Για κάθε έναν δισεκατομμυριούχο που δημιουργήθηκε στη διάρκεια της πανδημίας σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι θα οδηγηθούν πιθανότατα φέτος στην ακραία φτώχεια, προειδοποιεί η Oxfam. Η νέα έκθεση της ΜΚΟ «Profiting from Pain», που δημοσιεύτηκε χθες με αφορμή τη φετινή συνάντηση της παγκόσμιας ελίτ στο Νταβός της Ελβετίας για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, τσακίζει κόκαλα. Δείχνει με σαφήνεια ότι καθώς εκατομμύρια άνθρωποι πέθαιναν την τελευταία διετία από τον Covid-19 και ακόμα περισσότεροι βυθίζονταν στην ανέχεια από την ακρίβεια, οι δισεκατομμυριούχοι της υφηλίου αβγάτιζαν τον πλούτο τους με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων 23 ετών, κερδίζοντας κυριολεκτικά από τον πόνο των συνανθρώπων τους.
Η έκθεση αποκαλύπτει ότι στη διάρκεια των 24 μηνών της πανδημίας δημιουργήθηκαν 573 νέοι δισεκατομμυριούχοι, δηλαδή ένας κάθε 30 ώρες. Ο αριθμός τους παγκοσμίως άγγιξε τους 2.668 ενώ η συνολική τους περιουσία τα 12,7 τρισ. δολάρια, 3,78 τρισ. περισσότερα απ’ ό,τι το 2020. Ο πλούτος τους έχει τριπλασιαστεί από το 2000 και ισοδυναμεί πλέον με το 13,9% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Οι 10 πλουσιότεροι άνθρωποι του κόσμου κατέχουν περισσότερα απ’ όσα το φτωχότερο 40% της ανθρωπότητας, δηλαδή 3,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Για να βγάλει ένας εργαζόμενος του φτωχότερου 50% του παγκόσμιου πληθυσμού όσα ένας εκ των δισεκατομμυριούχων κερδίζει σε ένα χρόνο θα χρειαστεί να εργαστεί πάνω από 112 χρόνια.
Εχοντας όλα αυτά κατά νου, η εκτελεστική διευθύντρια της Oxfam, Gabriela Bucher, είπε χθες μεγάλες αλήθειες προς πολιτικούς και κυβερνήσεις: «Ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων δεν αυξήθηκε επειδή είναι πιο έξυπνοι ή εργάζονται πιο σκληρά. Οι εργαζόμενοι είναι αυτοί που εργάζονται σκληρότερα, με χαμηλότερες αμοιβές και σε χειρότερες συνθήκες. Οι πολύ πλούσιοι αντίθετα έχουν παγιδεύσει το σύστημα ατιμωρητί εδώ και δεκαετίες και τώρα καρπώνονται τα οφέλη. Εχουν καταλάβει ένα συγκλονιστικό ποσό του παγκόσμιου πλούτου ως αποτέλεσμα των ιδιωτικοποιήσεων και μονοπωλίων, εξοβελίζοντας κάθε είδους ρύθμιση και δικαιώματα των εργαζομένων, ενώ την ίδια στιγμή κρύβουν τα λεφτά τους σε φορολογικούς παραδείσους, όλα με τη συνενοχή των κυβερνήσεων», κατήγγειλε.
«Την ίδια στιγμή», πρόσθεσε, «εκατομμύρια άλλοι άνθρωποι παραλείπουν γεύματα, κλείνουν τη θέρμανση, καθυστερούν λογαριασμούς και αναρωτιούνται τι άλλο μπορούν να κάνουν για να επιβιώσουν. Σε όλη την Ανατολική Αφρική ένα άτομο πιθανότατα πεθαίνει κάθε λεπτό από την πείνα. Αυτή η τραγελαφική ανισότητα σπάει τους δεσμούς που μας κρατούν ενωμένους σαν ανθρωπότητα. Είναι διχαστική, διαβρωτική και επικίνδυνη. Η ανισότητα κυριολεκτικά σκοτώνει».
Η Oxfam υπογραμμίζει ότι φέτος 263 εκατ. άνθρωποι θα διολισθήσουν πιθανότατα σε καθεστώς ακραίας φτώχειας με ρυθμό ένα εκατομμύριο κάθε 33 ώρες. Δηλαδή με τον ίδιο περίπου ρυθμό (30 ώρες) που στη διάρκεια της πανδημίας ξεπεταγόταν ένα νέος δισεκατομμυριούχος.
Η έκθεση της Oxfam κάνει ιδιαίτερη αναφορά στα κέρδη-ρεκόρ που καταγράφουν οι εταιρείες ενέργειας, τροφίμων και φαρμάκων -τομείς που ακμάζουν τα τελευταία δύο χρόνια και στους οποίους τα μονοπώλια είναι αρκετά συνηθισμένα. Η έρευνα αποκαλύπτει ότι οι δισεκατομμυριούχοι των κλάδων των τροφίμων και της ενέργειας αύξησαν συνολικά τον πλούτο τους στην τελευταία διετία κατά 453 δισ. δολάρια, δηλαδή κατά 1 δισ. δολάριο κάθε δύο ημέρες! Οι 5 μεγαλύτερες εταιρείες ενέργειας (BP, Shell, TotalEnergies, Exxon και Chevron) κερδίζουν κάθε δευτερόλεπτο 2.600 δολάρια. Στον κλάδο των τροφίμων προστέθηκαν 62 νέοι δισεκατομμυριούχοι εκ των οποίων οι 4 ήταν της οικογένειας Cargill, η οποία έχει πλέον 12. Μαζί με άλλες τρεις εταιρείες η Cargill ελέγχει το 70% της παγκόσμιας αγοράς αγροτικών προϊόντων. Πέρυσι κατέγραψε τα μεγαλύτερα κέρδη στην ιστορία της (5 δισ. δολάρια). Κέρδη-ρεκόρ αναμένει και φέτος.
Νέους δισεκατομμυριούχους (40) πρόσθεσε όμως και ο κλάδος των φαρμακοβιομηχανιών. Κάποιες εξ αυτών όπως η Moderna και η Pfizer κερδίζουν 1.000 δολάρια το δευτερόλεπτο μόνο από τα εμβόλια Covid-19. Παρά το γεγονός ότι η ανάπτυξη των σκευασμάτων τους στηρίχτηκε με κρατικά κεφάλαια χρεώνουν τις κυβερνήσεις έως και 24 φορές περισσότερο από το δυνητικό κόστος παραγωγής γενόσημων εμβολίων. Την ίδια στιγμή το 87% των ανθρώπων σε χώρες χαμηλού εισοδήματος δεν έχει ακόμη εμβολιαστεί πλήρως.
Για την Oxfam οι ηγέτες που μαζεύονται στο Νταβός πρέπει να επιλέξουν: Ή να συνεχίσουν να δρουν ως πληρεξούσιοι των δισεκατομμυριούχων που λεηλατούν τις οικονομίες τους ή να λάβουν τολμηρά μέτρα για το συμφέρον των μεγάλων πλειοψηφιών τους. Και αυτό με απλά λόγια σημαίνει φορολόγηση -επιτέλους- του μεγάλου πλούτου.
Μπάμπης Μιχάλης
