Macro

Λίγες λέξεις για το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο

Ακούσαμε στη βουλή τον υπουργό περιβάλλοντος να δηλώνει ότι αποσύρει τις διατάξεις του ν/σ σχετικά με τις περιοχές natura και θα το υποβάλει εκ νέου οσονούπω.

Θα ήθελα εδώ να θίξω εν συντομία ένα ζήτημα που έχει σχέση με άλλες διατάξεις του ν/σ.

Ειδικότερα, στο άρθρο 3 του ν/σ υπάρχουν δύο ρυθμίσεις για εξαιρέσεις από την περιβαλλοντική αδειοδότηση. Η πρώτη αφορά έργα σχετιζόμενα με την εθνική ασφάλεια και την πολιτική προστασία. Η εν λόγω διάταξη δεν παρουσιάζει ιδιαίτερα προβλήματα αλλά χρήζει σημαντικών βελτιώσεων.

Η δεύτερη διάταξη αφορά εξαιρέσεις από τη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων τα οποία θα υποστούν δυσμενείς συνέπειες αν ακολουθηθεί η ως άνω διαδικασία. Αυτή η δυνατότητα προβλέπεται από το άρθρο 2, παρ. 4 της οδηγίας 2011/92. Ωστόσο, δεν έχει μεταφερθεί σε κανένα κράτος μέλος αυτή η ρύθμιση της οδηγίας (αν εξαιρέσουμε το ΗΒ πριν από το brexit και τις βαλτικές χώρες) διότι οι προϋποθέσεις που τίθενται αφήνουν ανοιχτή την πόρτα των αυθαιρεσιών εκ μέρους της διοίκησης, έχει δε ερμηνευτεί αυστηρά από το δικαστήριο της ΕΕ.

Ο λόγος για τον οποίο προτείνεται η εν λόγω ρύθμιση είναι ένας: Εν όψει του στόχου της απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο (ΦΑ) θα πρέπει να επιταχυνθεί η ανάπτυξη των ΑΠΕ πάση θυσία. Αυτό αποτυπώνεται στον πρόσφατο οδηγό της Επιτροπής για το λεγόμενο REPowerEU στον οποίο προτείνεται η γρήγορη ανάπτυξη των ΑΠΕ χωρίς καμία σχεδόν προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας. Είναι το τίμημα των αδιεξόδων της ΕΕ στο γεωστρατηγικό πεδίο.

Επειδή, λοιπόν, η γρήγορη ανάπτυξη των ΑΠΕ, ιδίως των υπεράκτιων αιολικών πάρκων θα γίνεται με αργούς ρυθμούς (λόγω της έλλειψης του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου), για να καλυφθεί ο στόχος των 20 GW έως το 2030 θα χρησιμοποιηθεί η εν λόγω ρύθμιση. Έτσι, θα έχουμε μαζική εγκατάσταση ΑΠΕ χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση!

Η ανωτέρω ρύθμιση, όπως είναι διατυπωμένη, δεν λαμβάνει υπόψη τη νομολογία του δικαστηρίου στης ΕΕ. Στην υπόθεση C-411/17 το δικαστήριο τόνισε ότι εάν ένα κράτος μέλος θέλει να εξαιρέσει ένα έργο από την περιβαλλοντική αδειοδότηση θα πρέπει να αποδείξει ότι ο κίνδυνος από την καθυστέρηση κατασκευής του είναι ευλόγως πιθανός και ότι το έργο έχει επείγοντα χαρακτήρα. Αυτή η σημαντική προϋπόθεση που θέτει το δικαστήριο δεν υπάρχει στην προτεινόμενη ρύθμιση. Επιπλέον, η εν λόγω διάταξη παραβιάζει το άρθρο 6 της σύμβασης Aarhus διότι δεν επιτρέπεται στη σύμβαση η εξαίρεση από την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων παρά μόνων όσων αφορούν αποκλειστικά σκοπούς εθνικής ασφάλειας (άρθρο 6, παρ. 1, στοιχείο γ).

Με βάση τα παραπάνω φρονώ ότι η εν λόγω διάταξη παραβιάζει εκτός από την εν λόγω σύμβαση και την οδηγία 2011/92 όπως αυτή ερμηνεύτηκε από το δικαστήριο.

Γιώργος Μπάλιας

Ανάρτησή του στο Facebook