Macro

Κώστας Πουλάκης: Η ώρα (και) της πολιτικής αλήθειας

Όσα βλέπουμε να εκτυλίσσονται τις τελευταίες μέρες στο μέτωπο της πανδημίας του κορονοϊού ήταν δυστυχώς μάλλον δεδομένα στο μυαλό οποιουδήποτε παρακολουθούσε με προσοχή τη διαχείριση του θέματος εκ μέρους της κυβέρνησης, αφού ήταν εδώ και καιρό ορατές η προσήλωση σε νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες, η απουσία συνεκτικού σχεδιασμού, η άρνηση ουσιαστικής εμπροσθοβαρούς στήριξης των πληττόμενων εργαζόμενων και επιχειρηματιών, η προχειρότητα και η βεβιασμένη επιστροφή σε μια άρον-άρον κανονικότητα, χωρίς τα απαραίτητα για την προστασία της υγείας των πολιτών μέτρα.

Έτσι, όσα βλέπουμε να συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα και κυρίως όσα οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα αντιμετωπίσουμε τις επόμενες εβδομάδες και μήνες – όχι μόνο στο υγειονομικό, αλλά και στο οικονομικό και κοινωνικό πεδίο – δυστυχώς δεν μπορούν να θεωρηθούν «κεραυνός εν αιθρία».

Ασφαλώς, η εύλογη ανακούφιση της κοινωνίας για το ότι τον Μάρτιο αποφεύχθηκαν τα χειρότερα που είδαμε στη γειτονική Ιταλία ή αλλού, σε συνδυασμό με την πλήρως διαστρεβλωμένη εικόνα της πραγματικότητας που μετέφεραν πολλά από τα μέσα ενημέρωσης, δημιούργησαν ένα επίπλαστο αίσθημα επιτυχίας.

«Η Ελλάδα νίκησε τον κορονοϊό» ήταν το κυρίαρχο μότο, η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός προσωπικά έσωσε το λαό ως άλλος «Μωυσής» και επομένως όλα ήταν ένα κακό όνειρο.

Ωστόσο, η αποκλειστικά και μόνο επικοινωνιακή διαχείριση της πανδημίας οδήγησε σε σειρά λαθών στο σχεδιασμό, σε τρομακτικές καθυστερήσεις και ανεπάρκειες, που ήταν λογικό να φανούν με τραγικό τρόπο, τη στιγμή που η πραγματικότητα θα φανέρωνε το σκληρό της πρόσωπο.

Εξάλλου, αυτό το γνώριζε ενδόμυχα και η κυβέρνηση, εξ ου και η εκ πρώτης όψεως αντιφατική επικοινωνιακή της τακτική : ναι μεν, «νικήσαμε τον κορονοϊό» και «επιστρέφουμε στην κανονικότητα» για να δρέψουμε τους (και οικονομικούς) καρπούς της επιτυχίας μας, μέσω του ανοίγματος του τουρισμού και όχι μόνο, αλλά την ίδια στιγμή ο «μπαμπούλας» της ατομικής ευθύνης και η εύκολη και ανέξοδη καταγγελία περί μη τήρησης των μέτρων, κρατούσε και μία επικοινωνιακή «πισινή», για παν ενδεχόμενο.

Αυτές λοιπόν τις μέρες, μετά το άρον άρον άνοιγμα του τουρισμού, χωρίς τα αναμενόμενα από την Κυβέρνηση θετικά οικονομικά αποτελέσματα, αλλά με τα αναμενόμενα αρνητικά υγειονομικά, μετά το φιάσκο στο άνοιγμα των σχολείων, μετά την ανησυχητική αύξηση των κρουσμάτων που ήδη στην Αθήνα προκαλεί ερωτήματα για την αντοχή του συστήματος υγείας και για το κατά πόσο πράγματι αυξήθηκε ο αριθμός των ΜΕΘ, έρχεται η ώρα της αλήθειας σε πολλά επίπεδα: στο υγειονομικό, στο οικονομικό, αλλά κυρίως στο πολιτικό.

