Είναι ειρωνεία όταν ο Πρόεδρος που αγνοεί τη λαϊκή ψήφο και ορίζει μια κυβέρνηση γιατί «έτσι του αρέσει» να μιλάει για αντιδημοκρατικό μέτωπο ενάντια στην κυβέρνηση του.
Στην πιο κρίσιμη στιγμή για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Γαλλία εισέρχεται σε μια χαώδη πολιτική κατάσταση, ενώ η Γερμανία συνεχίζει να βουλιάζει σε κρίση. Με εξασθενημένες ηγεσίες στις δυο χώρες- πυλώνες της και με την πιο αδύναμη από ποτέ νέα Ευρωπαϊκή ηγεσία η Ένωση καλείται να σταθεί απέναντι σε δυο πολέμους και την άνοδο του Τραμπ στην εξουσία. Αλλά ας μείνουμε στη Γαλλία.
Η Κυβέρνηση Μπαρνιέ κατέρρευσε μετά από πρόταση μομφής της Αριστεράς την οποία στήριξε το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν, επ’αφορμή του σχεδίου προϋπολογισμού που κατέθεσε ο Γάλλος πρωθυπουργός και θεωρήθηκε μη αποδεκτός από την αντιπολίτευση.
Αν και είναι γεγονός ότι η οικονομική κατάσταση της Γαλλίας είναι εξαιρετικά δύσκολη και απαιτούνται μέτρα που θα στείλουν μήνυμα στις αγορές και θα ελαφρύνουν το έλλειμμα, η κρίση αυτή έχει ονοματεπώνυμο και είναι αυτό του Γάλλου Προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν.
Μετά τις Ευρωεκλογές και την ανάδειξη του κόμματος της άκρας δεξιάς σε πρώτη δύναμη ο Μακρόν προκήρυξε εκλογές «για την αντιμετώπιση της άκρας δεξιάς», όπως δήλωσε. Στις εκλογές αυτές υπήρξε συσπείρωση των προοδευτικών δυνάμεων και η δημιουργία ενός Νέου Λαϊκού Μετώπου ως μιας ύστατης προσπάθειας να μπει φραγμός στην επέλαση της Λεπέν. Η Γαλλία εξάλλου παραδοσιακά πετύχαινε να δημιουργήσει μια «υγειονομική ζώνη» που απέκλειε κάθε φορά την ακροδεξιά. Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο συσπείρωσε από την Ανυπότακτη Γαλλία ως τους Οικολόγους και τους Σοσιαλιστές καθώς και το Κομμουνιστικό Κόμμα. Όμως αντί ο Πρόεδρος να συνεννοηθεί με το ΝΛΜ και να δώσει την Πρωθυπουργία σε άτομο από τον χώρο αυτό που κατάφερε να πετύχει μια εντυπωσιακή επίδοση , μετά από καθυστερήσεις και πολιτικαντισμούς μηνών έδωσε το χρίσμα στον Μισέλ Μπαρνιέ, έναν έμπειρο κεντροδεξιό πολιτικό που πέτυχε την σιωπηρή στήριξη της Εθνικής Συσπείρωσης της Λεπέν. Ακριβώς δηλαδή ενώ υποτίθεται ότι επιχείρησε να αποτρέψει με τις εκλογές την ομηρία της κυβέρνησης από την ακροδεξιά , στήριξε την κυβέρνηση Μπαρνιέ στην ανοχή της Λεπέν!
Είναι ειρωνεία όταν ο Πρόεδρος που αγνοεί τη λαϊκή ψήφο και ορίζει μια κυβέρνηση γιατί «έτσι του αρέσει» να μιλάει για αντιδημοκρατικό μέτωπο ενάντια στην κυβέρνηση του.
Φαίνεται ότι ο Μακρόν θεωρεί ως το μέγιστο κακό την διακυβέρνηση της χώρας από το νέο Λαϊκό Μέτωπο και τις προοδευτικές δυνάμεις. Οι συνέπειες μιας τέτοιας επιλογής ήταν σαφείς: η δηλητηριώδης στήριξη της Λεπέν δεν ήταν άνευ όρων. Την κρίσιμη ώρα στοιχήθηκε με την Αριστερά και ανέτρεψε την κυβέρνηση.
Ο Μακρόν δεν μπορεί, λόγω συνταγματικών περιορισμών να προχωρήσει σε νέες κοινοβουλευτικές εκλογές πριν τον Ιούνιο του 2025. Αρνείται τα λάθη του, αρνείται να δώσει μια ευκαιρία διακυβέρνησης στην Αριστερά. Έτσι βαθαίνει την ήδη υπαρκτή κρίση εκπροσώπησης και αποστασιοποίησης των πολιτών από το πολιτικό σύστημα. Υπονομεύει παράλληλα το σύστημα της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας με τις υπερεξουσίες του , ο οποίος παρά τις συνταγματικές αναθεωρήσεις παραμένει το κεντρικό πρόσωπο του πολιτικού συστήματος. Ο Μακρονισμός δείχνει καθαρά τα όρια του συστήματος.
Το διάγγελμα της Τετάρτης ήταν πραγματικά εξοργιστικό: ο Πρόεδρος δεν σκοπεύει να παραιτηθεί, ο ίδιος είναι αλάνθαστος, η αντιπολίτευση ακολούθησε τον …αντιδημοκρατικό δρόμο γιατί καταψήφισε τον προϋπολογισμό(!) και ο ίδιος σε λίγες μέρες θα ορίσει πρωθυπουργό, πάλι της εμπιστοσύνης του. Το τραύμα που δημιούργησε ο Μακρόν στο γαλλικό πολιτικό σύστημα είναι δύσκολο να επουλωθεί.
Ο μακρονισμός που συγκρούστηκε για χρόνια με την κοινωνία, κάτω από το πρόσχημα μιας δήθεν τεχνοκρατικής αντίληψης της πολιτικής, που ακολούθησε σκληρά αντεργατική και αντιμεταναστευτική πολιτική, υιοθετώντας πολλές ακροδεξιές αντιλήψεις (όπως στα θέματα ασφάλειας), που παραβίασε τις αρχές της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, που επιχειρεί με τεχνάσματα να σχηματίσει μια κυβέρνηση που να αντέξει δεν μπορεί να προσφέρει λύση για την Γαλλία και φυσικά ούτε για την Ευρώπη.
Τη στιγμή που γράφεται το κείμενο, φαίνεται ότι γίνονται κινήσεις να σχηματιστεί κυβέρνηση με Σοσιαλιστές, κεντροδεξιούς (Les Républicains) και άτομα από τους μακρονιστές. Από τα ονόματα που ακούγονται κανένα δεν μπορεί να προσφέρει λύση σε ένα πολιτικό σύστημα που νοσεί. Οι διαπραγματεύσεις πάντως έχουν ξεκινήσει και οι αγορές βρυχώνται.
Όλες οι κινήσεις του Εμμανουέλ Μακρόν στρώνουν το χαλί στην Μαρίν Λεπέν. Η «υγειονομική ζώνη» έσπασε και η Γαλλία κινδυνεύει με κατάρρευση, με την Ακροδεξιά έτοιμη να αναλάβει την εξουσία. Φυσικά οι μεγάλες χώρες δεν καταρρέουν εύκολα. Αλώνονται όμως από μέσα, όπως είδαμε στις ΗΠΑ.
Η Μαριλένα Κοππά είναι Καθηγήτρια Συγκριτικής Πολιτικής, Κοσμήτορας της Σχολής Διεθνών Σπουδών, Επικοινωνίας και Πολιτισμού, Πάντειο Πανεπιστήμιο
