Macro

Μια οικονομία σε ανάρρωση

Υπάρχουν δύο τρόποι να βλέπεις ένα ποτήρι που έχει νερό μέσα του: μισοάδειο ή μισογεμάτο. Είναι θέμα ιδιοσυγκρασίας και ενίοτε είναι θέμα… πολιτικών προτιμήσεων. Το να το χαρακτηρίζεις άδειο, όταν ξέρεις πως, αν το αναποδογυρίσεις, θα βραχείς -όπως κάνουν συστηματικά τα στελέχη της αντιπολίτευσης- είναι ψέμα. Ένα ψέμα επικίνδυνο για τη χώρα, καθώς, όπως κάποια από τα ίδια αυτά στελέχη δεν ξεχνούν να επισημάνουν, “η οικονομία είναι και ψυχολογία”. Το να το χαρακτηρίζεις ξέχειλο είναι επίσης ψέμα – και μπορεί να το αντιληφθεί ο καθείς.

Το ποτήρι της ελληνικής οικονομίας τον Αύγουστο του 2018 μπορεί, χωρίς μεγάλη δόση αισιοδοξίας, να χαρακτηριστεί μισογεμάτο. Και το ζητούμενο, τώρα που βγήκαμε από τα Μνημόνια, είναι να συνεχίσει να γεμίζει με σταθερό ρυθμό. Μισογεμάτο το χαρακτηρίζουν και οι -όχι ιδιαίτερα… κουβαρντάδες- διεθνείς οίκοι αξιολόγησης, επειδή, σε αντίθεση με τους κατ’ επάγγελμα καταστροφολογούντες, προτιμούν να δίνουν βάση στους αριθμούς παρά να παρασύρονται από τις πολιτικές τους αντιπάθειες.

Η γλώσσα των αριθμών

Έχουμε και λέμε λοιπόν. Τον Ιούνιο του 2018 οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 24,8% σε σχέση με τον περασμένο Ιούνιο. Η αύξηση αυτή έρχεται σε συνέχεια της συνολικής αύξησης κατά 13,2% το 2017 σε σχέση με το 2016. Μπορεί να χρειάζεται πολλή προσπάθεια ακόμη, με δεδομένη τη μεγάλη μείωση των εξαγωγών από το 2008 που ξεκίνησε η χρηματοπιστωτική κρίση, ωστόσο οι επιδόσεις των τελευταίων χρόνων δείχνουν ότι η στροφή στην εξωστρέφεια δεν ήταν… στιγμιαία -ειδικά αυτό το 24,8% θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί και άλμα-, ότι έχουν μπει οι βάσεις για σταθερή περαιτέρω βελτίωση.

Το ότι ήταν αλματώδης και η φετινή άνοδος του τουρισμού το καταλαβαίνει ο καθείς που δεν φρόντισε να κλείσει εγκαίρως κατάλυμα στο Αιγαίο, δεν χρειάζεται τη βοήθεια της στατιστικής. Πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία της 21ης Αυγούστου, το πρώτο εξάμηνο του 2018 η ταξιδιωτική κίνηση σημείωσε αύξηση 19,1% και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις 18,9% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2017.

Αναστροφή του κλίματος παγιώνεται και στον κρίσιμο τομέα των επενδύσεων. Το πρώτο εξάμηνο του 2018 οι ξένες άμεσες επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 2 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2017 είχαν σημειώσει αύξηση κατά 1,6 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι το 2018 είναι η τρίτη χρονιά που αυξάνονται οι επενδύσεις μετά από μια δραματική περίοδο αποεπένδυσης που ξεκίνησε το 2007 και έφτασε το 300%!

Οι αυξήσεις του 2016 και του 2017 ευνοήθηκαν από τα θετικά και σταθερά δημοσιονομικά αποτελέσματα και την ευμενή στάση των οίκων αξιολόγησης που αναπαρήγαγαν τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Κι αυτά πριν ολοκληρωθεί το τρίτο Μνημόνιο και πριν επιτευχθεί η συμφωνία για την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους.

Περαιτέρω βελτίωση αναμένεται χάρη στις σαφείς προτεραιότητες που έχουν τεθεί στο αναπτυξιακό σχέδιο για την υποστήριξη των τομέων των μεταφορών, των logistics, της ενέργειας, της μεταποίησης, της ναυτιλίας, της φαρμακευτικής βιομηχανίας, της υγείας, της περιβαλλοντικής οικονομίας, του τουρισμού και του πολιτισμού, των καινοτόμων νεοφυών επιχειρήσεων και των κοινωνικά υπεύθυνων επιχειρήσεων.

