Πολύ αισιόδοξη αποδείχτηκε η φιλοδοξία της Βραζιλίας να περάσει ένα προωθημένο πολιτικό πακέτο αποφάσεων (συμπεριλαμβανομένου του οδικού χάρτη για την έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα), δύο ημέρες πριν από το επίσημο τέλος της COP30.
Μέχρι την Πέμπτη της τρέχουσας εβδομάδας, όχι μόνο δεν είχε επιτευχθεί η έγκριση, από την ολομέλεια, του λεγόμενου πακέτου Mutirao (collective mobilization of minds, hearts and hands), αλλά δεν είχαν κατατεθεί προς συζήτηση ούτε τα νέα σχέδια συμφωνιών.
Κατά τον πρόεδρο της συνόδου Corrêa do Lago, η ιδέα ενός οδικού χάρτη για την έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα δεν αφήνει κανέναν αδιάφορο, ογδόντα δύο χώρες την υποστηρίζουν.
Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ευρώπης, Hoekstra, άφησε να εννοηθεί ότι ο συμβιβασμός θα μπορούσε να είναι όχι ακριβώς ένας οδικός χάρτης, αλλά κάτι που μοιάζει με αυτό. Τέσσερις μεγάλοι παραγωγοί υδρογονανθράκων είναι υπέρ (Βραζιλία, Κολομβία, Μεξικό, Νορβηγία), σύμφωνα με την οργάνωση Carbon Brief. Μόνο το 7% της παγκόσμιας παραγωγής εκπροσωπείται σε αυτό το κάλεσμα,
Μια ενδεχόμενη συμφωνία μπορεί να προκύψει όχι από κάτι που ονομάζεται «οδικός χάρτης». Συμβαίνει ορισμένες λέξεις να αποκτούν ισχυρή πολιτικογλωσσική φόρτιση, και ως εκ τούτου να πρέπει να μεταλλαχτούν για να επιτευχθεί ένα αποτέλεσμα (το ίδιο συνέβη με την έννοια της «σταδιακής κατάργησης/phase out», που στη συνέχεια μετατράπηκε σε «μετάβαση/transitioning away» για να καταστεί εύπεπτη από τις χώρες του ΟΠΕΚ).
Την Πέμπτη κατατέθηκε στη Σύνοδο η νέα ευρωπαϊκή πρόταση, που υποστηρίζει τον οδικό χάρτη που στοχεύει στον 1,5oC, προκειμένου να προχωρήσει η μετάβαση «με δίκαιο και ομαλό τρόπο», με αναφορά στον ρόλο της επιστήμης και του IPCC, καθώς και στην πρόβλεψη ετήσιου απολογισμού της πορείας. Η υιοθέτηση της πρότασης της ΕΕ θα ήταν μεγάλη ήττα για τον Τραμπ και τους οπαδούς του ανά τον κόσμο.
Ένα φάντασμα πάνω από την COP30
Η πολεμική απειλή είναι ένα θέμα που δεν βρίσκει θέση σε κανένα χώρο φιλοξενίας στη Σύνοδο, αλλά είναι ικανό να «τινάξει στον αέρα» οποιαδήποτε συμφωνία.
Όλοι γνωρίζουν ότι ο πόλεμος και ο αγώνας για το κλίμα είναι ασυμβίβαστα, αλλά κανείς δεν τολμά να μιλήσει γι’ αυτό. Το θέμα δεν είναι καν στην ημερήσια διάταξη! Η πλειοψηφία των συνέδρων προσδοκά την επίτευξη ενός συμβιβαστικού αποτελέσματος προκειμένου να αποφευχθεί μια αποτυχία. Το ίδιο επιθυμούν οι 5.000 λομπίστες της βιομηχανίας oil@gas που είναι παρόντες, οι οποίοι φοβούνται ότι η ανάδειξη του ζητήματος θα ακυρώσει την όποια νομιμοποίηση τους έχει απομείνει.
