Όσα εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του στη ΔΕΘ και στη συνέντευξη Τύπου στο Βελλίδειο υπαγορεύτηκαν σε μεγάλο βαθμό από τα μηνύματα δυσαρέσκειας που φτάνουν εσχάτως στο Μαξίμου. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της Metron Analysis, μόλις τρεις μήνες από τη σαρωτική επικράτηση της ΝΔ στις εκλογές του Ιουνίου, το 66% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η χώρα πορεύεται σε λάθος κατεύθυνση και μόλις το 28% πιστεύει το αντίθετο –αύξηση της αρνητικής άποψης κατά 17 ποσοστιαίες μονάδες και πτώση της θετικής κατά 16, σε σύγκριση με ανάλογη έρευνα στα μέσα Ιουνίου.
Φυγή προς τα μπρος χαρακτήρισαν τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού σε διάφορα μέτωπα. Οι τριετίες είναι ένα από αυτά. Το «ξεπάγωμά» τους προκρίθηκε ως το μόνο διαθέσιμο «επικοινωνιακό αντίδοτο» στην «επιδοματική ξηρασία» του φετινού Σεπτεμβρίου. Το Μαξίμου θεωρεί πως μπορεί να πείθει ότι το «ξεπάγωμα» θα συμβάλει στην αύξηση του εισοδήματος ενός σημαντικού αριθμού εργαζομένων και θα ενισχύσει πολλά νοικοκυριά στην αντιμετώπιση της ακρίβειας, που προβλέπεται να ενταθεί τους επόμενους μήνες, καθώς στον πληθωρισμό που καλπάζει στα τρόφιμα, στα καύσιμα, στα ενοίκια, θα προστεθούν σύντομα οι επιπτώσεις από την καταστροφή στη Θεσσαλία: «Από την 1η Ιανουαρίου του 2024 ‘‘ξεπαγώνουν’’ οι τριετίες και μαζί κάθε επίδομα προϋπηρεσίας που βρισκόταν σε αναστολή από τον Φεβρουάριο του 2012. Κάποια στιγμή (!) η ακρίβεια θα υποχωρήσει, αλλά οι αυξήσεις των μισθών θα είναι εδώ», συνόψισε ο πρωθυπουργός.
Αργότερα την ίδια μέρα, 0 Άδωνις Γεωργιάδης έσπευσε να διευκρινίσει: στη νομοθετική ρύθμιση θα αποκλείεται ρητά η αναδρομικότητα. Ο σκοπός, είπε ο υπουργός Εργασίας, είναι να βρει η κυβέρνηση την ισορροπία ανάμεσα σε ένα δίκαιο αίτημα και στις αντοχές της οικονομίας. «Αν επιβάλλαμε αύξηση 30% γενικά στους μισθούς των ιδιωτικών υπαλλήλων, οι μισοί θα έχαναν τη δουλειά τους γιατί οι επιχειρήσεις θα κατέρρεαν».
Οι τοποθετήσεις του Κυρ. Μητσοτάκη για τις φυσικές καταστροφές διαπνέονταν από την ίδια διάθεση. Για την ανεπαρκή έως ανύπαρκτη αντιπλημμυρική θωράκιση επικαλέστηκε ξανά την κλιματική κρίση. Και επέμεινε ότι έγιναν αντιπλημμυρικά έργα στη Θεσσαλία, όταν είναι γνωστό στους παροικούντες, μεταξύ των οποίων και ο φιλοκυβερνητικός Σκάι, ότι «από το 2018 η πολιτεία είχε στη διάθεσή της έκθεση με μοντέλα που προέβλεπαν το κακό που θα μπορούσε να συμβεί στον Θεσσαλικό Κάμπο, με τρομερή ακρίβεια». Ότι «το 2018 καταρτίστηκε το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας και προέβλεπε 26 μέτρα». Ότι «τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2022, έγινε η πρώτη έκθεση αξιολόγησης. Ήταν αποκαρδιωτική: κανένα από τα 26 μέτρα δεν είχε υλοποιηθεί…».
Ποια η απάντηση του πρωθυπουργού; Η πρόθεσή του να μεταθέσει την ευθύνη της πρόληψης και το κόστος για τις φυσικές καταστροφές σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. «Η ασφάλιση για μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις πρέπει να καταστεί άμεσα υποχρεωτική. Είναι καιρός να ξεκινήσει ένας δημόσιος διάλογος για την υποχρεωτική ασφάλιση όλων των περιουσιών, όλων των σπιτιών, όλων των παραγωγικών μονάδων από φυσικές καταστροφές». Ήταν η πρώτη αναφορά. Στην ομιλία του στη ΔΕΘ.
