβελάκης μας το παρουσιάζει και όπως είναι φυσικό η συζήτηση επικεντρώνεται στο κεφάλαιο Ελλάδα.
Ένα από τα ερωτήματα στο οποίο προσπαθεί να απαντήσει το βιβλίο είναι «πώς είναι δυνατόν σε ένα διάστημα τόσο εξόφθαλμης και τρομακτικές ανισότητας παγκόσμια το θέμα της αναδιανομής να μην είναι κεντρικό για τις αριστερές δυνάμεις», λέει ο κ.Στραβελάκης. Το θέμα Αριστερά είναι χωρίς αμφιβολία πολύ επίκαιρο αυτή την περίοδο στην Ελλάδα.
Όπως εξηγεί ο κ.Στραβελάκης και στο θέμα Αριστερά η Ελλάδα έχει κάποιες ιδιαιτερότητες.
«Η Ελλάδα δεν ταιριάζει στο μοτίβο των διαιρετικών τομών που ισχύουν στην Ευρώπη. Έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά με πρώτο την Αριστερά της…Για τις υπόλοιπες χώρες η αριστερά πλέον έχει κυριαρχηθεί από μία ελίτ της διανόησης, η δεξιά παραμένει ταυτισμένη με την ελίτ του πλούτου και οι εργαζόμενοι δεν έχουν χώρο εκπροσώπησης, κάτι που φάνηκε με εκκωφαντικό τρόπο στην αποχή των πρόσφατων ευροεκλογών. Η Ελλάδα έχει δύο βασικές ιδιαιτερότητες: η μία είναι ότι η ελληνική Αριστερά λόγω του «πανσιμητικού ΠΑΣΟΚ, κατά κύριο λόγο υποστηριζόταν και από την ελίτ του πλούτου και από την ελίτ της διανόησης μετά από το 1990 .Με την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ και την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ ,η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα βρήκαν έκφραση σε αυτό το ρεύμα «μνημόνιο- αντιμνημόνιο» που η αριστερή σφραγίδα ήτανε ξεκάθαρη και εκφράστηκαν με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο, με την πιο ταξική ψήφο στην μεταπολεμική ιστορία της Ελλάδας. Ήταν η ψήφος στο δημοψήφισμα του 2015. Στη συνέχεια με τη δεξιά στροφή του ΣΥΡΙΖΑ και την προσπάθεια του να γίνει και αυτό ένα ακόμα ,πρακτικά ένα μεγάλο κομμάτι από αυτόν τον κόσμο πήγε σπίτι του και ένα μεγάλο μέρος εκφράστηκε προς άλλες αριστερές δυνάμεις κυρίως το ΚΚΕ …Το βασικό είναι ότι η Ελλάδα έχει μία διπλή αναστροφή ψήφου με τους εργαζόμενους από το 80 μέχρι το 93 να ψηφίζουν αριστερά, μετά να ψηφίζουν περισσότερο προς τα δεξιά και επανέρχεται η αριστερά στη διεκδίκησή τους μετά την μεγάλη κρίση του 2008 .Αυτό είναι μία ιδιαιτερότα που δεν εμφανίζεται σε καμία άλλη χώρα», λέει ο κ.Στραβελάκης.
Σύμφωνα με την ανάλυση του «οι αριστερές δυνάμεις έχουν χάσει το προσανατολισμό τους. Η ταυτοτική ατζέντα κυριαρχεί ξεκομμένα από το ίδιο το θέμα της ανισότητας».
Ο κ. Στραβελάκης λέει ότι «είναι σαφές πλέον ότι όλο αυτό το ευρωπαϊκό αφήγημα έχει ένα τεράστιο πρόβλημα. Επιβεβαιώνεται η έκθεση Λέτα που έλεγε ότι όταν ξεκίνησε το εγχείρημα το 1993 το ΑΕΠ της Ευρώπης και της Αμερικής ήταν κοντά. Από τότε το ευρωπαϊκό ΑΕΠ ανέβηκε 30% και της Αμερικής 60%! Πρακτικά υπάρχει μία έντονη τάση αποβιομηχάνησης και κρίσης στην Ευρώπη».
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Η µεθοδολογία των πολιτικών διαιρετικών τοµών αποσκοπεί στην απευθείας σύγκριση των κοµµατικών συστηµάτων διαφορετικών χωρών. Το κεντρικό ερώτηµα της έρευνας είναι κατά πόσο τα αριστερά κόµµατα στις µέρες µας συνεχίζουν να εκπροσωπούν εργατικά-φτωχά λαϊκά στρώµατα ή έχουν «καταληφθεί» από τη «δικαιωµατική» ατζέντα κοινωνικών στρωµάτων υψηλής µόρφωσης και εισοδήµατος. Με άλλα λόγια, πώς είναι δυνατόν σε µια εποχή έντονης εισοδηµατικής ανισότητας, η αναδιανεµητική πολιτική να µην αποτελεί κεντρικό ζήτηµα στην πολιτική τους;
Η έκδοση της έρευνας στην αγγλική γλώσσα δεν περιλάµβανε την Ελλάδα. Η κάλυψη αυτού του κενού συνέπεσε µε την παρούσα έκδοση. Ξεχωριστό κεφάλαιο του βιβλίου αναλύει τις πολιτικές διαιρετικές τοµές στην Ελλάδα από το 1980 έως το 2019, ενώ στο Επίµετρο γίνεται µια σύντοµη αναφορά στην οικονοµική ιστορία της Ελλάδας µετά το 1974.