Ο πόλεμος
είτε διεξάγεται είτε όχι, απορροφά ένα απίστευτο ποσό οικονομικών, τεχνολογικών και ανθρώπινων πόρων που θα μπορούσαν και θα έπρεπε να διατεθούν στον αγώνα για το κλίμα και για την προστασία του περιβάλλοντος (και για την ισότητα, που είναι η προϋπόθεση γι’ αυτό),
αυξάνει την κατανάλωση ορυκτων καυσίμων και τις αντίστοιχες εκπομπές (CO2) για τη μετακίνηση ανθρώπων και οχημάτων, για τη χρήση και την παραγωγή νέων όπλων,
καταστρέφει όχι μόνο ανθρώπινες ζωές αλλά και κτίρια και υποδομές, ισοπεδώνοντας τα πάντα, που θα πρέπει να ανοικοδομηθούν με πρόσθετους πόρους και παραγωγή εκπομπών, μολύνει το έδαφος και το υπέδαφος, τα νερά των ποταμών, τη ζωική καλλιέργειά και τα οικοσυστήματα, καθιστώντας τα στείρα για χρόνια ή και για πάντα,
είναι ένα εκκολαπτήριο τεχνολογιών βίας που αντιστρατεύονται την ανθρώπινη ζωή, αλλά είναι διαθέσιμες (dual use) στην επίθεση κατά του περιβάλλοντος και της φύσης, τα δε φυτοφάρμακα, τα εναέρια μέσα για τον ψεκασμό τους, οι ρουκέτες που προκαλούν βροχή ή χαλάζι και πολλά άλλα αποτελούν τεχνολογίες που θα μπορούσαν στο μέλλον να προσαρμοστούν για να ανακόψουν την υπερθέρμανση του πλανήτη (γεωμηχανική/geoengineering): «σκληρές» τεχνολογίες, με μη αναστρέψιμες επιπτώσεις, σχεδιασμένες και διαχειριζόμενες από πανίσχυρα αδιαφανή ιδιωτικά «γενικά επιτελεία», θέτοντας εκτός παιχνιδιού τις «ήπιες» και φιλικές προς τη Γη τεχνολογίες (ΑΠΕ),
οδηγεί στη στρατιωτικοποίηση όχι μόνο των θεσμών, αλλά και της καθημερινής ζωής, και σιγά σιγά –ή και γρήγορα– εισβάλλει σε όλους τους χώρους: την επικοινωνία, τον πολιτισμό, την έρευνα, την εκπαίδευση, την εργασία, την παραγωγή και, φυσικά, τη «δημόσια τάξη», δηλαδή τους χώρους της ελεύθερης έκφρασης, διαμορφώνοντας κλίμα «υποταγής στρατώνα», ενώ ο αγώνας για το περιβάλλον και το κλίμα διαμορφώνει αυτονομία, εφευρετικότητα, πνεύμα συνεργασίας και πρωτοβουλίας από τα κάτω.
Ο πόλεμος ως πηγή διαφθοράς επιτρέπει τη συσσώρευση ισχύος και πλούτου σε βάρος εκείνων που οδηγούνται να πεθάνουν στο μέτωπο ή καταδικάζονται να πεθάνουν στα μετόπισθεν. Το κόστος, οι τιμές και η τύχη των όπλων είναι κρατικά μυστικά, όπως οι ανθρώπινες απώλειες και οι καταστροφές, όχι για όσους ως διαχειριστές μένουν στα μετόπισθεν, αλλά για όσους στέλνονται να πεθάνουν. Το αντίθετο του αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος, που έχει πάντα στην πρώτη γραμμή τα κινήματα και τους «υπερασπιστές του περιβάλλοντος».
Ατελείωτος ο αριθμός των θυμάτων του πολέμου, που κυβερνήσεις και πολυεθνικές oil@gas διεξάγουν εναντίον της μητέρας Γης κερδοσκοπώντας και καταστρέφοντας το περιβάλλον.
Επίκαιρα χρήσιμη για αναστοχασμό θα ήταν η ανάγνωση της εγκυκλίου «Laudato Si’» του πάπα Φραγκίσκου ιδιαιτέρα για όλους όσους συγκεντρώθηκαν στο Μπελέμ. Οι αυτόχθονες πληθυσμοί που είναι παρόντες δεν το χρειάζονται. Το ξέρουν ήδη. Την ενέπνευσαν!
