Macro

Και γκαφατζής και ψυχρός εκτελεστής

Απ’ όπου πέρασε στην 37χρονη θητεία του στο ΔΝΤ άφηνε πίσω του φτώχεια, εξαθλίωση και οικονομική εξάρτηση, όμως η «αμοιβή» του από το Ταμείο ήταν συνεχείς αναβαθμίσεις.

O Πολ Τόμσεν, ο «πλέον μισητός άνθρωπος στην Ελλάδα», ο κατά συρροήν οικονομικός δολοφόνος που βούτηξε με τις λανθασμένες αποφάσεις, τη μονόπλευρη θέασή του και τον απέραντο κυνισμό του εκατομμύρια ανθρώπους στη φτώχεια και την απελπισία, μας αφήνει γεια.

Ο Δανός οικονομολόγος, νυν επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και εκπρόσωπός του στα δύο πρώτα μνημόνια της χώρας μας με τους διεθνείς πιστωτές, συνταξιοδοτείται τον Ιούλιο.

Με μηνιαίες αποδοχές σήμερα κοντά στα 300.000 δολάρια (καθαρά και αφορολόγητα) ο τεχνοκράτης του ΔΝΤ θα λαμβάνει, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, σύνταξη τουλάχιστον 18.000 δολαρίων. Αντίθετα, κάποια από τα μεγαλύτερα θύματα των καταστροφικών παρεμβάσεών του, οι Ελληνες συνταξιούχοι, θα αρκεστούν για το υπόλοιπο της ζωής τους –αν κάτι δεν αλλάξει προς το χειρότερο– σε μια μέση σύνταξη λίγο πάνω από τα 800 ευρώ. Περίπου οι μισοί εξ αυτών σε λιγότερα από 500 ευρώ τον μήνα.

Στην Αθήνα σαν λαίλαπα

Ο Τόμσεν ήλθε για πρώτη φορά στην Αθήνα τον Μάιο του 2010, λίγο μετά την προσφυγή της ελληνικής κυβέρνησης στον διεθνή μηχανισμό στήριξης (ΕΚΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΔΝΤ). Αποτέλεσε τον «ιθύνοντα νου» του ελληνικού αναπτυξιακού αδιεξόδου καθώς δεν αποδέχτηκε την πρόταση για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους το 2009 που στήριζε ο τότε γενικός διευθυντής του Ταμείου, Ντομινίκ Στρος-Καν. Αντέτεινε, παρέα με τ’ άλλα παιδιά της γνωστής μας «τρόικας», τις διαβόητες πολιτικές εσωτερικής υποτίμησης και λιτότητας μέχρι… θανάτου, επιμένοντας σε συνεχείς περικοπές μισθών και συντάξεων, γκρέμισμα των δημόσιων δαπανών, μαζικές απολύσεις, αύξηση της φορολογίας.

Οι αρχικές προβλέψεις του έπεσαν παντελώς έξω, όσον αφορά τόσο τον περιβόητο λανθασμένο πολλαπλασιαστή -που υποτίμησε τις επιπτώσεις της λιτότητας στην οικονομική ανάπτυξη- όσο και την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές το 2012.

Εντελώς έξω έπεσε και στις προβλέψεις του για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας (το 2013), που παρέμεινε αιχμαλωτισμένη για περισσότερα από επτά χρόνια στους νεοφιλελεύθερους πειραματισμούς του Ταμείου, της ΕΚΤ και του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, χάνοντας το 25% του συνολικού μεγέθους της.

Παρά τα λάθη του, παρά τις τεράστιες ευθύνες του για την ελληνική τραγωδία, ο Τόμσεν πήρε προαγωγή τον Νοέμβριο 2014 από το Ταμείο αναλαμβάνοντας διευθυντής Ευρώπης. Από τη θέση αυτή συνέχισε όμως να φέρεται ως «παιδί ενός ανώτερου θεού».

Ο απίστευτος κυνισμός του αποκαλύφθηκε σε όλο του το μεγαλείο τον Απρίλιο του 2016, όταν τα WikiLeaks άφησαν να διαρρεύσουν συνομιλίες του με την τότε εκπρόσωπο του ΔΝΤ στην Αθήνα, Ντέλια Βελκουλέσκου.

