Η Ίος δεν είναι δυστυχώς γνωστή μόνο ως δημοφιλής τουριστικός προορισμός. Οι αναρίθμητες αυθαιρεσίες που συντελούνται στο γραφικό κυκλαδονήσι για πάνω από 15 χρόνια αποτελούν παράδειγμα κατάλυσης του κράτους δικαίου, εργαλειοποίησης της τουριστικής ανάπτυξης, εμπαιγμού των ελεγκτικών υπηρεσιών, υποβάθμισης του τουριστικού προϊόντος, απώλειας εσόδων για το Δημόσιο, παραβιάσεων της εργατικής νομοθεσίας και συρρίκνωσης του ωφέλιμου δημοσίου χώρου. Ορμίσκοι και παραλίες περιφράσσονται από ιδιωτικά συμφέροντα, δεν είναι προσβάσιμοι για επισκέπτες και κατοίκους, παρά μόνο για τους εκλεκτούς πελάτες των τουριστικών μονάδων. Το 2021 κλείνει, όμως, με μια αισιόδοξη είδηση για την Ίο.
Το Τριμελές Πρωτοδικείο Νάξου καταδίκασε με ποινή φυλάκισης 16 μηνών με αναστολή τον επιχειρηματία Άγγελο Μιχαλόπουλο, ο οποίος μέσω της εταιρείας του «105 Ανώνυμη Τουριστική & Τεχνική Εταιρεία Εκμίσθωσης Ακινήτων», από το τέλος του 2015, καταστρέφει συστηματικά μια περιοχή εξαιρετικού φυσικού κάλλους, αφότου του παραχωρήθηκε το δικαίωμα χρήσης χώρου αιγιαλού, παραλίας και θαλάσσιου χώρου, για την εκτέλεση του έργου «Σύνθετο τουριστικό κατάλυμα 5 αστέρων στη θέση Κουμπάρα – Διακοφτό Νήσου Ίου».
Πολίτες και περιβαλλοντικοί σύλλογοι είχαν από τότε καταθέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας αίτηση αναστολής εκτέλεσης του έργου που κατέστρεφε το μοναδικό τοπίο της παραλίας και της χερσονήσου που συνδέονται με μια αμμουδερή λωρίδα στεριάς. Το ΣτΕ εξέδωσε το 2016 διαταγή αναστολής εργασιών, όμως παρά την απαγόρευση, το τσιμέντωμα συνεχίστηκε, καθώς οι αρμόδιες για τον έλεγχο αστυνομικές και λιμενικές αρχές δήλωναν αναρμόδιες.
Να, όμως που ένα δικαστήριο καταδίκασε τον επιχειρηματία για παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, οι οποίες είχαν συμπεριληφθεί σε έκθεση ελέγχου που συντάχθηκε από το ΣΕΠΔΕΜ (Σώμα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων, τομέας Νοτίου Ελλάδας) μετά από αυτοψία που πραγματοποιήθηκε το 2016 στη χερσόνησο Διακοφτό και την παραλία Κουμπάρα.
Οι πολεοδομικές παρανομίες και οι παρατυπίες που είχαν διαπιστώσει οι επιθεωρητές αφορούν τη γέφυρα που περνά κυριολεκτικά πάνω από την παραλία και έχει κατασκευαστεί με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που προέβλεπε η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (με μπετόν αντί για πασσάλους), την υπέρβαση δόμησης κατά 30% σε δύο κτίσματα, την κατασκευή πισίνας σε απόσταση 30 μέτρων από τον αιγιαλό, το μπάζωμα ρέματος, την παράνομη διάνοιξη δρόμου μέσα στη ζώνη αιγιαλού και παραλίας, την παράνομη φύτευση ξενικών ειδών (συγκεκριμένα φοίνικες από τις νότιες ΗΠΑ και το Μεξικό), παρότι η νομοθεσία προβλέπει χρήση ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας, τα αυθαίρετα κτίσματα στη χερσόνησο (εκκλησία, τείχος, κυκλικό κτίσμα με καμπαναριό κ.λπ.).
Η δικαστική απόφαση ήταν εύλογο να χαρακτηριστεί μια καλή αρχή και μια πρώτη δικαίωση των αγώνων κατοίκων, περιβαλλοντικών οργανώσεων, φορέων και συλλογικοτήτων που ασχολούνται επί σχεδόν δύο δεκαετίες με την καταστροφή που συντελείται στην Ίο. Αυτό που επισημαίνουν, βέβαια, είναι η ανάγκη να δοθεί συνέχεια και να εξαναγκαστεί ο επιχειρηματίας να αποκαταστήσει τις αυθαιρεσίες.
