Η αιφνιδιαστική εισαγωγή, από το υπουργείο Παιδείας, της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) στις φετινές Πανελλήνιες θα στερήσει την πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση σε χιλιάδες υποψήφιους και υποψήφιες.
Το σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει αλλάξει πολλές φορές, αλλά πάντα οι αλλαγές ίσχυαν από την επόμενη σχολική χρονιά, ώστε να υπάρχει περιθώριο προσαρμογής. Είναι πραγματικά πρωτόγνωρο οι αλλαγές να εφαρμόζονται στην τρέχουσα χρονιά. Και μιλάμε για φέτος που τα σχολεία παρέμειναν πολλές εβδομάδες κλειστά, πολύ περισσότερο από τις άλλες χώρες της ΕΕ, με ευθύνη της κυβέρνησης.
Οι συνέπειες της κοινωνικής απομόνωσης και της μεγάλης διάρκειας τηλεκπαίδευσης δεν έχουν ακόμη διερευνηθεί σε ψυχολογικό, κοινωνικό και μορφωτικό επίπεδο. Οι εκπαιδευτικοί της τάξης, όμως, γνωρίζουν ότι η τηλεκπαίδευση διεύρυνε και ενίσχυσε τις ανισότητες και άφησε πολλά εκπαιδευτικά κενά.
Είναι σημαντικό στο μέλλον να προσδιοριστεί το κόστος σε μαθησιακό και ακαδημαϊκό επίπεδο και να αναδειχτεί το πόσο διευρύνεται η «ψαλίδα» των εκπαιδευτικών ανισοτήτων μέσω τηλεκπαίδευσης, καθώς διαπιστωμένα πλήττονται τα παιδιά των φτωχότερων οικογενειών, των μειονοτήτων, των ευάλωτων ομάδων.
Και ενώ οι συνθήκες για τους μαθητές και τις μαθήτριες της Γ’ Λυκείου που καλούνται να δώσουν φέτος εξετάσεις είναι οι χειρότερες δυνατές σε μαθησιακό και ψυχολογικό επίπεδο, έρχεται το υπουργείο για να εφαρμόσει αιφνιδιαστικά έναν «κόφτη» στις θέσεις των εισακτέων.
Ο αριθμός των εισακτέων για το έτος 2021–2022 είναι ήδη μειωμένος σε σχέση με πέρυσι, αλλά με την ΕΒΕ θα μειωθεί ακόμη περισσότερο –περίπου κατά το 1/3.
Ο ακριβής αριθμός δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί, γιατί η ΕΒΕ για κάθε τμήμα θα καθοριστεί μετά την ανακοίνωση της βαθμολογίας των υποψηφίων. Η ΕΒΕ θα μεταβάλλεται ανάλογα με τις επιδόσεις των εξεταζόμενων, θα προκύπτει από τον μέσο όρο τους και θα πολλαπλασιάζεται με έναν συντελεστή που θα κυμαίνεται από 0,8 έως 1,2. Κάθε τμήμα ΑΕΙ θα αποφασίζει για τον δικό του συντελεστή. Ήδη 116 τμήματα έχουν ορίσει τον ανώτατο Συντελεστή ΕΒΕ
Αυτό σημαίνει ότι αν, για παράδειγμα, ο μέσος όρος των επιδόσεων των υποψηφίων σε ένα επιστημονικό πεδίο είναι 11.000 μόρια, η ελάχιστη βάση εισαγωγής για τα τμήματα με συντελεστή 1,20 θα φτάσει στις 13.200 μόρια. Οι υποψήφιοι και οι υποψήφιες που θα γράψουν χαμηλότερα από την ΕΒΕ, δεν θα μπορούν να εισαχθούν σε αυτά τα τμήματα, ακόμη και αν υπάρχουν κενές θέσεις.