Λίγους μήνες πριν, όταν η κυβέρνηση βρισκόταν στο απόγειο της θετικής της αξιολόγησης ως προς τη διαχείριση της πανδημίας, στις Εκλογικές Τάσεις #4 (Μάιος 2020) του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, είχαμε επισημάνει την τάση συσπείρωσης γύρω από την εκάστοτε κυβέρνηση σε περιπτώσεις μεγάλων εξωγενών κρίσεων, όπως η πανδημία, την οποία είδαμε όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, και μάλιστα ανεξάρτητα από το πόσο σφοδρά χτυπήθηκε κάθε επιμέρους χώρα.

Είχαμε όμως επίσης υπογραμμίσει στην κατακλείδα μας, ότι «[μ]ε μία δόση υπερβολής, θα μπορούσε κανείς να πει ότι η πανδημία «μηδένισε» το πολιτικό «κοντέρ», αλλάζοντας τελείως τις προτεραιότητες και τα θέματα της δημόσιας συζήτησης – από το σχεδιασμό της «μεταμνημονιακής Ελλάδας» η κοινωνία και οι πολιτικές δυνάμεις βρίσκονται για ακόμη μια φορά αντιμέτωπες με την πρόκληση της υπέρβασης μιας πρωτόγνωρης κρίσης. Έτσι, αυτή την περίοδο θα κριθούν όλοι σχεδόν από την αρχή, τόσο η κυβέρνηση για τη διαχείριση και της υγειονομικής και της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, φυσικά και η αξιωματική αντιπολίτευση με τις προτάσεις της».

Αυτή η πρόβλεψη, που στηριζόταν στην εις βάθος ανάλυση των ευρημάτων και όχι στην επιφανειακή ανάγνωση τους, έχει ήδη αρχίσει να επιβεβαιώνεται, με την ανησυχητική εικόνα σε όλα τα μέτωπα και τις κυβερνητικές – το λιγότερο – αστοχίες.

Το είδαμε ξεκάθαρα στην ειδική και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έρευνα της εταιρίας Prorata που δημοσιεύτηκε χθες και αποτυπώνει μια ολική ανατροπή.

Θα το συναντήσουμε φυσικά και σε άλλες έρευνες στο προσεχές χρονικό διάστημα.

Στο υγειονομικό πεδίο, για πρώτη φορά, υπερτερούν αριθμητικά όσοι κρίνουν αρνητικά την κυβέρνηση για τη διαχείριση της πανδημίας, ενώ επίσης για πρώτη φορά φαίνεται ότι οι πολίτες αποδίδουν τη βασική ευθύνη για την εξάπλωση του κορονοϊού στην κυβέρνηση.

Εξίσου αρνητικά αξιολογείται η διαχείριση σειράς θεμάτων από την κυβέρνηση (τουρισμός, εστίαση, μέσα μαζικής μεταφοράς, σχολεία), αυξάνονται όσοι πιστεύουν ότι το σύστημα υγείας δεν είναι έτοιμο για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Συνειδητοποιούν οι πολίτες ότι η Κυβέρνηση σπατάλησε τον χρόνο της ανοχής.

Ταυτόχρονα, στο οικονομικό πεδίο, η επερχόμενη λιτότητα αποκτά ονοματεπώνυμο «κυβέρνηση ΝΔ», σύμφωνα με τους ερωτώμενους, και κρίνονται ανεπαρκή τα μέτρα για εργαζόμενους, μικρές επιχειρήσεις και επαγγελματίες.

Είναι λοιπόν σαφές ότι, την ίδια στιγμή που η κοινωνία βιώνει τη σκληρή και ανησυχητική πραγματικότητα, η κυβέρνηση να βρίσκεται αντιμέτωπη με την πολιτική αλήθεια – όσο κι αν βοηθούν (όπως επίσης εύλογα ανέδειξε η έρευνα της Prorata) τα «παραδοσιακά» ΜΜΕ και κυρίως η τηλεόραση.

Και αν η γενικευμένη κοινωνική δυσαρέσκεια δεν έχει ενδεχομένως μεταφραστεί σε εκλογική επιλογή (ακόμη – αν και η εν λόγω έρευνα δεν περιλαμβάνει πρόθεση ψήφου), θα ήταν αυτοκαταστροφική αυταπάτη το να πιστεύει η κυβέρνηση ότι θα μπορέσει να συνεχίσει να κρύβει τις τεράστιες ανεπάρκειες και τις ολέθριες επιλογές της πίσω από μία ή περισσότερες «λίστες Πέτσα».

Κώστας Πουλάκης

Πηγή: Η Αυγή