Όταν η συνθετότητα των προβλημάτων τα καθιστά δυσεπίλυτα, δύο είναι οι δρόμοι αντιμετώπισης: ο ένας η απλοποίηση και απλούστευση, μέσω της υποβάθμισης, της άρνησης και της μετάθεσης ευθυνών, και ο άλλος η ορθολογική αντιμετώπιση, όπου η πολιτική με τη στήριξη της επιστήμης, αναλαμβάνει να διαμορφώσει τη στρατηγική αντιμετώπισης και να την εξοπλίσει με σχεδιασμό, ικανό να ικανοποιήσει στόχους, κοινωνικά κατανοητούς και αποδεκτούς.
Στην κατηγορία αυτή ανήκει η οικολογική κρίση και η αντιμετώπιση της.
Η κυβέρνηση της ΝΔ περιορίζει και εξαντλεί τις επιτελικές της ικανότητες, πρωτίστως, στην εξυπηρέτηση του στόχου της δικής της προσδόκιμης επιβίωσης και βιωσιμότητας, «στριμώχνοντας» το πλαίσιο της πολιτικής της σε εφήμερα επικοινωνιακά φεστιβάλ προβολής μιας παραποιημένης και λειψής πραγματικότητας, όπου η μετάθεση της ευθύνης γίνεται ένα παιχνίδι με προδιαγεγραμμένο νικητή την ίδια!
Ό,τι ανήκει στους μακροχρόνιους εθνικούς στρατηγικούς στόχους (πράσινη μετάβαση, κοινωνική πρόνοια, εκπαίδευση, μεταφορές, εξωτερική πολιτική κ.λπ.) πάσχει στη σύλληψη, στον σχεδιασμό και πολύ περισσότερο στην εκτέλεση, γιατί οι οποίες ιδεολογικές προσεγγίσεις καταλήγουν σε θλιβερά ιδεολογήματα και ανεπαρκείς, αντιφατικές και καθυστερημένες παρεμβάσεις.
Θρέφοντας την κλιματική κρίση
Ο κ. πρωθυπουργός «αναγνωρίζει» από τη μια μεριά τη συμβολή της κλιματικής κρίσης στο «φεστιβάλ» των πυρκαγιών, για να μεταθέσει σε άλλους τις ευθύνες, την ίδια στιγμή που τροφοδοτεί την ίδια την κλιματική κρίση, μέσω ενός μεγαλεπήβολου προγράμματος εξορύξεων υδρογονανθράκων, η καύση των οποίων αποδεδειγμένα είναι η βασική αιτία εκπομπών του θερμοκηπίου και της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Στα πλαίσια της δημιουργικής επιτελικής σύγχυσης και υποκρισίας επιβάλει στους ευρωβουλευτές του να καταψηφίσουν το νομοσχέδιο για την αποκατάσταση της φύσης (nature restoration Law), αποστερώντας πόρους και ευκαιρίες μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης σε οικοσυστήματα (δάση, παράκτιες περιοχές, πόλεις κλπ.), προτιμώντας αντί αυτού, τη συμμετοχή του κόμματος στο όλο και περισσότερο δεξιόστροφο άρμα του ηγέτη του PPE Μ. Weber, που αλληθωρίζει προς τα ακροδεξιά ενόψει των ευρωεκλογών του 2024.
Η πρόταση νόμου για την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων (βλέπε συνέντευξη του ευρωβουλευτή Π. Κόκκαλη) αποτελεί βασικό εργαλείο στις προσπάθειες προσαρμογής και μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, όπως οι πλημμύρες, οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα.
Παρότι είναι κοινά αποδεκτή η σχέση των ορυκτών καυσίμων με την κλιματική κρίση, καταγράφεται μια επιτάχυνση των ερευνών υδρογονανθράκων στα παραχωρημένα «νοικιασμένα οικόπεδα» της χώρας: στη Δυτική Ελλάδα στον Κυπαρισσιακό κόλπο (block10), απέναντι από την Αρχαία Ολυμπία… Στα Ιωάννινα, στη Ζίτσα του Ζαγόριου, στα δυτικά της Κέρκυρας (block2) και σε θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης. Φαίνεται ότι τα ορυκτά προτιμούν τουριστικές περιοχές για να προσφέρουν εξορυκτικές συγκινήσεις στους ανέμελους τουρίστες…
Σε αυτές τις εξελίξεις τα ΕΛΠΕ (Ελληνικά Πετρέλαια, με συμμετοχή του ελληνικού κράτους κατά 35,48%) που, σε μια απενοχοποιητική αλλαγή ονομασίας προς στο πατριωτικότερο μετονομάστηκαν σε Helleniq Energy (namewashing), εμφανίζονται πολύ δραστήρια, μαζί με την Energean (Ιωάννινα).
