Αίσθηση -αν μη τι άλλο- προκαλεί η προχθεσινή παρέμβαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο προέτρεψε μέσω της αναπληρώτριας γενικής διευθύντριάς του Γκιάτα Γκόπιναθ την αμερικανική Fed να συνεχίσει τις αυξήσεις επιτοκίων στη διάρκεια του 2023, παραμερίζοντας την αποκλιμάκωση που κατέγραψαν οι τιμές στην περίοδο των εορτών.
Σε αντίθεση με όσα διαμηνύουν αυξανόμενα τις τελευταίες εβδομάδες αρκετοί οικονομικοί αναλυτές επενδυτικών τραπεζών, η Γκιάτα Γκόπιναθ και το σύνολο των κεντρικών τραπεζιτών (της Fed, της ΕΚΤ, της Τράπεζας της Αγγλίας κ.ά.) υποστηρίζουν ότι ο πληθωρισμός δεν έχει ακόμη περάσει το σημείο καμπής από το οποίο ξεκινά μια σταθερή πορεία αποκλιμάκωσής του. Και δικαιολογούν αυτή την εκτίμησή τους δείχνοντας προς την αγορά εργασίας και τα επίσημα στοιχεία που έρχονται από αυτήν.
«Αν δείτε τους δείκτες στην αγορά εργασίας και κάποιες συνιστώσες του πληθωρισμού που παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, όπως ο πληθωρισμός των υπηρεσιών, νομίζω ότι είναι σαφές πως δεν έχουμε περάσει ακόμα την κρίσιμη καμπή όσον αφορά τον πληθωρισμό», είπε χαρακτηριστικά η Γκόπιναθ σε συνέντευξή της στους Financial Times.
Αυτό που «ενοχλεί» κυρίως την Γκόπιναθ είναι η «σφιχτή» αγορά εργασίας των ΗΠΑ. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι αυτή συνεχίζει να προσθέτει νέες θέσεις εργασίας και αυτό ενέχει τον κίνδυνο πίεσης από τους εργαζομένους για αύξηση των μισθών τους η οποία, όπως πιστεύουν η Γκόπιναθ και αρκετοί τραπεζίτες, δυναμιτίζει τις προσπάθειες μείωσης του πληθωρισμού. Κάτι τέτοιο διεμήνυσε άλλωστε την Πρωτοχρονιά και η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ ξεκαθαρίζοντας ότι «δεν πρέπει να επιτρέψουμε οι μισθοί να έχουν πληθωριστικό αποτέλεσμα». Πόσο δικαιολογημένοι είναι όμως αυτοί οι φόβοι;
Κατ’ αρχάς η πτώση του πληθωρισμού η οποία σημειώθηκε σε αρκετές μεγάλες οικονομίες της υφηλίου τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο οφειλόταν σχεδόν αποκλειστικά στην πτώση των τιμών ενέργειας. Τη βασική αιτία που οδήγησε στην άνοδό τους και για την οποία κεντρικοί τραπεζίτες και κυβερνήσεις… έκαναν την πάπια. Αντίθετα, οι μισθοί, η αύξησή τους ή η συγκράτησή τους ελάχιστα επηρέασαν την καθοδική πορεία των τιμών που καταγράφηκε στο προηγούμενο δίμηνο. Η απότομη αύξηση των επιτοκίων και του κόστους του χρήματος προσγείωσε από την άλλη πλευρά την οικονομική δραστηριότητα και συντελεί εδώ και καιρό σε μπαράζ απολύσεων από τις επιχειρήσεις.
Δεν είναι μόνο η Amazon που νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ανακοίνωσε περισσότερες από 18.000 απολύσεις υπαλλήλων της. Μεγάλες, μεσαίες και μικρές εταιρείες, από τον τομέα της υψηλής τεχνολογίας έως τις τράπεζες και το λιανικό εμπόριο, ανακοινώνουν τον τελευταίο καιρό μαζικές απολύσεις καθώς προετοιμάζονται για πιθανή οικονομική ύφεση συρρικνώνοντας τη βάση των εργαζομένων τους. Στις ΗΠΑ οι περικοπές θέσεων εργασίας που ανακοινώθηκαν μόνο τον περασμένο Οκτώβριο αυξήθηκαν κατά 13% σε σχέση με ένα έτος πριν, αγγίζοντας το υψηλότερο σημείο από τον Φεβρουάριο του 2021. Και η συνέχεια αναμένεται ακόμη πιο δύσκολη για τον κόσμο της εργασίας καθώς στις τελευταίες εβδομάδες:
Η μητρική εταιρεία του facebook Meta Platforms ανακοίνωσε μείωση 3% του εργατικού δυναμικού της ή περισσότερων από 11.000 υπαλλήλους. Η Citigroup συρρικνώνει διαρκώς το προσωπικό της στο επενδυτικό της τμήμα, ενώ ένας ακόμη κολοσσός της Wall Street, η Morgan Stanley, ξεκινά νέο γύρο απολύσεων παγκοσμίως τις επόμενες εβδομάδες Το αμερικανικό καλωδιακό δίκτυο AMC Networks ψαλιδίζει το προσωπικό του κατά 20%, το ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων Kraken κατά 30%. H Microsoft απέλυσε περίπου 1.000 εργαζομένους της τον Οκτώβριο ενώ προγραμματίζει ακόμη περισσότερες απολύσεις στη συνέχεια. Ομοίως η Intel διεμήνυσε πρόσφατα ότι οι περικοπές θέσεων εργασίας αποτελούν μέρος του σχεδίου της για τη μείωση του κόστους της φέτος κατά 3 δισ. δολάρια.
Στο ίδιο μήκος κύματος ο κολοσσός Johnson & Johnson γνωστοποίησε ότι θα προχωρήσει σε περικοπές θέσεων εργασίας εν μέσω πληθωριστικών πιέσεων και ισχυρού δολαρίου. Το Τwitter απέλυσε νωρίτερα τους μισούς από τους υπαλλήλους του (περίπου 7.500 ανθρώπους), ενώ το 13% του εργατικού της δυναμικού έχει ανακοινώσει ότι θα απολύσει και η εταιρεία παροχής υπηρεσιών μεταφοράς Lyft. Η Cisco Systems έχει ανακοινώσει σχέδιο αναδιάρθρωσης που θα επηρεάσει το 5% του εργατικού της δυναμικού, ενώ και η ΗP έχει εξαγγείλει τα σχέδιά της για περικοπές περισσότερων των 6.000 θέσεων εργασίας έως τα τέλη του 2025.
Μπάμπης Μιχάλης
