Το πόρισμα που εξέδωσε η Αρχή Καταπολέμησης Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες αφορούσε ένα άνθρωπο για τον οποίον πολλοί και πολλές θα έβαζαν το χέρι στη φωτιά. Κάποιον που στην ανάγκη να πιαστούμε από κάπου, του βάλαμε φωτοστέφανο και τον περιφέραμε στα social media στο πλαίσιο μίας μεταμεταμοντέρας περιφοράς ιερής εικόνας.
Ο λόγος για τον Κωνσταντίνο Πολυχρονόπουλο, ιδρυτή και επικεφαλής της κοινωνικής κουζίνας «Ο Άλλος Άνθρωπος» ο οποίος στο εν λόγω πόρισμα κατηγορείται για απάτη και για ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Η έρευνα ξεκινάει λόγω του γεγονότος ότι ένα πολύ σημαντικό ποσό από τις δωρεές προς την κοινωνική κουζίνα κατέληγε σε προσωπικούς τραπεζικούς λογαριασμούς και σε εταιρείες τυχερών παιχνιδιών.
Έτσι, η ασκητική φιγούρα ενός τύπου που στα social media είχε συνδεθεί ουσιαστικά περισσότερο από κάθε άλλον με την αλληλεγγύη και με την έγνοια για τον άλλο παραδιδόταν τώρα σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια σε ένα πεινασμένο για αποδόμηση κοινό. Σαν να ήταν έτοιμοι από καιρό να κατασπαράξουν όχι τόσο τον ίδιο -αδιάφορος τους είναι ως Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος- αλλά όσα εκείνος συμβόλιζε.
Tα γέλια και η επιβεβαίωση της καχυποψίας
Από τη στιγμή εκείνη, στα περισσότερα από τα sites στα οποία έμπαινε η είδηση ή οτιδήποτε σχετικό με τον Άλλο Άνθρωπο κυριαρχούσε η ειρωνεία, το γέλιο, το haha reaction. Δεν κυριαρχούσε ούτε η θλίψη (που αμφισβητείται η δράση μίας κουζίνας που πράγματι πρόσφερε) ούτε η οργή (που πάντοτε έχει ως προϋπόθεση το νοιάξιμο). Αντιθέτως, κυριαρχούσε μία χαιρέκακη ανακούφιση, σαν να έφτιαξε ένα glitch στο matrix στο οποίο ζούμε.
Γιατί η αλήθεια είναι ότι σε μία κοινωνία απόλυτης καχυποψίας, η εικόνα ενός αγιοποιημένου ανθρώπου που νοιαζόταν για τους άλλους δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει. Χαλάει το χτίσιμο της εύκολης εικόνας μίας ολόκληρης κοινωνίας που σίγουρα δεν νοιάζεται για τον διπλανό της. Μία κοινωνία στην οποία η οποιαδήποτε συνδιαλλαγή πρέπει να γίνεται με τη λογική ότι αυτός με τον οποίον συνδιαλέγεσαι θέλει κάτι να πάρει από εσένα.
Κάθε τέτοιος αστερίσκος, λοιπόν, όπως αυτός του Άλλου Ανθρώπου ή εκατοντάδων άλλων παρόμοιων δράσεων μοιάζει με εμπόδιο. Σαν να σου ξοδεύει χρόνο στο προδιαγεγραμμένο πέρασμά σου από τη μηδενιστική ισοπέδωση των πάντων στην απόλυτη προσωπική σου αποκτήνωση. Αφού ο καθένας κοιτάει την πάρτη του, θα την κοιτάξω και εγώ, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα είμαι κορόιδο.
Δεν ξέρω αν το έχετε προσέξει αλλά πάρα πολλοί άνθρωποι εκεί έξω έχουν ένα πραγματικό υπαρξιακό άγχος μην τους πιάσει κανείς κορόιδο. Κάποιοι από αυτούς είναι σαν να κινούνται στη ζωή τους, επαγγελματική ή προσωπική, με αυτό ως σχεδόν αποκλειστικό κριτήριο πράξεων και επιλογών. Να μην τους θεωρήσουν χαζούς ή αδύναμους.
Καθόλου παράλογο, λοιπόν, ότι αυτή η αποκαθήλωση του Άλλου Ανθρώπου χρειάστηκε λίγα λεπτά και μόνο που δεν πανηγυρίστηκε με βεγγαλικά στην Ομόνοια. Σαν μία νέα εθνική επιτυχία.
Ακόμα ένα σύμβολο του τέλους της εποχής των ψευδαισθήσεων για έναν καλύτερο κόσμο και το εν εξελίξει πέρασμα σε μία νέα εποχή ωριμότητας στην οποία σημασία έχει μόνο το συμφέρον το δικό σου.
Είναι αν μη τι άλλο ανακουφιστικό να έχεις φτιάξει μία συγκεκριμένη εικόνα για τον κόσμο. Αν μάλιστα βρεθεί κανείς να στη χαλάσει είναι εξοργιστικός και μόνο που προσπαθεί.
Είναι και αυτός ένας από εμάς
Μένει να δούμε αν πράγματι ο Άλλος Άνθρωπος ήταν ένας ακόμα τύπος σαν τους χιλιάδες που μας περιβάλλουν. Όσα μέχρι τώρα λέει δεν είναι ιδιαίτερα πειστικά αλλά καμία βεβαιότητα δεν μπορούμε να έχουμε σχετικά με την ίδια την έκβαση της υπόθεσης. Αναμένουμε σίγουρα την κατάληξη της έρευνας.
Το σίγουρο είναι πάντως ότι ακόμα και αν αποδειχθούν οι κατηγορίες, ακόμα και αν ο Άλλος Άνθρωπος είναι η μεγαλύτερη απάτη, τίποτα δεν υπάρχει στην είδηση που να μας κάνει να νιώσουμε καλύτερα επειδή δεν ασχολούμαστε με όσους μας έχουν ανάγκη.
Γιατί, δεδομένα, αυτή η απόλυτη λύσσα της αποδόμησης δεν γίνεται μόνο επιβεβαιωτική της καχυποψίας. Στρέφεται και στον ίδιο τον εαυτό όσων την απολαμβάνουν. Κατά κάποιον τρόπο τους καθησυχάζει παίρνοντας κάποιες από τις όποιες ενοχές μπορεί να έχουν απομείνει.
«Όλοι τα ίδια σκατά είναι», θα έχουν αναφωνήσει φωναχτά αλλά στο μυαλό του θα λέει «όλοι τα ίδια σκατά είμαστε».
Νίκος Σταματίνης
