Σε εισαγωγικά στον τίτλο ο κόσμος, επειδή η λέξη αναφέρεται σε μια κοινή γνώμη – μόρφωμα επικοινωνιακών ρευμάτων. Κυριολεκτεί όμως το «σε συνέχειες»: Το ντέρμπυ συνεχίζεται από καιρό, και για κανένα δεν γίνεται περίπατος.
Το τελευταίο επεισόδιο που παίχθηκε αποτελεί μυθοπλασία, και γι’ αυτό είναι πολύ επιδραστικό. Πολλοί είδαν την ταινία Don’t look up (μην κοιτάς πάνω) του Adam McKay: Αναφέρεται στην ανακάλυψη ειδικών της αστροφυσικής ότι ένας κομήτης κατευθύνεται στη γη. Λίγο ο κιτρινισμός τηλεαστέρων ή πολιτικών, λίγο η προκατάληψη, και το ρεύμα των αρνητών σχηματίζεται γρήγορα. Κάποια στιγμή ο κομήτης αρχίζει να διακρίνεται στο διάστημα. Και τότε οι αρνητές των ειδικών φωνάζουν εν χορώ το σύνθημα don’t look up. Και η ζωή συνεχίζεται, αλλά το πως και πόσο.. στην ταινία.
Θυμίζω πρόσφατα επεισόδια: Τις «διαφωνίες σεισμολόγων» που δημιουργούν δυσπιστία στον «κόσμο». Το «Νόμο Παρασκευόπουλου» (και συγνώμη για το κόλλημα) όταν οι ειδικοί αναφέρονταν στην συμφόρηση των φυλακών και στις στατιστικές της βαριάς εγκληματικότητας που καμιά αύξηση όμως δεν έδειχναν, ενώ ο «κόσμος» έλεγε don’t look inside, don’t look the statistics (μην βλέπεις εντός, μην βλέπεις τι λένε οι στατιστικές). Τις γνωστές «διαφωνίες των λοιμωξιολόγων» στην μικρή οθόνη, όπου ο τηλεθεατής καλείται να μην καταλαβαίνει ότι τα εμπειρικά φαινόμενα προηγούνται και οι επιστημονικές καταγραφές αναγκαστικά ακολουθούν ασθμαίνοντας, ενώ αν γίνουν πρόωρα είναι αναξιόπιστες και επικίνδυνες. Τις διαφωνίες νομικών με κάποιες φωνές του φεμινισμού για την εισαγωγή όρου και ιδιώνυμου εγκλήματος για τη γυναικοκτονία στον Ποινικό Κώδικα, και πάει λέγοντας.
Τυγχάνω εμπλεκόμενος στο θέμα, ως ειδικός, κι όμως νιώθω διαιτητής. Και οι δυο πλευρές έχουν το δίκιο τους, ή ορθότερα το άδικό τους.
Οι ειδικοί οφείλουν να μιλούν όσο γίνεται πιο απλά (όχι όμως και απλούστερα από όσο γίνεται έλεγε ο Αϊνστάιν), να εξηγούν, να διαλέγονται. Με σεμνότητα, κι όχι με υπεροψία ή με οχύρωση σε στεγανά, σε άνωθεν αλάθητους κανόνες, σε τεχνοκρατικά μυστικά και σε «μαύρα κουτιά» γνώσεων που δεν γίνεται ν’ ανοίξουν.
Ο «κόσμος» από την άλλη, δεν μπορεί να έχει εμπειρίες για τα πάντα του παρελθόντος, του παρόντος, της κοινωνίας και της φύσης, οφείλει να ακούει αυτούς που μελέτησαν και έχουν δει. Κι αν χρειάζεται πρόβλεψη, ας προσέξει και πάλι τις μετρημένες ενδείξεις που προκύπτουν από μελέτη (educated guess, κατά τα αττακαδόρικα Αγγλικά, το παράκανα σήμερα). Να διασταυρώσει, να κρίνει όσο μπορεί, να αποφύγει τους παντογνώστες, να θυμάται πως υπάρχουν διαφωνίες και λάθη προτιμώντας να ακούει τους σεμνούς παρά τους λαμπερούς.
Μακάρι, με δυο λόγια, το ντέρμπυ να βγει ισόπαλο. «Να κερδίσει το ποδόσφαιρο», όπως λένε στην κερκίδα. Να επικρατήσουν ο διάλογος κι η κριτική, όχι η αυτάρκεια των μεν ή των δε. Δηλαδή να δείξει τη διέξοδο η δημοκρατία. Αλλά, όπως έλεγαν στους παλιούς κινηματογράφους που οι θεατές έμπαιναν όποτε να ‘ναι, «εδώ ήρθαμε – πάμε να φύγουμε». Βάζουμε τελεία για να μην επαναλαμβανόμαστε.
Ο Νίκος Παρασκευόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.
Πηγή: news 247