Επίσης, με τον ενιαίο τρόπο του υπολογισμού της ΕΒΕ (που θα διαμορφώνεται κυρίως από τις βαθμολογίες των ημερήσιων Σχολείων) επί της ουσίας ακυρώνεται η ποσόστωση του 1% επί των εισακτέων για τα Εσπερινά Λύκεια, με συνέπεια να μείνουν εκτός πανεπιστημίου και οι ελάχιστοι εργαζόμενοι μαθητές και μαθήτριες των Εσπερινών, που τα κατάφερναν παρ’ όλες τις αντίξοες συνθήκες.
Η ΕΒΕ στερείται εκπαιδευτικής, παιδαγωγικής και ακαδημαϊκής λογικής, καθώς η βελτίωση των επιδόσεων στις πανελλαδικές εξετάσεις δεν σχετίζεται με θέσπιση βαθμολογικών περιορισμών, αλλά με ουσιαστικές αλλαγές στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Ας θυμηθούμε την περιβόητη βάση του 10: μέσα στα τέσσερα χρόνια εφαρμογής της (2005–6 και 2008–9), έμειναν ακάλυπτες 50.000 θέσεις σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, ενώ καμία βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος δεν σημειώθηκε, ούτε ανέβηκε το επίπεδο των μαθητών–τριών.
Οι δε συντελεστές της ΕΒΕ από 0,8 έως 1,2 προέκυψαν αυθαίρετα χωρίς καμία τεκμηρίωση και μελέτη. Η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής σε συνδυασμό, στο μέλλον, με την τράπεζα θεμάτων θα καταστήσει σε βάθος χρόνου εξαιρετικά δύσκολη την πρόσβαση στο πανεπιστήμιο, ακόμη και στα δημόσια ΙΕΚ για τα παιδιά των εργαζόμενων, των ανέργων, των μη προνομιούχων.
Η κατάργηση χιλιάδων θέσεων από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα θα φέρει μοιραία και κλείσιμο ή συγχωνεύσεις τμημάτων, κυρίως στην περιφέρεια, και μείωση της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων, αφού αυτή συνδέεται με τον αριθμό των φοιτητών.
Η ΕΒΕ ως ένα «δυναμικό» φίλτρο αποκλεισμού έχει φυσικά στόχο και τη πριμοδότηση της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Σε όλη τη χώρα λειτουργούν αρκετά ιδιωτικά κολέγια. Κάποια, μάλιστα, απ’ αυτά εφαρμόζουν πλημμελώς την εκπαιδευτική, εργατική, ασφαλιστική και φορολογική νομοθεσία. Οι τίτλοι σπουδών που εκδίδουν, όμως, με βάση προηγούμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, εξισώνονται με τα πτυχία των αποφοίτων των ελληνικών πανεπιστημίων.
Η ΕΒΕ συνεπώς κόβει την πρόσβαση στα δημόσια πανεπιστήμια, την ίδια στιγμή που η πρόσβαση στα ιδιωτικά κολέγια (που παρέχουν πλέον ίδια επαγγελματικά δικαιώματα μετά την εξίσωση των πτυχίων τους) δεν προϋποθέτει καμία βάση εισαγωγής, παρά μόνο τη δυνατότητα καταβολής διδάκτρων.
Η αντιεκπαιδευτική αυτή ρύθμιση έχει ξεσηκώσει τις αντιδράσεις των σωματείων και των οργανώσεων των εκπαιδευτικών, εργατικών κέντρων, του γονεϊκού κινήματος, της νεολαίας και των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, ήδη τρεις φορές στην ώρα του πρωθυπουργού, έχει καταθέσει επίκαιρη ερώτηση σχετικά, με τον Μητσοτάκη να αρνείται να απαντήσει, χρησιμοποιώντας εξοργιστικές δικαιολογίες.
Η κυβέρνηση, όμως, θα πρέπει καλά να γνωρίζει ότι όλες οι ρυθμίσεις που δημιουργούν αποκλεισμούς και εντείνουν τις ανισότητες στην εκπαίδευση θα μας βρουν απέναντί τους ενωμένες και ενωμένους στον αγώνα για να τις ανατρέψουμε.
Ράνια Καλαντζή
Πηγή: Η Εποχή
