Συνεντεύξεις

Κωστής Καρπόζηλος: Το χειρότερο θα είναι να γίνουμε Γαλλία με το δίλημμα Μακρόν ή Λεπέν

Οι περισσότεροι εκπρόσωποι τύπου των κομμάτων, διαχρονικά, είναι είτε αυτό που λέμε «πολιτικοί καριέρας», είτε προερχόμενοι από τον χώρο της δημοσιογραφίας. Ο Κωστής Καρπόζηλος πάλι, που ανέλαβε εκπρόσωπος τύπου της Νέας Αριστεράς πριν από 3 περίπου εβδομάδες είναι ιστορικός (ερευνητής, συγγραφέας και διευθυντής των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας επί 7 χρόνια).
 
Το NEWS 24/7 συνομίλησε μαζί του, σε μια σύντομη συνέντευξη. Επιδιώκοντας να εντοπίσει πώς βλέπει τα πράγματα ένα καινούργιο πρόσωπο όχι στην πολιτική μια και ο Κώστης Καρπόζηλος δραστηριοποιείται εδώ και πολλά χρόνια στην αριστερά, αλλά στην …καθημερινότητα των πολιτικών. Ιδίως όταν εκπροσωπεί παράλληλα κι έναν νέο φορέα που όπως ο ίδιος λέει είναι ένα … «κόμμα υπό κατασκευή».
 
Πλησιάζετε να «κλείσετε μήνα» στην θέση του Εκπροσώπου Τύπου της Νέας Αριστεράς. Πως είναι από αυτή την θέση ο ζόρικος κόσμος των media;
 
Θυμάμαι εκείνη τη φράση στο «Μίσος»: «Ως εδώ καλά, Ως εδώ καλά»! Προς το παρόν απολαμβάνω τη νέα μου θέση και αυτό σχετίζεται με το ότι πιστεύω στη δυνατότητα η Νέα Αριστερά να είναι η αριστερά που χρειαζόμαστε. Προφανώς ο κόσμος των mediaείναι απαιτητικός. Αλλά δεν πιστεύω ότι αρκεί ο εύκολος αφορισμός για τα υπαρκτά προβλήματα της ενημέρωσης που βλέπουμε στη χώρα μας. Χρειάζεται να σκεφτούμε και για το μήνυμα που εκπέμπουμε και εμείς- εννοώ ο χώρος της αριστεράς ευρύτερα. Αν μιλάμε σαν να έχουμε καταπιεί μια χιλιοπαιγμένη κασέτα, τότε δεν μας φταίνε τα media. Το περιεχόμενο εντέλει μετράει. Και αυτό -το συγκεκριμένο και σαφές περιεχόμενο- θέλω να πιστεύω ότι μπορεί να προσπερνάει και τα όποια εμπόδια ή τις υπαρκτές παθογένειες του μιντιακού τοπίου.
 
Για την ώρα η Νέα Αριστερά παραμένει – τυπικά τουλάχιστον – μια Κοινοβουλευτική Ομάδα. Θα γίνει «κόμμα»; «Χώρος»; Ρωτάω γιατί ο χρόνος μέχρι τις ευρωεκλογές μετράει αντίστροφα…
 
Αυτή τη στιγμή η Νέα Αριστερά δεν είναι μόνο μια Κοινοβουλευτική Ομάδα. Είναι ένα πολιτικό και κοινωνικό ρεύμα που αναδύεται και τον επόμενο μήνα -στην ιδρυτική μας συνδιάσκεψη- θα είναι και επίσημα «κόμμα». Αλλά εδώ πρέπει να σκεφτούμε ξανά τι σημαίνει αυτό. Η Νέα Αριστερά είναι ένα κόμμα υπό κατασκευή. Και αυτό προσφέρει τη δυνατότητα να το φτιάξουμε με έναν τρόπο που να ανταποκρίνεται στις δικές μας ανάγκες: να ταιριάζει στους ρυθμούς της ζωής μας, να μην είναι ένας καταναγκασμός η συμμετοχή σε αυτό, να δίνει χώρο, για αυτενέργεια και πρωτοβουλία. Και πάνω από όλα, να εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες -τις γνώσεις, τις αναζητήσεις, τη φαντασία- των ανθρώπων του. Για αυτό στους φίλους και στις φίλες που μου λένε «περιμένουμε να δούμε πως θα είναι η Νέα Αριστερά» απαντώ «έλα να τη φτιάξουμε μαζί». Όχι ρητορικά. Στην πράξη.
 