Ήδη προκηρύχθηκαν οι ενισχύσεις γι αυτούς τους άξονες -και πολλές έχουν ήδη ενταχθεί- στα προγράμματα του ΕΣΠΑ, τα εδώδιμα χρηματοδοτικά εργαλεία και τα εργαλεία με την ΕΤΕπ, την EBRD κ.ο.κ. Επιπλέον η κυβέρνηση σχεδιάζει να αυξήσει το εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σε 1,5 δισ. ευρώ το 2019. Και προβλέπει συνολική αύξηση επενδύσεων 13,1% για το 2018 και 10,5% το 2019.

Η ενίσχυση της παραγωγής

Θετικά είναι τα σημάδια και από το μέτωπο της παραγωγής, καθώς ο κύκλος εργασιών στη βιομηχανία τον Ιούνιο του 2018 σημείωσε αύξηση της τάξης του 17,4% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2017. Συνολικά στο δωδεκάμηνο Ιούλιος 2017 – Ιούνιος 2018 η αύξηση ήταν της τάξης του 7,7% σε σχέση με το προηγούμενο δωδεκάμηνο. Τις υψηλότερες επιδόσεις τις σημείωσαν τα παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα (+39,8%), βασικά μέταλλα (31%), ξύλο και φελλός (22,5%), φαρμακευτικά προϊόντα (+11,5%), χαρτικά (+15,5%), ηλεκτρονικοί υπολογιστές (7,9%) και ποτά (+7%).

Αλλά και από το μέτωπο της οικοδομικής δραστηριότητας, που είχε “πεθάνει” επί σειράν ετών, οι ειδήσεις είναι ελπιδοφόρες: Σημειώθηκε αύξηση 16,7% στον όγκο και 4,8% στον αριθμό οικοδομικών αδειών για την περίοδο Ιουνίου 2017 – Μαΐου 2018 σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τον Μάιο του 2018 η αύξηση στον αριθμό των οικοδομικών αδειών ήταν 4,4% και στον όγκο 17,6% σε σχέση με τον περασμένο Μάιο.

Το “παράδοξο” των ΙΧ

Μπορεί για την πορεία της οικονομίας ο δείκτης που ακολουθεί να είναι θετικός, σίγουρα όμως δεν είναι για πανηγυρισμούς όσον αφορά το περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή, ενδεχομένως και τη… φυσική κατάσταση των Ελλήνων. Το πρώτο εξάμηνο του 2018, λοιπόν, αυξήθηκε κατά 27,2% η κυκλοφορία νέων αυτοκινήτων σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο πέρσι.

Το στοίχημα της ανεργίας

Στον πιο κρίσιμο τομέα για την οικονομία και τη ζωή των ανθρώπων, την πορεία της ανεργίας, η βελτίωση είναι υπαρκτή μεν, αργή και βασανιστική δε. Κι εδώ τα βελτιωμένα στατιστικά στοιχεία δεν σημαίνουν τίποτε γι’ αυτόν που δεν έχει δουλειά, πέραν του ότι του επιτρέπουν να ελπίζει ότι υπάρχει η πιθανότητα να βρει. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., λοιπόν, η ανεργία έχει μειωθεί στο 19,5%, στα επίπεδα του Ιουλίου του 2011. Σε σχέση με το 27% που είχε φτάσει το 2013 και παραμείνει το 2014 το ποσοστό αποτελεί πρόοδο.

Σε σχέση με τις ανάγκες της κοινωνίας είναι ακόμη εξαιρετικά υψηλό. Η προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι, ως οφείλει, “δουλειές, δουλειές, δουλειές” κι αυτό που είναι πράγματι ελπιδοφόρο είναι η καθοδική πορεία της ανεργίας στις ηλικίες 15-24 χρόνων (-4,3% σε σχέση με πέρσι), στις ηλικίες 25-34 (-3,4%) και κυρίως στις πιο δύσκολες ηλικίες 55-64 (-3,4%). Το μεγάλο στοίχημα είναι η καθοδική πορεία να συνεχιστεί – με παράλληλη αύξηση των θέσεων πλήρους απασχόλησης.

Κάκη Μπαλλή

Πηγή: Η Αυγή