Καταδίκη των συλληφθέντων για την κατάληψη της πρυτανείας ΑΠΘ
Για άλλη μια φορά το κράτος «δείχνει τα δόντια του» καταδικάζοντας αγωνιστές/ριες. Αυτή τη φορά ο λόγος για τους/τις 16 από τους/τις 33 που συνελήφθησαν μετά τη δεύτερη βίαιη εκκένωση της κατάληψης της πρυτανείας του ΑΠΘ, τον Μάρτιο του 2021. Το δικαστήριο τους/τις καταδίκασε σε έξι μήνες με τριετή αναστολή, αθωώνοντάς τους/τις για την κατηγορία της απείθειας, ενώ αναγνώρισε ως μόνο ελαφρυντικό αυτό του πρότερου σύννομου βίου. Παράλληλα απέρριψε αυτά της μεταγενέστερης καλής συμπεριφοράς και των μη ταπεινών αιτίων.
Συγκεκριμένα, τον Φεβρουάριο του 2021 φοιτητικοί σύλλογοι του ΑΠΘ, με αποφάσεις από γενικές συνελεύσεις πραγματοποίησαν κατάληψη στην πρυτανεία του ΑΠΘ, με στόχο την κατάργηση του νόμου 4777, ο οποίος προέβλεπε, μεταξύ άλλων, πανεπιστημιακή αστυνομία, πειθαρχικές διώξεις φοιτητών, ν+2 κ.ά. Τις πρώτες κιόλας ώρες τα ΜΑΤ, με τις ευλογίες των πρυτανικών αρχών, εκκένωσαν την κατάληψη με χρήση πρωτοφανούς, για τα τότε δεδομένα, βίας, προχωρώντας σε συλλήψεις. Αντανακλαστικά, λοιπόν, ξέσπασε μια τεράστια κινητοποίηση στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, όπου φοιτητές και μέλη της κοινωνίας διαδήλωναν κατά της κρατικής βαρβαρότητας. Η συγκεκριμένη κινητοποίηση σήμανε το ξέσπασμα ενός μαζικού, αυθόρμητου, με διαφορετικά χαρακτηριστικά κινήματος. Μετά από τη μεγάλη κινητοποίηση, με απόφαση φοιτητικών συλλόγων, η πρυτανεία επανακαταλήφθηκε, αλλά αυτή τη φορά για δεκαοχτώ μέρες. Κόσμος που δεν είχε ασχοληθεί μέχρι τότε άρχισε να οργανώνεται. Σχολές που δεν πραγματοποιούσαν ποτέ γενικές συνελεύσεις άρχισαν να τις πραγματοποιούν με μαζικότητα. Έτσι, πέρα από την πρυτανεία, έγιναν καταλήψεις σε όλο το ΑΠΘ. «Κάτω ο νόμος 4777», «Έξω οι μπάτσοι από τις σχολές», «Όχι στο ν+2 και στις διαγραφές φοιτητών», ήταν μερικά από τα κεντρικά συνθήματα του συγκεκριμένου αγώνα. Γρήγορα, λοιπόν, η πρυτανεία, που ήταν ανοιχτή για όλη την κοινωνία, έγινε ένα κέντρο αγώνα και άρχισαν να ξεσπούν πανεκπαιδευτικές πορείες στο κέντρο της Θεσσαλονίκης με 10 και 15 χιλιάδες κόσμου. Τα συγκεκριμένα νούμερα είναι πρωτοφανώς μεγάλα και ειδικότερα για φοιτητικές πορείες.
