Το κίνημα « Ομπρέλα» ξεκίνησε την οργανωμένη δράση του περίπου τον Απρίλιο του 2023 δίνοντας την πρώτη συνέντευξη τύπου τον Ιούνιο του 2023.
Στον πυρήνα του κινήματος, πολίτες όπως οι Ιάκωβος Γρύλλης, Δημήτρης Γρηγοριάδης, Νεκταρία Δασακλή, Δημήτρης Κούκουλας, Χρίστος Μαλιαράκης Κώστας Σχοινοχωρίτης, ενεργοί στην τοπική κοινωνία της Ρόδου στην προάσπιση του δημόσιου χώρου.
Στο αρχικό επίσημο κάλεσμά τους αναφέρουν πώς το κίνημα δημιουργήθηκε λόγω της έξαρσης της αυθαίρετης και παράνομης δόμησης των κοινόχρηστων χώρων, ιδίως δε των δημοσίων αγαθών του αιγιαλού και της παραλίας σε ολοένα και περισσότερα σημεία της Ρόδου. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, οι κραυγαλέες αυθαιρεσίες πραγματοποιούνταν εντός κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων – ιστορικών τόπων ή/και σε περιοχές που προστατεύονται από την περιβαλλοντική νομοθεσία. Οι παραβιάσεις αυτές, πέρα από το γεγονός ότι δημιουργούσαν την αίσθηση κατάλυσης κάθε νομιμότητας, στρέφονται τόσο κατά των δικαιωμάτων του καθενός/καθεμίας από εμάς ξεχωριστά, όσο και συλλογικά κατά της κοινωνίας γενικότερα.
Στην αρχή του εγχειρήματος υπήρχε μια μερίδα του τοπικού πληθυσμού που εργαζόταν προς την κατεύθυνση της ματαίωσης κάθε συμμετοχής και ενεργοποίησης, ορμώμενη από την αδράνεια που συχνά μας διακατέχει. Είχαν δίκιο;
Ένα χρόνο πριν
Ένα χρόνο μετά, τα γεγονότα δείχνουν πως η κίνηση πολιτών που διεκδικούσε τη νομιμότητα είχε αποτέλεσμα, σύμφωνα πάντα με τους πρωτεργάτες του.
Όπως δηλώνει ο Ιάκωβος Γρύλης, με οργανωμένη και σοβαρή δράση μπορεί μια κίνηση πολιτών να φέρει αποτέλεσμα και αλλαγές. Τι πέτυχε η κίνηση «Ομπρέλα»; Αυτό που πέτυχε ήταν η τροποποίηση, υπό το βάρος της πίεσης κυρίως από τα νησιά του Αιγαίου, του νέου θεσμικού πλαισίου, ώστε να επιτρέπει, με την προϋπόθεση ύπαρξης πολιτικής βούλησης, την ευκολότερη αντιμετώπιση του φαινομένου της παρανομίας.
Ο Ι.Γ αναφέρει σε συνέντευξή του σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό, πως το κίνημα Ομπρέλα ήταν από τα πρώτα που καλέστηκε να συμμετέχει στη διαβούλευση του υπουργείου οικονομικών μαζί με το αντίστοιχο κίνημα από τη Σύρο και την Πάρο. Κάπου συμφώνησαν, κάπου διαφώνησαν, όμως έφυγαν κερδισμένοι. Όταν μια κίνηση πολιτών φτάνει να γίνεται συνομιλητής σε ανώτερα κλιμάκια στο υπουργείο, είναι κατάκτηση κι αυτή πετυχαίνεται μέσα από σοβαρή εργασία και προτάσεις.
Ένα χρόνο μετά
Μπορεί λοιπόν πριν ένα χρόνο- με οργανωμένες δράσεις με τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στις παραλίες της Ρόδου, αφανείς κινήσεις των μελών της « Ομπρέλας» αλλά και μέσω της πίεσης που ασκήθηκε από το τύπο -να φάνηκε πρόσκαιρα πως δεν υπήρχε αποτέλεσμα, στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα όλων αυτών των ενεργειών ήρθε σχεδόν ένα χρόνο αργότερα, τόσο με την επιρροή που είχε στην κεντρική πολιτική σκήνη όσο και επι του πεδίου, με τη σφράγιση περιβόητου beach bar στην Αγία Μαρίνα, την απομάκρυνση των ομπρελών αλλά και των ίδιων κατασκευών επί της παραλίας του Άγιου Παύλου και σφράγιση επιχείρησης στη παραλία Αγία Αγάθη. Στο βόρειο τμήμα του νησιού εξακολουθούν να λειτουργούν παράνομες επιχειρήσεις, όμως ευελπιστούμε σε παραδειγματισμό και επέκταση της νομιμότητας.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ως αντεπιχείρημα η απώλεια θέσεων εργασίας, αβάσιμο επιχείρημα, καθώς σε μια παράνομη επιχείρηση προφανώς καταπατούνται τα εργασιακά δικαιώματα και η συνθήκη παραπέμπει σε εργασιακό μεσαίωνα.
Ας επανέλθουμε στο φετινό καλοκαίρι και στο χρονικό σφραγίσματος του beach bar με τους πλωτούς σερβιτόρους το οποίο μια χαρά εξακολουθούσε να λειτουργεί, παρά τον όποιο σάλο και παρά τις επανειλημμένες εξαγγελίες του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη για την τήρηση της νομιμότητας.
Ενώ γίνονταν καταγγελίες στην εφαρμογή my coast, πολιτική πίεση δημιουργήθηκε για άλλη μια φορά μέσα από αναρτήσεις στο Χ, στα social media αλλά και τα δημοσιεύματα στον Tύπο.
Επισκέφτηκε το εν λόγω μπαρ μικτό κλιμάκιο αρχών όπου σφράγισαν την επιχείρηση, ωστόσο ο ιδιοκτήτης σε μία κίνηση αλαζονείας αλλά και θράσους επαναλειτούργησε σχεδόν την επιχείρηση.
Καθοριστικός παράγοντας για την αποτελεσματική σφράγιση ήταν η επίσκεψη, με δικής της πρωτοβουλία, της γενικής γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας Νάγιας Κόλλια, η οποία επισκέφθηκε παραλίες που λειτουργούσαν επιχειρήσεις με συνθήκες ακραίας παραβατικότητας, μεταφέροντας αποτελεσματικά το μήνυμα όσο κανείς άλλος μέχρι σήμερα. Σε όλη τη παραπάνω διαδικασία η κίνηση πολιτών «Ομπρέλα» δε στάθηκε αμέτοχη.
Στόχος επετεύχθη;
Τελικά επιτεύχθηκαν οι στόχοι που έθεσε το κίνημα πολιτών τον Ιούνιο του 2023;
Σίγουρα θα υπάρξει συνέχεια.
Ας κλείσουμε με τα τρία σημεία της πρωταρχικής ανακοίνωσης της κίνησης πολιτών Ομπρέλα:
● Οι λύσεις στα προβλήματα του τόπου μας απαιτούν ενεργή δράση.
● Η συλλογική δράση είναι πιο όμορφη, αλλά κυρίως πιο αποτελεσματική.
● Αισιοδοξούμε ότι θα καταρρίψουμε στην πράξη την παθητική αντίληψη «τίποτα δεν γίνεται και τίποτα δεν αλλάζει»
Κατερίνα Σαράντη