Σε αυτές, ο Πολ Τόμσεν εισηγείται ούτε λίγο ούτε πολύ την εξώθηση της Ελλάδας σε πιστωτικό γεγονός -αδυναμία πληρωμής ομολόγων που εξέπνεαν τον Ιούλιο και χρεοκοπία- προκειμένου Αθήνα και Ευρωπαίοι εταίροι να αναγκαστούν να υιοθετήσουν τις θέσεις του ΔΝΤ για λήψη περισσότερων μέτρων από αυτά που είχαν συμφωνηθεί στο τρίτο Μνημόνιο και ελάφρυνση του χρέους. Ο… αθεόφοβος δεν δίστασε μάλιστα να επικαλεστεί σε αυτή την κουβέντα την πίεση που θα νιώσουν οι Ευρωπαίοι αν η Αθήνα κινδυνεύσει με πιστωτικό γεγονός εν μέσω του τότε δημοψηφίσματος για το Brexit.

Επαγγελματίας εκβιαστής

Ο εκβιασμός βέβαια δεν ήταν ποτέ κάτι άγνωστο για τον Τόμσεν, ο οποίος στην 37χρονη θητεία του στο ΔΝΤ εκτέλεσε εν ψυχρώ αρκετές από τις χώρες που ανέλαβε να «βοηθήσει».

Ο Δανός εντάχθηκε στο ΔΝΤ το 1982 σε ηλικία 27 ετών, τρία μόλις χρόνια μετά την αποφοίτησή του από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης. Σε αντίθεση με τους υπόλοιπους συναδέλφους του στο Ταμείο, ο Τόμσεν κατάφερε να αποφύγει μια αποστολή σε κάποια χώρα της Αφρικής ή της Λατινικής Αμερικής. Εμεινε στην Ευρώπη αναλαμβάνοντας προγράμματα χωρών της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης υπό μετάβαση.

Η πρώτη δουλειά που του ανατέθηκε ήταν η ενωμένη ακόμα Γιουγκοσλαβία, στην οποία το ΔΝΤ είχε ήδη αρκετά χρόνια παρουσία με δανειοδοτικά προγράμματα. Μεταξύ 1990 και 1991, μέχρι το ξέσπασμα του γιουγκοσλαβικού εμφυλίου, ο Τόμσεν διετέλεσε επικεφαλής της μόνιμης αντιπροσωπείας του Ταμείου στο Βελιγράδι. Από τη θέση αυτή απαίτησε τις γνωστές μεταρρυθμίσεις του Ταμείου και λιτότητα. Η οικονομία βυθίστηκε το 1990 σε ύφεση 10,6% και απεργίες, ενώ πολύ σύντομα έκαναν με την υποδαύλιση Γερμανίας και υπόλοιπης Δύσης την εμφάνισή τους και οι εθνικιστικές διαφορές. Ηταν η απαρχή του αιματηρού εμφυλίου.

Ο Τόμσεν συνέχισε το έργο του στη Σλοβενία, την ΠΓΔΜ, τη Ρουμανία, τη Ρωσία και άλλες χώρες – σχεδόν πάντα άφηνε πίσω του φτώχεια, εξαθλίωση και οικονομική εξάρτηση. Από τις χώρες αυτές μόνο η Ρωσία κατάφερε να ξεφύγει, υιοθετώντας εντελώς διαφορετικές πολιτικές από αυτές που ο αξιωματούχος του ΔΝΤ προωθούσε. Για όλες αυτές τις αποτυχίες, για όλα του τα λάθη, για όλο τον πόνο που προκάλεσε, ο Δανός απέδιδε σχεδόν πάντα την ευθύνη στην ολιγωρία των κυβερνήσεων.

«Είναι η κλασική αντίδραση ενός καριερίστα του ΔΝΤ», υπογράμμιζε πολύ εύστοχα πριν από μερικά χρόνια ο τότε εκπρόσωπος της Ελλάδας στο Ταμείο, Παναγιώτης Ρουμελιώτης. Ο Τόμσεν γεννήθηκε το 1955 σε μια μικρή πόλη -μόλις 16.000 κατοίκων- της Δανίας και ο πατέρας του ήταν μπακάλης ενώ η μητέρα του νοικοκυρά.

Μπάμπης Μιχάλης

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών