Σαν σήμερα, στις 7 Σεπτεμβρίου 1943 ο Γερμανός στρατιωτικός διοικητής Στρόοπ κηρύσσει με διαταγή του -και επίσημα πια- τον διωγμό των Εβραίων στην Ελλάδα. Μέχρι το τέλος του πολέμου, από το σύνολο 77.000 Εβραίων στην Ελλάδα, πιάστηκαν 68.000, θανατώθηκαν 66.000 και επέζησαν περί τα 2.000 άτομα. Οι περισσότεροι σώθηκαν από το ΕΑΜ που κοινητοποίησε τις οργανώσεις του και φυγάδευσε πολλούς Εβραίους στις ελεύθερες περιοχές.
Με την ευκαιρία αυτής της θλιβερής επετείου ανασδημοσιεύουμε από το κείμενο της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διεθνή Διάσκεψη για την Ιστορία της Αντίστασης (Βαρσοβία 15-19/4/1962), το απόσπασμα που αναφέρεται στην εξόντωση του εβραϊκού πληθυσμού της Ελλάδας από τους ναζί και ένα πίνακα που δείχνει τον εβραϊκό πληθυσμό της Ελλάδας κατά κοινότητες προ και μετά των χιτλερικών διωγμών (1943 – 1944).
Η εξόντωση του εβραϊκού πληθυσμού της Ελλάδας από τους ναζί
Στην αρχή οι χιτλερικοί δεν έδειξαν εχθρικές διαθέσεις απέναντι στους ισραηλίτες. Ο κουίσλιγκ Τσολάκογλου με δηλώσεις του στον Τύπο διακήρυξε ότι οι ισραηλίτες δε διατρέχουν κανένα απολύτως κίνδυνο και ότι εις την Ελλάδα δεν υφίσταται εβραϊκό ζήτημα.
Μα οι χιτλερικοί δεν άργησαν να βγάλουν τη μάσκα του αδιάφορου και να δείξουν το πραγματικό τους πρόσωπο. Να αρχίσουν δηλαδή την επίθεση κατά του εβραϊκού στοιχείου της χώρας.
Την επίθεσή τους αυτή την άρχισαν με έντονη αντισημιτική προπαγάνδα από τις στήλες του υποτακτικού τους Τύπου. Σε συνέχεια, επικαλούμενοι διάφορα προσχήματα, άρχισαν κατασχέσεις περιουσιών και διώξεις και φυλακίσεις ισραηλιτών σ’ όλη τη χώρα, και ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, όπου υπήρχε η πιο πολυπληθής και συμπαγής ισραηλίτικη κοινότητα.
Στις 11 Ιούλη 1942 οι γερμανικές αρχές της Θεσσαλονίκης κάλεσαν όλο τον αρσενικό εβραϊκό πληθυσμό της πόλης ηλικίας από 18 μέχρι 45 χρόνων να συγκεντρωθεί στην πλατεία Ελευθερίας, για να εγγραφεί στους καταλόγους και να εφοδιαστεί με ατομικά δελτία εργασίας. Παρουσιάστηκαν τότε 9 χιλιάδες Εβραίοι.
Όσοι πήραν ατομικά δελτία εργασίας στάλθηκαν αμέσως σε καταναγκαστικά έργα κοντά στα γερμανικά στρατεύματα, όπου υπέφεραν τα πάνδεινα.
Όταν οι ισραηλίτες αυτοί από τα καταναγκαστικά έργα, τον υποσιτισμό και τα βασανιστήρια έγιναν ανίκανοι για κάθε εργασία, τότε η γερμανική διοίκηση πρότεινε στην εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης, να της δώσει 2,5 δισεκατομμύρια δραχμές ή 100 χιλιάδες δολάρια, για να τους απαλλάξει από τα έργα. Η κοινότητα δέχτηκε. Με εράνους και εισφορές συγκέντρωσε το μεγάλο αυτό ποσό και απάλλαξε τα μέλη της από τα φοβερά καταναγκαστικά.
Ως εδώ έτσι πήγαιναν τα πράγματα για τους Εβραίους, μα η πραγματική τραγωδία τους αρχίζει στις 23 Φλεβάρη 1943 με την εγκατάσταση στη Θεσσαλονίκη της Ειδικής Επιτροπής Ρόζεμπεργκ.
Η επιτροπή αυτή κατέγραψε αμέσως όλους τους ισραηλίτες, τους υποχρέωσε να φορούν τον κίτρινο αστέρα και σε συνέχεια τους απαγόρεψε να κυκλοφορούν στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, όπου πολλοί Εβραίοι είχαν εμπορικά καταστήματα. Με το μέτρο αυτό οι Γερμανοί βρέθηκαν κύριοι των εβραϊκών καταστημάτων.
Έπειτα η Επιτροπή Ρόζεμπεργκ οργάνωσε κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης το «Στρατόπεδο συγκεντρώσεως Βαρόνου Χιρς – Γκέτο», συγκέντρωσε εκεί με τη βία όλους τους Εβραίους και από τις 15 Μάρτη άρχισε να τους στέλνει σιδηροδρομικά στην Πολωνία.
Οι αποστολές συνεχίστηκαν ως τις 10 Αυγούστου του 1944. Με κάθε αποστολή στέλνονταν περί τους 2.500 Εβραίοι, στοιβαγμένοι ασφυχτικά σε βαγόνια που προορίζονταν για τη μεταφορά κτηνών, με ελάχιστη τροφή και χωρίς νερό. Στην Πολωνία, στο στρατόπεδο Άουσβιτς, γινότανε η διαλογή: τους γερούς τους στέλνανε στα καταναγκαστικά έργα, τους άλλους τους καίγανε στα κρεματόρια.
Από τις 55.000 Εβραίους της Θεσσαλονίκης στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των χιτλερικών 47.061. Από δε το σύνολο του εβραϊκού πληθυσμού της Ελλάδας, που ανερχότανε στις 77.000 άτομα, πιάστηκαν 68.000, θανατώθηκαν 66.000 και επέζησαν περί τα 2.000 άτομα. Κι όσοι σώθηκαν, ανάμεσα σε αυτούς κι ο αρχιραβίνος, σώθηκαν χάρη στο ΕΑΜ που κατέβαλε για τη σωτηρία τους σοβαρές προσπάθειες. Τέλος, η ζημιά που προήλθε από τη διαρπαγή της εβραϊκής περιουσίας υπολογίζεται σε 18.000.000 χρυσές λίρες Αγγλίας.
Αυτή την τύχη επιφύλαξαν στο φιλεργατικό εβραϊκό πληθυσμό της Ελλάδας οι χιτλερικοί.
ΑΣΚΙ
