Μεταξύ των αρχών καλής νομοθέτησης, που η κυβέρνηση στην έναρξη της θητείας της ψήφισε, ανήκουν και η αναλογικότητα των προτεινόμενων ρυθμίσεων, η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα αυτών, καθώς και η ασφάλεια δικαίου.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης για τις παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα φαίνεται πως απέχει μακράν από αυτές τις αρχές.
Και αυτό κυρίως γιατί σε επίπεδο πρόβλεψης ποινών γίνεται μια οριζόντια αύξηση τους, όπου το ανώτατο όριο κάθειρξης αυξάνεται από τα 15 στα 20 έτη, ενώ στο επίπεδο των πλημμεληματικών ποινών, η πιθανότητα εγκλεισμού στις φυλακές, ακόμη και για εξ αμελείας εγκλήματα, καθίσταται εξαιρετικά υπαρκτή, ιδίως για τις ποινές άνω των 2 ετών.
Αυτή η τιμωρητική πλειοδοσία δεν αποτελεί έκπληξη για το κόμμα της ΝΔ που έχει επενδύσει πολιτικά στο νεοφιλελεύθερο δόγμα «Νόμος και Τάξη».
Μάλιστα από το 2019 μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση μετά από εγκλήματα που έλαβαν έκταση στον Τύπο, και επειδή έχει αποτύχει να λάβει προληπτικά, διοικητικά ή και κοινωνικά μέτρα για την αποφυγή τέτοιων πράξεων, νομοθετεί αντανακλαστικά νέες υψηλότερες ποινές.
Όμως, η πολιτική υποκρισία και συγχρόνως ιλαροτραγωδία της κυβερνητικής «αποφασιστικότητας» αποκαλύπτεται πλήρως από το γεγονός ότι η «σκληρή» προς το έγκλημα κυβέρνηση έχει κατά τα λοιπά αφήσει ασύδοτο το οργανωμένο έγκλημα, που προκαλεί τρόμο σε κάθε πολίτη, που από μια τυχαιότητα μπορεί να βρεθεί στο διάβα του.
Διότι από το 2019 μέχρι σήμερα, οι δολοφονικές επιθέσεις στο πλαίσιο του λεγόμενου ξεκαθαρίσματος λογαριασμών, αλλά και της οπαδικής βίας, έχουν αυξηθεί όσο ποτέ άλλοτε και δοκιμάζουν ισχυρά την αποτελεσματικότητα της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και της φυσικής ηγεσίας της ΕΛΑΣ.
Η χώρα μας σε γενικές γραμμές, λοιπόν, γιατί πάντα μπορεί να υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις, δεν χρειάζεται ένα ισχυρότερο ποινικό οπλοστάσιο. Ήδη είμαστε πρωταθλητές στην Ευρώπη στις ισόβιες καθείρξεις και στις ποινές άνω των 10 ετών. Χρειάζεται, όμως, αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση του εγκλήματος και αυτό δεν είναι έργο του νομοθέτη, αλλά της εκτελεστικής εξουσίας.
Αυτό μάλιστα που διαφεύγει του νομοθετικού προγραμματισμού της κυβέρνησης, είναι οι επιπτώσεις στο σωφρονιστικό σύστημα. Αν το εν λόγω νομοσχέδιο καταστεί νόμος, είναι απίθανος ο αριθμός των συμπολιτών μας που θα βρεθούν στη φυλακή για πλημμεληματικές πράξεις, που μέχρι τώρα τυγχάνουν αναστολής της ποινής. Και δεν είναι μόνο το στίγμα της φυλάκισης, αλλά και ο σωφρονιστικός υπερσυνωστισμός και υπερπληθυσμός που θα παραχθεί.
Το υπουργείο Δικαιοσύνης, χωρίς να έχει συστήσει νομοπαρασκευαστική επιτροπή, δηλαδή με έναν απαράδεκτα πρόχειρο και υποτιμητικό για το κράτος δικαίου τρόπο, κατασκεύασε ένα σχέδιο νόμου χωρίς καν να εξετάσει τις συνέπειες των ρυθμίσεών του.
Για παράδειγμα, δεν φαίνεται να έχει υπολογίσει πόσοι καταδικασθέντες υπήρξαν κατά το έτος 2022 για πλημμελήματα με ποινές 2 έως 3 έτη, ώστε να έχει ένα συγκριτικό στοιχείο εκτίμησης για το πόσοι χιλιάδες μπορεί να οδηγηθούν στη φυλακή με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις.
Εκτός και αν ο βαθύτερος σκοπός της ρύθμισης είναι η καθεαυτή αύξηση του σωφρονιστικού πληθυσμού.
Γιατί ήδη διέρρευσε η επιθυμία της κυβέρνησης να κτίσει νέα καταστήματα κράτησης χωρητικότητας 3.000 θέσεων, δηλαδή ενός έργου που θα κοστίσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Και ναι μεν το Σύνταγμα μας στο άρθρο 75 προβλέπει μεταξύ άλλων ότι «νομοσχέδιο που συνεπάγεται δαπάνη ή ελάττωση εσόδων δεν εισάγεται για συζήτηση, αν δεν συνοδεύεται από ειδική έκθεση για τον τρόπο που θα καλυφθούν, η οποία υπογράφεται από τον αρμόδιο υπουργό και τον υπουργό Oικονομικών», πλην όμως η πρωταθλήτρια των ΣΔΙΤ κυβέρνηση της ΝΔ δεν νομίζουμε ότι διατηρεί οποιαδήποτε συνταγματική αναστολή.
Ακόμη και οι μπίζνες με προϊόν τη στέρηση της ελευθερίας των ανθρώπων, μπορεί να θεωρηθούν ποσοτική ανάπτυξη, έστω και χωρίς ηθικά όρια. Και αυτό θα καταγραφεί στο ΑΕΠ.
Μαρίνος Σκανδάμης
