Επειτα από συλλογή 350.000 υπογραφών πόρτα πόρτα, συλλογικότητες της πρωτεύουσας επέβαλαν στις αρχές τη διενέργεια δημοψηφίσματος που ενέκρινε με 56,4% την κοινωνικοποίηση σπιτιών που ανήκουν σε μεγάλες εταιρείες.
«Συγχαρητήρια στο Βερολίνο. Εμείς πότε θα απαλλοτριώσουμε;», έγραφε η αφίσα που έβγαλαν συλλογικότητες στο Αμβούργο, σχετικά με το ζήτημα της στέγασης. Αυτό που πριν από δύο χρόνια φάνταζε απίστευτο, σήμερα είναι γεγονός.
Μέσα στην καρδιά της ισχυρής Γερμανίας κάποιοι μάζεψαν 350.000 υπογραφές και επέβαλαν στις αρχές τη διενέργεια δημοψηφίσματος με το αίτημα για «απαλλοτρίωση» όλων των διαμερισμάτων που ανήκουν σε μεγάλες εταιρείες, σε ένα δημοψήφισμα που βάσει της μεγάλης συμμετοχής θεωρείται έγκυρο, αλλά μη δεσμευτικό.
Το δημοψήφισμα έγινε κανονικά και το 56,4% ψήφισε υπέρ της κοινωνικοποίησης, με προοπτική την απόδοση των διαμερισμάτων σε συνελεύσεις των πολιτών. Ενώ κατά ψήφισε μονάχα το 39%. Για να το πετύχει αυτό η καμπάνια dwenteignen δημιουργήθηκαν ομάδες εργασίας και πήγαιναν πόρτα πόρτα μιλώντας με κατοίκους. Μιλήσαμε με τον Γιώργο Θώμο, νέο Ελληνα μετανάστη στη Γερμανία, μέλος της καμπάνιας, ο οποίος μας δήλωσε πως μόνο την τελευταία μέρα χτύπησαν 1.100 πόρτες στο Kreuzberg για να συζητήσουν με κόσμο. Και αυτό συνέβαινε για δύο χρόνια, κάθε μέρα, σε ολόκληρο το Βερολίνο. «Οταν ξεκινήσαμε οι πιο πολλοί, ακόμα και μέσα στην καμπάνια, πιστεύαμε ότι είναι αδύνατο».
Αυτό το δημοψήφισμα έρχεται ως η κορύφωση αγώνων των τελευταίων 10 ετών, καθώς η κατάσταση στο κέντρο της τέταρτης πιο πλούσιας οικονομίας στον κόσμο μόνο ιδανική δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αναφορικά με τη στέγαση. Τα νοίκια ακριβαίνουν και άνθρωποι διώχνονται από τα σπίτια τους, μετακομίζοντας πολύ μακριά από τις δουλειές τους. Μετανάστες και Γερμανοί μένουν σε σπίτια 5-6 άτομα μαζί, με κοινόχρηστη τουαλέτα και σε πολλές περιπτώσεις, σε ένα σπίτι μένουν τρεις γενιές μαζί καθώς οι νέοι αδυνατούν να νοικιάσουν κάτι γι’ αυτούς. Με τον καιρό οι επιμέρους διεκδικήσεις απέναντι στις μεγάλες εταιρείες ενώθηκαν στο αίτημα «απαλλοτριώστε τες».
«Είναι απίστευτο αυτό που συμβαίνει, για δύο χρόνια κάθε μέρα κοιμόμουν και ξυπνούσα με αυτό. Και σήμερα τους νικήσαμε», δήλωσε ο Ματίας, μέλος της καμπάνιας. Μόλις ανακοινώθηκε το αποτέλεσμα, δεκάδες ποδήλατα ξεκίνησαν ποδηλατοπορεία στους δρόμους της πόλης. Στη λεωφόρο Karl Marx Allee αντηχούσε για ώρα ένα σύνθημα που της ταιριάζει ιδανικά: «Απαλλοτριώστε».
Το κίνημα βρήκε απέναντί του τεράστιες εταιρείες Real Estate και τα δύο μεγάλα κόμματα που υπερασπίζονταν με κάθε τρόπο τη μεγάλη ιδιοκτησία. Πριν ακόμα διεξαχθεί το δημοψήφισμα, η καμπάνια πέτυχε δύο μικρές νίκες ως παράπλευρες συνέπειες του αγώνα. Η μία ήταν πως το κρατίδιο νομοθέτησε πάγωμα ενοικίων. Ομως το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας ακύρωσε αυτή την απόφαση, με αποτέλεσμα να υπάρξουν μαζικές διαδηλώσεις και συγκρούσεις. Η επόμενη εξέλιξη ήταν η κρατικοποίηση 14.750 διαμερισμάτων έναντι 2,46 δισ. ευρώ.
Κάτοικοι του Kreuzberg διοργάνωσαν μια μικρή συνάντηση με μουσική στη γειτονιά για να γιορτάσουν την κρατικοποίηση των διαμερισμάτων τους, καθώς ένιωθαν πως θα βελτιωνόταν η ζωή τους. Μέλη της καμπάνιας γιόρτασαν μαζί με τους κατοίκους και ταυτόχρονα ασκούσαν κριτική απέναντι στην εξαγορά, υποστηρίζοντας πως το τίμημα είναι υψηλό και η απαλλοτρίωση θα πρέπει μεν να γίνει με αποζημίωση για να είναι συνταγματική, αλλά έναντι ενός ποσού κατώτερου των τιμών της αγοράς και με καταβολή σε βάθος χρόνου, μέσω των ενοικίων που έτσι κι αλλιώς θα λάμβαναν οι εταιρείες.
Φυσικά η νίκη της καμπάνιας προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις. Η νέα δήμαρχος Giffey που στηρίζεται από τους σοσιαλδημοκράτες δήλωσε πως θα πρέπει να ελεγχθεί η συνταγματικότητα του δημοψηφίσματος και το αν είναι ρεαλιστικοί οι υπολογισμοί των αποζημιώσεων. Αυτή η δήλωση προκάλεσε αντιδράσεις, καθώς η συνταγματικότητα είχε ήδη ελεγχθεί κατά τη φάση συλλογής υπογραφών. Τα μέλη της καμπάνιας σε συνέντευξη Τύπου απάντησαν πως δεν θα πρέπει να παραβιαστεί η βούληση της πλειοψηφίας γι’ αυτό και θα παραμείνουν ενεργοί πιέζοντας για την υλοποίηση.
Οι επόμενες μέρες είναι κρίσιμες, καθώς διεξάγονται οι διεργασίες για τον σχηματισμό της νέας διοίκησης του δήμου. Η Giffey συναντάται σήμερα με τους Πράσινους και το Die Linke, προκειμένου να διερευνηθεί η συμμετοχή τους στη διοίκηση. Ενα από τα βασικά θέματα που θα τεθούν είναι η υλοποίηση της απόφασης του δημοψηφίσματος, θέμα που δεν θα είναι εύκολο με δεδομένη την αντίθεση που είχε εκφράσει η νέα δήμαρχος απέναντι στην «αμφισβήτηση της ιδιοκτησίας».
Πάνω από όλα όμως, τίθεται ένα θέμα μεγαλύτερο της στέγασης. Με την πλειοψηφία του κόσμου να ψηφίζει για την απαλλοτρίωση, αν το κράτος δεν ικανοποιήσει το αίτημα, πόσο πραγματικά «Δημοκρατία» θα μπορεί να ισχυρίζεται πως είναι η «Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας»;
Χρήστος Αβραμίδης
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών