Ενώ ο σημαντικότερος έμπορος έργων τέχνης στον κόσμο, Λάρι Γκαγκοσιάν, αγόραζε χθες για λογαριασμό κάποιου πάμπλουτου πελάτη του τη «Μέριλιν Μονρόε» του Αντι Γουόρχολ, δαπανώντας σε σχετική δημοπρασία 195 εκατ. δολάρια -το μεγαλύτερο ποσό που έχει διατεθεί ποτέ για έργο τέχνης του 20ού αιώνα- στο Κέρας, στην Ανατολική και Κεντρική Αφρική, περισσότερα από 44 εκατομμύρια άνθρωποι αγωνιούσαν για το αν θα έχουν ένα πιάτο φαΐ.
Στη Βρετανία, την ίδια περίπου στιγμή, ο πρόεδρος της μεγαλύτερης αλυσίδας σούπερ μάρκετ Tesco, Τζον Αλαν, διεμήνυε ότι και η 6η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου βρίσκεται αντιμέτωπη με μια «πραγματική επισιτιστική φτώχεια» για πρώτη φορά εδώ και μια γενιά, εξαιτίας του καλπάζοντος πληθωρισμού. «Ολο και περισσότεροι πελάτες των σούπερ μάρκετ καταφεύγουν στις τράπεζες τροφίμων, μεταξύ άλλων και άνθρωποι που δεν είχαν ποτέ κάνει χρήση αυτών», τόνισε ο Αλαν, προσθέτοντας ότι σε πρόσφατη επίσκεψή του σε κατάστημα της εταιρείας του είδε αρκετούς καταναλωτές να ζητούν από τους ταμίες των σούπερ μάρκετ να σταματήσουν να σαρώνουν προϊόντα, όταν ο λογαριασμός φτάσει σε ένα συγκεκριμένο ποσό.
Στη Σρι Λάνκα, εν τω μεταξύ, έφτασε αντιπροσωπεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, με σκοπό την εκπόνηση ενός προγράμματος διάσωσης που θα περιλαμβάνει σκληρό πακέτο μεταρρυθμίσεων, έναντι οικονομικής στήριξης. Η νησιωτική χώρα της Ασίας είναι ένα από τα πρώτα θύματα της τριπλής κρίσης (πανδημία, εκτόξευση τιμών τροφίμων και καυσίμων, αυξανόμενο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους) που χτυπά τις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Ολα δείχνουν ότι η ασιατική χώρα δεν θα είναι η τελευταία. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, 107 χώρες του κόσμου βρίσκονται αυτή τη στιγμή αντιμέτωπες με τουλάχιστον ένα από τα τρία σοκ (αύξηση τιμών τροφίμων, αύξηση τιμών ενέργειας, αυστηρότεροι όροι χρηματοδότησης). Και τα τρία από αυτά σοκ αντιμετωπίζουν 69 χώρες (25 στην Αφρική, 25 στην Ασία – Ειρηνικό, 19 στη Λατινική Αμερική).
Σε αυτό το περιβάλλον, το ΔΝΤ ξανάπιασε δουλειά. Εχει ξεκινήσει συνομιλίες διάσωσης με το Πακιστάν, την Αίγυπτο και την Τυνησία, ενώ υποψήφιοι «πελάτες» του στην Αφρική είναι ακόμη οι Γκάνα, Κένια, Νότια Αφρική και Αιθιοπία. Στη Λατινική Αμερική, μετά την Αργεντινή που υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία 45 δισ. δολαρίων, οι χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο να πέσουν στις δαγκάνες του είναι το Ελ Σαλβαδόρ και το Περού.
Σχεδόν το 60% των χωρών χαμηλότερου εισοδήματος αντιμετώπιζαν προβλήματα χρέους πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους τους αυξάνεται κατακόρυφα, μετά την εισβολή. Ο πόλεμος στρέφει τους επενδυτές στο ασφαλές καταφύγιο του δολαρίου, πιέζοντας προς τα κάτω την αξία των νομισμάτων των αναδυόμενων αγορών, ενώ το πρόβλημα επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο από την αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων.
Εκείνος που δεν φαίνεται, πάντως, να ανησυχεί είναι ο 77χρονος Γκαγκοσιάν και βέβαια οι πελάτες του που συνεχίζουν να πληρώνουν τεράστιες περιουσίες για ένα «κομμάτι». Ο ετήσιος τζίρος του Αρμενοαμερικανού γκαλερίστα ξεπερνά το ένα δισ. δολάρια και μέρος αυτού καλύπτεται από αγορές ανώνυμων αλλά και επώνυμων πλουσίων και διάσημων, όπως ο γνωστός διαχειριστής hedge fund, Στιβ Κοέν, ο μεγιστάνας της βιομηχανίας ψυχαγωγίας, Ντέιβιντ Γκέφεν, και ο διευθύνων σύμβουλος της Blackstone, Στιβ Σβάρτζμαν. Είναι πασιφανές ότι «λεφτά υπάρχουν», αλλά αυτά δεν προορίζονται για τους πεινασμένους. Πάνω από ένα τρισεκατομμύριο έχασαν, συνολικά, από τη χρηματιστηριακή τους αξία οι Microsoft, Apple, Google, Facebook, Amazon, Nvidia, Tesla στις τρεις συνεδριάσεις που ακολούθησαν την πρόσφατη αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων. Ομως, σε αντίθεση με το Κέρας, κανείς δεν ανησύχησε, κανείς δεν θα πεινάσει.
Μπάμπης Μιχάλης