Πολύτιμες φιλίες
Ο επιχειρηματίας, που κατά καιρούς από τον Τύπο αποκαλείται «βασιλιάς της Ίου ή «Λύκος» της Wall Street, λόγω της ενασχόλησής του με το αμερικανικό χρηματιστήριο, αφότου κατάφερε να πάρει στην κατοχή του το μεγάλο μέρος του νησιού, κατασκευάζει ασταμάτητα πάνω σε παραλίες φαραωνικά τσιμέντινα εξαμβλώματα αμερικανικής αισθητικής, ξένα προς το κυκλαδίτικο τοπίο, κατάφυτα από φοίνικες (που αποτελούν και «σήμα κατατεθέν») και διακοσμημένα με μεταλλικές κατασκευές (έργα… τέχνης του ιδίου). Χρόνια τώρα ο Άγγελος Μιχαλόπουλος καταστρέφει το περιβάλλον με τα πρόστιμα που του επιβάλλονται να είναι ευτελέστατα σε σύγκριση με το κόστος των έργων του.
Κοινό μυστικό για τους κατοίκους οι ισχυρές πολιτικές γνωριμίες του και η στενή φιλία του με τον Νίκο Παπανδρέου, καθώς και με τον πρώην πρωθυπουργό, Γιώργο Παπανδρέου, που κατά καιρούς φιλοξενείται στα καταλύματά του.
Φαίνεται, όμως, ότι οι πολιτικές του φιλίες επεκτείνονται. Τον Νοέμβριο του 2020 ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, εκθειάζοντας τον επιχειρηματία Άγγ. Μιχαλόπουλο από το βήμα της Βουλής, παρουσίασε ως πειστήριο της προσφοράς του στο νησί άρθρο των «New York Times», που δεν ήταν παρά πληρωμένη διαφημιστική καταχώριση που κατέτασσε τα ξενοδοχεία του επιχειρηματία στα καλύτερα του κόσμου!
Ο υπουργός τάχθηκε στο πλευρό του «μεγιστάνα της Ίου» με αφορμή ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, με πρωτοβουλία του Νίκου Συρμαλένιου, για το νησί και την τουριστική του εκμετάλλευση από offshore εταιρείες που επισήμαινε ως «αδιανόητο για μια ευνομούμενη πολιτεία να προωθεί ως Στρατηγικές Επενδύσεις επιχειρηματικά σχέδια τα οποία δεν έχουν τα εχέγγυα σεβασμού στο ευρωπαϊκό και εθνικό νομοθετικό πλαίσιο».
Η παράδοξη βράβευση
Αυτό που προκάλεσε εξαιρετικά δυσάρεστη έκπληξη σε ανθρώπους που ευαισθητοποιούνται για την προστασία του περιβάλλοντος στην Ίο, και γενικότερα στις Κυκλάδες, ήταν η εκδήλωση που συνδιοργανώθηκε από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, την Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO, το Περιφερειακό Φυτώριο Νήσων του Ν. Αιγαίου, την ΑΜΚΕ «Κίνημα», υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Αιγαίου την 1η Δεκεμβρίου στο κτίριο της Παλαιάς Βουλής, στην οποία παρουσιάστηκε το πρόγραμμα δράσης της ΑΜΚΕ «Κίνημα» που αφορά υποτίθεται την ευαισθητοποίηση των πολιτών στα θέματα της κλιματικής αλλαγής, της βιώσιμης ανάπτυξης μέσω της κυκλικής οικονομίας και της επαναφοράς της βιοποικιλότητας.
Στην εκδήλωση αυτή ανακηρύχθηκαν «Πρέσβειρες Προστασίας Νήσων Νοτίου Αιγαίου» τέσσερις γυναίκες: η Χρυσάνθη Λαιμού, η Αικατερίνη Τζιτζικώστα, η Φαίη Ξενοκώστα, σύζυγος του προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου της ΟΝΕΧ (που λειτουργεί το ναυπηγείο Νεώριο και κατέθεσε τις αγωγές ενάντια στο Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου) και υπεύθυνη για τον τομέα Πολιτισμού της εταιρείας και η Βάσω Πετρίδου, σύζυγος του επιχειρηματία Μιχαλόπουλου και υπεύθυνη μάνατζμεντ των επιχειρήσεών του στην Ίο.
Και μη χειρότερα…
Μαρία Λυκούρα
Πηγή: Η Εποχή