Ταυτόχρονα, η ΕΔΥΕΥΠ Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων συν-παρίσταται «ελέγχουσα», ενώ ο ΣΜΕ Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων εκτιμά ότι χρειάζεται να αποκαταστήσει το κύρος, την αποδοχή και την ορθότητα των θέσεων του παρά την κοινή γνώμη, που εμφανίζεται παρασυρθείσα (μάλλον από οικολογικές οργανώσεις…), φτάνει να ισχυρισθεί ότι ο σύνδεσμος συμμετέχει ενεργά στην ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος και ότι «η εξόρυξη και γενικότερα η βιομηχανική δραστηριότητα αντιμετωπίζονται αρνητικά από τον μέσο πολίτη»! (energypress της 19/7/23).
Την ίδια ώρα, η μεξικάνικη Greenpeace και άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις χαλάνε την «όμορφη εικόνα», καταγγέλλοντας τεράστια διαρροή πετρελαίου, που υπολογίζεται στα 400 τετραγωνικά χιλιόμετρα στον Κόλπο του Μεξικό, κοντά σε εξέδρα άντλησης αερίου, όπου έκρηξη και πυρκαγιά στοίχησε τη ζωή σε δυο ανθρώπους την 7η Ιουλίου. Οι οργανώσεις εκτιμούν ότι παρόμοια ατυχήματα έχουν αυξηθεί κατά 152% τα τελευταία δυο χρόνια !
Αύξηση ηλεκτρικής κατανάλωσης, αύξηση κόστους, αύξηση ρύπων
Οι πολλαπλές πυρκαγιές, μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν έχουν ακόμη «ρίξει» σε μπλακ άουτ το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.
Το φορτίο αναμένεται να ξεπεράσει τις επόμενες ημέρες τα 10 MW, με την τιμή της μεγαβατώρας να σκαρφαλώνει πάνω από τα 140 ευρώ (αυξημένη κατά 50% σε σχέση με τον Ιούνιο).
Τις τελευταίες ημέρες η συμβολή των ορυκτών στην ηλεκτροπαραγωγή ξεπέρασε το 54%, με τις ΑΠΕ στο 30%. Επιστρατεύεται εσπευσμένα το νέο CCGT (μονάδα συνδυασμένου κύκλου) της Μυτιλιναίος, παρότι βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία, καθώς και η λιγνιτική «Πτολεμαΐδα 5» της ΔΕΗ, η οποία δεν εχει ξεκινήσει την εμπορική της λειτουργία.
Η πολύπλοκη σχέση κλιματικής αλλαγής και δασικών πυρκαγιών
Η «περίοδος πυρκαγιών» είναι μια επαναλαμβανόμενη χρονική περίοδος κατά την οποία οι πυρκαγιές είναι πιο πιθανές για μια δεδομένη περιοχή, ενώ η περίοδος εκδήλωσής τους είναι περίπου τρεισήμισι μήνες μεγαλύτερη απ’ ό,τι ήταν μόλις πριν από μερικές δεκαετίες.
Η πιο σημαντική βασική αιτία παραμένει η αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, των εδαφών και των υδάτινων επιφανειών.
Συνοπτικά η κλιματική κρίση επιδρά στην:
Επέκταση της περιόδου δασικών πυρκαγιών.
Επιδείνωση των συνθηκών ξηρότητας (η επαρκής υγρασία στο έδαφος και στη βλάστηση, δυσκολεύουν την εξάπλωση των πυρκαγιών).
Παραγωγή μεγαλύτερων σε έκταση και ένταση πυρκαγιών.
Επέκταση της εξάπλωσης των πυρκαγιών, καθιστώντας δυσκολότερη την καταπολέμηση των πυρκαγιών.
Τελικά η φονική αλυσίδα: εξορύξεις > καύση ορυκτών καυσίμων > εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου > υπερθέρμανση του πλανήτη > πλημμύρες, πυρκαγιές κτλ, δεν σπάει από μόνη της, παρά μόνο με σοβαρές και δεσμευτικές πολιτικές αποφάσεις.
Οι «διαχειριστές» του κάθε κρίκου της αλυσίδας (υποχωρητικές κυβερνήσεις, δεινοσαυρικές εταιρείες gas&oil) κινούνται σαν αθώοι υπνοβάτες τις παραμονές ενός οδυνηρού ξυπνήματος, την ώρα που ο κλιματικός εφιάλτης βγήκε από τα όνειρα και κατακλύζει την πραγματικότητα.
Μόνο από την κοινωνία και τις οικολογικές οργανώσεις μπορεί να περιέλθει μια δυναμική αλλαγή της ατζέντας. Τώρα!
Ιωσήφ Σινιγάλιας