Από το μέλλον στο παρελθόν! Με τους πρώην συντρόφους σας από τον ΣΥΡΙΖΑ τί γίνεται; Άλλοι σας …μιλάνε και συμμετέχουν και σε εκδηλώσεις προβληματισμού για το μέλλον του προοδευτικού χώρου και άλλοι σας «έχουν κόψει την καλημέρα» κατά το κοινώς λεγόμενο. Τι συμβαίνει;
 
Η δική μου συμμετοχή στον ΣΥΡΙΖΑ ήταν υπόθεση λίγων ετών, οπότε ομολογώ ότι δεν νιώθω το -εύλογο- συναισθηματικό φορτίο που σημάδεψε την κρίση του τελευταίου διαστήματος. Νομίζω ότι στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν δύο ψυχές. Υπάρχουν άνθρωποι με πολιτικές θέσεις -είτε συμφωνεί, είτε διαφωνεί κανείς με αυτές- και αυτοί συνήθως είναι οι πιο στοχαστικοί γύρω από την ιστορική του κρίση και δεκτικοί στο διάλογο, αλλά υπάρχει και μια ηγετική ομάδα με την οποία μας χωρίζει ιδεολογική και αισθητική -με πολιτικούς όρους- άβυσσος. Το πρόβλημα πάντως δεν το έχουμε εμείς. Η Νέα Αριστερά συγκροτήθηκε μέσα από την κατανόηση ότι η αριστερά για να είναι χρήσιμη πρέπει να είναι αξιόπιστη, με ξεκάθαρες επιλογές για το ποιους θέλει να εκπροσωπεί και με ποιους θέλει να συνομιλεί και κυρίως να μιλά οραματικά για τα μεγάλα θέματα της εποχής μας: κοινωνική ισότητα, κλιματική δικαιοσύνη, επανεκκίνηση της δημοκρατίας μας.
 
Με το ΠΑΣΟΚ τι γίνεται; Σας κατηγορούν ότι «φλερτάρετε» με την Χαριλάου Τρικούπη ενώ τα περισσότερα στελέχη της Νέας Αριστεράς έχουν ασκήσει έντονη κριτική στην δεξιά στροφή της Σοσιαλδημοκρατίας το παρελθόν…
 
Η δεξιά στροφή της σοσιαλδημοκρατίας είναι ένα από τα μεγάλα ζητήματα της εποχής μας. Και αυτό έχει ιστορικές ρίζες στη δεκαετία του 1990 και τις τότε επιλογές των -τότε- ισχυρών κομμάτων στην Ευρώπη. Οι πολλαπλές κρίσεις και η απαξίωση της σοσιαλδημοκρατίας σε χώρες όπως η Γαλλία έχουν οδηγήσει σε ενδιαφέρουσες ιδεολογικές διεργασίες και στην εμφάνιση νέων τάσεων στο εσωτερικό των κομμάτων αυτής της πολιτικής οικογένειας. Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ δεν διακρίνεται από την ιδεολογική και πολιτική αναζήτηση των νέων λύσεων που απαιτεί η εποχή μας. Κατά συνέπεια, δεν προσφέρει μια ελκυστική -για να χρησιμοποιήσω τους όρους του φλερτ- προοπτική για την ελληνική κοινωνία. Και για αυτό, βλέπουμε, ότι και αυτός ο χώρος είναι σε κρίση. Δείτε την αντιπαράθεση στο εσωτερικό της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ για τα ομόφυλα ζευγάρια. Πολλά από όσα ακούγονται εκεί, θα μπορούσε να τα ακούσει κανείς σε κόμματα της παραδοσιακής δεξιάς- για να το πω ευγενικά.
 
Να πάμε και λίγο στα κοινοβουλευτικά. Την ερχόμενη Πέμπτη θα έχουμε την ψηφοφορία για το νομοσχέδιο της ισότητας στον γάμο. Η Νέα Αριστερά βρίσκεται, περισσότερο ίσως από άλλα κόμματα, σε μία κόντρα με το ΚΚΕ για την πρόθεση του να καταψηφίσει η μου φαίνεται;
 
Η στάση του ΚΚΕ στο συγκεκριμένο ζήτημα συμπυκνώνει το αδιέξοδο της πολιτικής του. Ένα κόμμα που στο όνομα μιας ιδεολογικής καθαρότητας καταφεύγει σε μια απαρχαιωμένη ρητορική. Όποιος και όποια είχε την υπομονή να διαβάσει τις 4.800 λέξεις της σχετικής του απόφασης, εύλογα θα είχε την απορία γιατί ένα κόμμα που θέλει να λέγεται προοδευτικό δεν μπορεί να αναγνωρίσει αυτό που είναι προφανές: ότι τα ομόφυλα ζευγάρια πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα με τα ετερόφυλα ζευγάρια. Είναι τόσο απλό. Και να σκεφτεί επίσης και το εξής: τι σημαίνει τελικά «ισχυρό ΚΚΕ»; Πως μεταφράζεται αυτό σε αλλαγές στη ζωή μας στο σήμερα; Εμείς δεν θέλουμε μια αριστερά που ζει σε μια ασφαλή φούσκα μακριά από το ερώτημα που απασχολεί τον κόσμο της αριστεράς: με ποια πολιτική θα μπορέσουμε -άμεσα, όχι στη Δευτέρα Παρουσία- να ανατρέψουμε την κυριαρχία της Δεξιάς στη χώρα.
 
Πριν λίγες μέρες είδαμε τους βουλευτές της Νέας Αριστεράς στο συλλαλητήριο ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια («μη κρατικά» λέει η κυβέρνηση). Από την άλλη παρατηρούμε ότι είστε «τεκμηριωμένοι» και «κοστολογημένοι» στις κοινοβουλευτικές σας προτάσεις. Λογικό αφού τα περισσότερα στελέχη σας έχουν διατελέσει υπουργοί και μάλιστα «μνημονιακοί». Πώς πάει η ισορροπία μεταξύ «Δρομου» και «Διαδρόμου»;
 
Δεν βλέπω κάποια αντίφαση. Η αριστερά για να είναι δύναμη αλλαγής των υλικών και όχι μόνο συνθηκών πρέπει να είναι και μαχητική και τεκμηριωμένη. Και φυσικά να μην κρύβεται πίσω από το δάχτυλό της. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Ζούμε στην εποχή της κλιματικής κρίσης. Υπάρχει, έστω και μειοψηφικά, και στην αριστερά μια τάση που θεωρεί ότι όλα αυτά είναι παραμύθια- το είδαμε και στην πανδημία αυτό. Και αυτό οδηγεί σε μια αδιέξοδη διαμαρτυρία. Υπάρχει, στον χώρο της οικολογίας κυρίως, μια τάση που θεωρεί αναγκαία την κλιματική μετάβαση δίχως καμία έγνοια για τις κοινωνικές της επιπτώσεις- μια στάση που έχει συχνά και στοιχεία ταξικού ελιτισμού. Εμείς στη Νέα Αριστερά είμαστε σαφείς: κλιματική μετάβαση -και άρα αναγνώριση της οξύτητας του θέματος- με κοινωνικό πρόσημο. Αυτό μεταφράζεται σε μια μαχητική αντίληψη για τις αναγκαίες συγκρούσεις τόσο με τα οικονομικά συμφέροντα που θέλουν να μετατρέψουν την κρίση σε ευκαιρία, όσο και με ανορθολογικές αντιλήψεις που αρνούνται την ανάγκη της μετάβασης. Και προφανώς σημαίνει, αν παίρνουμε την πολιτική στα σοβαρά, και επιστημονική τεκμηρίωση, κοστολόγηση των αλλαγών και συγκεκριμένες θέσεις μέσα στο κοινοβούλιο. Ο δρόμος, τα κοινωνικά κινήματα, να μπορέσουν να συναντηθούν με την πολιτική. Όχι των διαδρόμων, αλλά του ριζοσπαστικού ρεαλισμού που έχουμε ανάγκη.
 
Και κάτι τελευταίο γενικότερο: Βλέπουμε την ακροδεξιά να επελαύνει στην Ευρώπη. Πόσο πιθανό είναι να δούμε τα ίδια και στην Ελλάδα;
 
Φοβάμαι το βλέπουμε ήδη. Ας αφήσουμε τα εκλογικά ποσοστά στην άκρη προς το παρόν. Τα κύρια ρεύματα που διαπερνούν την ελληνική κοινωνία παραπέμπουν σε εκδοχές μιας αυταρχικής φιλελεύθερης δημοκρατίας. Σε αυτό ευθύνεται προφανώς η κυβέρνηση με τις επιλογές της και τις πολιτικές της σε κρίσιμα ζητήματα. Και δίπλα σε αυτήν ανθίζει το περιβόλι της άκρας δεξιάς- όχι μόνο πολιτικά, αλλά κυρίως κοινωνικά. Το χειρότερο σενάριο για τη χώρα μας είναι να βαδίσουμε στα βήματα της Γαλλίας όπου το δίλημμα να είναι Μακρόν ή ΛεΠεν. Και ο μόνος τρόπος για να το εμποδίσουμε αυτό, είναι η ενίσχυση της Νέας Αριστεράς. Της αριστεράς δηλαδή που συγκρούεται με τον πυρήνα της Δεξιάς κυριαρχίας και της αριστεράς που δίνει -μαχητικές και τεκμηριωμένες για να μείνω στο σχήμα της τελευταίας σας ερώτησης- απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουμε όλοι και όλες μας για το μέλλον αυτής της χώρας.
 
Γεράσιμος Λιβιτσάνος