Στη συνέντευξη Τύπου προχώρησε ένα βήμα παραπέρα: Το βάρος της πρόληψης και προστασίας από τις φυσικές καταστροφές θα το σηκώσουν όλο οι φορολογούμενοι, «ο προϋπολογισμός είναι πάρα πολύ δύσκολο να καλύψει όλες τις ζημιές που μπορεί να προκύψουν», άρα «θα πρέπει να μας απασχολήσει ποια είναι η ευθύνη του φυσικού προσώπου και της επιχείρησης να ασφαλίσει την περιουσία του. Πιστεύω ότι, μετά από συνομιλία και με την ασφαλιστική αγορά, θα καταλήξουμε στην υποχρεωτική ασφάλιση» –όπου «ασφαλιστική αγορά» ίσον «ασφαλιστικές εταιρείες». Στις οποίες το Μαξίμου σκοπεύει να ανοίξει διάπλατα τις πύλες της κερδοφορίας.
Προφανέστατα, στη λογική Γεωργιάδη –κατ’ αντιστροφή: «Αν ενθαρρύνουμε την κερδοφορία του κεφαλαίου κατά 30% δεν κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους οι μισοί ιδιωτικοί υπάλληλοι».
Σε μια φράση συμπυκνωμένο όλο το νόημα ενός ενδιαφέροντος, όσο και αποκαλυπτικού άρθρου, που προτρέπει, αντί να μεμψιμοιρούμε, να ενστερνιστούμε το όνειρο. Το όνειρο του υπαρκτού καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο:
«Μήπως, παρά το άνοιγμα της ψαλίδας, οι φτωχοί σήμερα ζούνε πολύ καλύτερα από τους φτωχούς των περασμένων εποχών και αυτό οφείλεται στους πλουσίους και υπερπλουσίους; (…) Ελάτε να δούμε την περίπτωση του Ίλον Μασκ. Ο πλούτος του προέρχεται κατά κύριο λόγο από την εκτόξευση της τιμής της μετοχής Tesla [που] το 2013 ήταν 7,5 δολάρια [και] σήμερα είναι 1.076,51 δολάρια. Ο Ίλον Μασκ θα πληρώσει 11 δισ. δολάρια σε φόρους [με τους οποίους] η πολιτεία αντιμετωπίζει τη φτώχεια και την υγεία καλύτερα και αποτελεσματικότερα (…) Όταν πλουτίζουν μερικοί, πλουτίζει η χώρα και μπορεί να προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες (υγεία, παιδεία, κοινωνική προστασία) στους κατοίκους της (…) Στους φτωχούς μια μικρή αύξηση στα εισοδήματά τους μπορεί να σηματοδοτεί μια τεράστια βελτίωση της ζωής τους. Μήπως αντί να φθονούμε και να καταριόμαστε τους πλουσίους, θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τη στάση μας; (…) Τον 19ο αιώνα, αλλά και στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, για να γίνει κανείς πλούσιος έπρεπε να βρει πετρέλαιο ή διαμάντια και να διαθέτει σημαντικά κεφάλαια. Στην εποχή μας αρκεί μια καλή ιδέα και ελάχιστα κεφάλαια (…) Είμαι βέβαιος ότι με τη σύγχρονη τεχνολογία θα δούμε πολύ σύντομα συμπατριώτες μας εικοσάρηδες και τριαντάρηδες πολυεκατομμυριούχους, που με τη συνεισφορά τους θα βελτιώσουν τη ζωή των οικονομικά ασθενέστερων. Αντί να ξορκίζουμε το “American Dream”, καλύτερα να εμπνεύσουμε το “Ελληνικό Όνειρο” στους νέους μας! Αντί να θέλουν μια θέση στο Δημόσιο και σύνταξη στα 65, να ονειρεύονται να γίνουν εκατομμυριούχοι».1
Είναι όμως έτσι; Ξορκίζουμε όλοι το «American Dream»; Ή μήπως, αντίθετα, πολλούς από εμάς μάς ακολουθεί, διακριτικά, από το μαξιλάρι μέχρι, ας πούμε, την κάλπη καμιά φορά;
Σημείωση:
1. «Πλούσιοι και φτωχοί», Ανδρέας Δρυμιώτης, «Καθημερινή της Κυριακής», 1 Ιανουαρίου 2022.
Κωστής Γιούργος