Το «κίνημα της πρυτανείας», λοιπόν, άρχισε γρήγορα να αποκτά σαφή χαρακτηριστικά, ξεκίνησε τις συγκρούσεις με την αστυνομία, προσπάθησε να μπλοκάρει την πανεπιστημιακή έρευνα, κυρίως στις περιπτώσεις που η έρευνα αφορούσε την αστυνομία ή τον στρατό, δυνάμωσε τον παλμό του και έδειξε στην πράξη ότι δεν τρομάζει από τις τραμπούκικες πρακτικές του κράτους. Έτσι, πλέον αποτελούσε πραγματικά κίνδυνο για το κράτος και τις πρυτανικές αρχές, διότι από τις ενέργειες και την οργάνωσή του φαινόταν ικανό και πρόθυμο «να βάλει φρένο» στις εκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις τους.
Μετά από δεκαοχτώ μέρες κατάληψης που το ΑΠΘ, παρά την καραντίνα, είχε και πάλι ζωή, ήταν γεμάτο από φοιτητές και άδειο από ναρκέμπορους, οι φοιτητικοί σύλλογοι αποφάσισαν να λήξουν την κατάληψη, μια απόφαση που είχε ακουστεί πολύ στην πόλη και είχε διαρρεύσει σίγουρα προς όλες τις κατευθύνσεις. Παρόλα αυτά, το κράτος ήθελε και πάλι να ανεβάσει κάπως το «πρεστίζ» του, καθώς είχε δεχθεί απανωτές ήττες από την κοινωνική βάση η οποία άρχισε να αποδομεί τον ρόλο του και να υιοθετεί μια κουλτούρα διεκδίκησης και αγώνα. Έτσι, ξημερώματα της 11ης Μαρτίου, στην ανακοινωμένη ημέρα λήξης από τους φοιτητικούς συλλόγους, η αστυνομία εισέβαλε με μαφιόζικο τρόπο, με κουκουλωμένους ασφαλίτες, έδεσε κόσμο με tie wrap και προσήγαγε επιλεκτικά 33 άτομα, με άγνωστο κριτήριο. Από αυτές τις προσαγωγές οι 16 μετατράπηκαν σε συλλήψεις.
Στις 3 Φεβρουαρίου του 2025, τελικά, έγινε η δίκη η οποία είχε διακοπεί στην προηγούμενη απόπειρα. Σε αυτήν, αλληλέγγυοι/ες πραγματοποίησαν συγκέντρωση υπεράσπισης, φώναξαν συνθήματα και έκαναν ξεκάθαρο ότι οι κοινωνικοί αγώνες δεν θα σταματήσουν ούτε μέσω των συλλήψεων και της καταστολής. Οι 16 κατηγορούμενοι/ες καταδικάστηκαν σε έξι μήνες με τριετή αναστολή. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με πηγές, πρόκειται να ασκηθεί έφεση κατά της απόφασης, οπότε η τελική απόφαση θα κριθεί στο Εφετείο.
Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία είναι ότι πρόκειται για μια πολιτική απόφαση η οποία ποινικοποιεί συνολικά όλους τους αγωνιστές/ριες του «κινήματος της πρυτανείας» και στοχοποιεί το φοιτητικό κίνημα που αγωνίζεται για δωρεάν δημόσια παιδεία. Παρόλα αυτά, όπως φαίνεται και από την πιο πρόσφατη ιστορία, το «κίνημα της πρυτανείας» άφησε μια ισχυρή παρακαταθήκη και «έδειξε τον δρόμο» στους/στις νεότερους/ες, οι οποίοι/ες αγωνίστηκαν με παρόμοιο τρόπο και με ίδιο πάθος κατά των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Στο κίνημα κατά των ιδιωτικών πανεπιστημίων, λοιπόν, είδαμε αντίστοιχα πολυπληθείς κινητοποιήσεις και καταλήψεις, αλλά αυτή τη φορά σε όλη την Ελλάδα και σε όλα τα τμήματα των σχολών. Όπως τονίζουν οι φοιτητές, «η αυξανόμενη κρατική καταστολή δεν σταματάει τον αγώνα κατά της υποτίμησης των ζωών μας. Αντιθέτως ενισχύει την ανάγκη καλύτερης οργάνωσης από πλευράς μας».
Ιωσήφ Γούλιαρος Κοκκινίδης