Macro

Νίκος Γραικός: Η Γαλλία σε αδιέξοδο;

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, οι μαραθώνιες συνεδριάσεις με θέμα τον Προϋπολογισμό του 2026 συνεχίζονται στη Εθνοσυνέλευση – ένα από τα δύο νομοθετικά σώματα, μαζί με την Γερουσία, του γαλλικού κοινοβουλίου. Η παρακολούθηση των εξελίξεων είναι αρκετά δύσκολη, καθότι ένας μεγάλος αριθμός τροπολογιών κατατίθεται από τους βουλευτές, κυρίως της Αριστεράς. Η βασική, όμως, και γνωστή από παλιά αντίθεση κεφαλαίου και εργασίας φαίνεται να κυριαρχεί. Από τη μία πλευρά, η κυβέρνηση και η σχετική πλειοψηφία των βουλευτών του κόμματος του Μακρόν, συνεπικουρούμενων τις περισσότερες φορές και από τη Δεξιά. Και, από την άλλη, οι βουλευτές που εκλέχτηκαν με το σχήμα του Νέου Λαϊκού Μετώπου. Όσο για τους ακροδεξιούς βουλευτές αξίζει να σημειώσουμε ότι το δήθεν φιλολαϊκό πρόσωπο που προσπάθησαν να παρουσιάσουν, καταρρέει, αφού καταψηφίζουν όλες τις τροπολογίες που στοχεύουν στη φορολόγηση του μεγάλου κεφαλαίου και την εξισορρόπηση του προϋπολογισμού υπέρ των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων.

Η κοινοβουλευτική αυτή θητεία με την πρωτόγνωρη εναλλαγή πρωθυπουργών και κυβερνήσεων θα απασχολήσει τους πολιτικούς επιστήμονες και τους ιστορικούς. Η κατανόηση της γαλλικής πολιτικής ζωής μάλλον είναι ακόμη πιο δύσκολη για τους Έλληνες λόγω των σημαντικών διαφορών στο θεσμικό συνταγματικό πλαίσιο. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται με καθολική ψηφοφορία και έχει σημαντικές αρμοδιότητες εκτελεστικής εξουσίας. Η επιλογή του πρωθυπουργού είναι μία από τις αρμοδιότητές του και δεν υπάρχει ψήφος εμπιστοσύνης μετά την παρουσίαση των προγραμματικών δηλώσεων. Δίνεται, όμως, η δυνατότητα για πρόταση μομφής. Οι Σοσιαλιστές δεν την υπερψήφισαν κι έτσι έσωσαν την τελευταία κυβέρνηση Λεκορνί. Είχαν δίκιο όταν διατείνονταν ότι η μάχη θα δοθεί στο κοινοβούλιο, αφήνοντας να εννοηθεί ότι νέες εκλογές θα έδιναν την πλειοψηφία στην Ακροδεξιά, ή η Ανυπότακτη Γαλλία που μίλησε για προδοσία εκ μέρους τους; Είναι πάντως γεγονός ότι η καταψήφιση αυτή της κυβέρνησης είναι απολύτως δικαιολογημένη, μιας και ο προτεινόμενος προϋπολογισμός παραμένει βαθύτατα αντιλαϊκός. Όσο για τη δήθεν απόσυρση της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού είναι μάλλον ένας ελιγμός για να επανέλθει, σε σύντομο χρονικό διάστημα, σε χειρότερη μορφή.

Φαίνεται ότι το συμμαχικό σχήμα του Νέου Λαϊκού Μετώπου δεν θα σωθεί από την κρίσιμη αυτή περίοδο. Ας μην είμαστε, όμως, απόλυτοι, γιατί οι προσεχείς εκλογικές αναμετρήσεις, και μάλιστα οι δημοτικές εκλογές του ερχόμενου Μαρτίου, θα δείξουν προς ποια κατεύθυνση κινείται το εκλογικό σώμα. Αν η Ανυπότακτη Γαλλία διατείνεται ότι εκπροσωπεί την «κινηματική» Αριστερά δεν μπορούμε να μην παρατηρούμε με ανησυχία κάποιες κινήσεις της, όπως την υπερψήφιση της αλλαγής του τρόπου εκλογής των δημάρχων στις τρεις μεγαλύτερες πόλεις, Παρίσι, Λυών και Μασσαλία. Ας ελπίσουμε ότι πέρα από τον κίνδυνο της επικράτησης της Ακροδεξιάς σε πολλές πόλεις, κυρίως της Νότιας Γαλλίας, δεν θα δούμε την απαράδεκτη υπουργό Πολιτισμού δήμαρχο Παρισιού. Ας σημειωθεί ότι, όπως και στην Ελλάδα, πολλοί συντηρητικοί πολιτικοί αντιμετωπίζουν βαριές κατηγορίες και έχουν ήδη ανακοινωθεί οι ημερομηνίες παραπομπής τους στα δικαστήρια. Η Γαλλία διαθέτει, λοιπόν, ένα επαρκές θεσμικό πλαίσιο και δεν κινδυνεύει από οποιαδήποτε εκτροπή ή το αίτημα της Αριστεράς για συνταγματική αλλαγή και ενδυνάμωση του ρόλου του κοινοβουλίου είναι πιο επίκαιρο από ποτέ;

Για να επανέλθουμε στο θέμα των λαϊκών κινητοποιήσεων, θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι κινητοποιήσεις από τα συνδικάτα ήταν πιο μαζικές από τις αντίστοιχες κινημάτων όπως «Ας μπλοκάρουμε τη Γαλλία», αν και πρέπει να θεωρούνται συμπληρωματικές. Πάντως έχουν ήδη ανακοινωθεί νέες κινητοποιήσεις για τον Νοέμβριο.

Η προσοχή επικεντρώνεται στο λεγόμενο «φόρο Ζουκμάν», έναν φόρο για τους υπερπλούσιους που επιχειρεί να δώσει απάντηση στη λαϊκή αγανάκτηση. Ο κίνδυνος καταψήφισης της πρότασης έκανε τους Σοσιαλιστές να προτείνουν ένα πιο «λάιτ» φόρο. Η υπερψήφιση, όμως, τροπολογίας για τη φορολόγηση των πολυεθνικών εταιρειών επιτρέπει μια συγκρατημένη αισιοδοξία.

Συνοψίζοντας, θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι το μοντέλο της Γαλλίας που βασίζεται στην «Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη» φαίνεται να απειλείται. Ο νεοφιλελευθερισμός προσπαθεί να επιβάλει ένα νέο μοντέλο και ευνοεί το μεγάλο κεφάλαιο. Η Ακροδεξιά, όπως αναφέραμε και προηγουμένως, προσπαθεί να μην έρθει σε σύγκρουση μαζί του και να το καταστήσει σύμμαχο της.

Ο λόγος ακροδεξιού βουλευτή που κατήγγειλε στην Εθνοσυνέλευση την Αριστερά ως υπερασπιστή των κουλτουριάρηδων, σε συνδυασμό με την περικοπή των κονδυλίων για τον πολιτισμό από την κυβέρνηση και την αεικίνητη υπουργό Πολιτισμού, είναι πραγματική απειλή για τη Γαλλία. Για πρώτη φορά η χώρα του Διαφωτισμού κινδυνεύει να βυθιστεί στο σκοτάδι. Δεν έχουμε, λοιπόν, την πολυτέλεια ενδοαριστερών διενέξεων. Η απειλή βρίσκεται προ των πυλών.

Η ΕΠΟΧΗ